James Francis Cagney, Jr.

James Francis Cagney, Jr. (ur. 17 lipca 1899 w Nowym Jorku, zm. 30 marca 1986 w Nowym Jorku) – amerykański aktor filmowy. Zdobywca Oscara.

Cagney był jedną z największych gwiazd pierwszych lat filmu dźwiękowego. Specjalizował się w rolach gangsterów i rzezimieszków. Paradoksalnie Oscara otrzymał za kreację w musicaluYankee Doodle Dandy w 1942.

Występował w broadwayowskich teatrach i wodewilach.

Na początku lat 30. podpisał kontrakt z Warner Bros. Zadebiutował w filmie w 1930, w Sinners' Holiday. W 1931 stworzył swoją pierwszą wielką kreację, młodego brutalnego kryminalisty robiącego karierę w gangsterskim półświatku, we Wrogu publicznym. Tę rolę - z niewielkimi modyfikacjami - będzie powtarzał wielokrotnie, w filmach: Aniołowie o brudnych twarzach(1938), Burzliwych latach dwudziestych (1939) czy Białym żarze (1949). Potrafił psychologicznie uwiarygodnić zachowanie granych przez siebie - niezbyt sympatycznych, nierzadko psychopatycznych - bohaterów. Wycofał się na początku lat 60. 20 lat później na chwilę wrócił na ekran - zagrał w Ragtime Miloša Formana.

W 1922 ożenił się z tancerką Frances Vernon, byli małżeństwem przez 64 lata, aż do jego śmierci.

Wybrana filmografia

• Sinners' Holiday (1930)
• The Doorway to Hell (1930)
• Blonde Crazy (1930)
• Wróg publiczny (1931)
• Smart Money (1931)
• Taxi! (1932)
• G Men (1935)