Jan Lebenstein

Jan Lebenstein (ur. 5 stycznia 1930 w Brześciu nad Bugiem, zm. 28 maja 1999 w Krakowie) – polski malarz i grafik. Uprawiał oryginalną odmianę malarstwa figuratywnego, włączając doń elementy surrealistyczne i abstrakcyjne. Zilustrował m.in. Folwark zwierzęcy George'a Orwella i kilka ksiąg biblijnych (Księgi Genesis, Księga Hioba, Apokalipsa św. Jana - dwukrotnie: jako cykle witraży oraz grafik). Tworzył pejzaże miejskie, poetyckie transpozycje figury ludzkiej, pełne ekspresji kompozycje fantastyczno-symboliczne o motywach zwierzęcych.

Absolwent Państwowego Liceum Artystycznego w Warszawie. Student Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1948-1954) pod kierunkiem Artura Nachta-Samborskiego. Debiutował w warszawskim Arsenale w 1955 roku. Rok później dołączył do Teatru na Tarczyńskiej, prowadzonego we własnym mieszkaniu przez Mirona Białoszewskiego i miał tam swoją pierwszą indywidualną wystawę. W 1959 roku otrzymał Grand Prix na I Biennale Młodych w Paryżu. Od tego roku pozostał w tym mieście, w 1971 roku przyjął francuskie obywatelstwo. W 1977 roku odbyła się wystawa jego prac w Polsce. W 1976 roku wyróżniony został nagrodą nowojorskiej Fundacji Alfreda Jurzykowskiego, a w 1987 otrzymał Nagrodę im. Jana Cybisa. W 1992 roku odbyła się największa wystawa jego prac w Polsce – w warszawskiej Zachęcie. Postanowieniem z 3 maja 1998 prezydent Aleksander Kwaśniewski "w uznaniu wybitnych osiągnięć w pracy artystycznej, za zasługi dla kultury polskiej" uhonorował go Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Albumy książkowe

• Księga Hioba, tłum. Czesław Miłosz, Paryż 1981. ISBN 83-08-02872-1
• Folwark zwierzęcy, tłum. Teresa Jeleńska, Oficyna Literacka 1985; wyd. 2: Kraków 1990. ISBN 83-85158-02-2
• Księgi Genesis to jest pierwsze Mojżeszowe w obrazach Jana Lebensteina, Kraków 1995. ISBN 83-7124-031-7
• Apokalipsa, w przekładzie Czesława Miłosza, Kraków 1998. ISBN 83-08-02872-1