Jan Tomasz Zamoyski

Jan Tomasz Zamoyski (ur. 12 czerwca 1912 w Klemensowie, zm. 29 czerwca 2002 w Warszawie) – polski ziemianin, ostatni ordynat Ordynacji Zamojskiej, senator II kadencji. Kawaler Orderu Orła Białego.

Pochodził z rodu Zamoyskich herbu Jelita. Był synem Maurycego Klemensa Zamoyskiego (1871–1939), polityka, XV ordynata i Marii Róży z Sapiehów. Mąż Róży z Żółtowskich, ojciec Marcina Zamoyskiego, Gabrieli Bogusławskiej, Elżbiety Daszewskiej, Marii Ponińskiej i Agnieszki Rożnowskiej.

Z wykształcenia ekonomista, studiował w Instytucie Handlu i Ekonomii w Nancy oraz w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. W latach 1939–1944 był XVI ordynatem Ordynacji Zamojskiej. W okresie II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej. Podczas pacyfikacji Zamojszczyzny wraz z żoną Różą, córką Andrzeja i ks. Wandy Czetwertyńskiej, uratowali z hitlerowskiego obozu w Zwierzyńcu 460 zabranych matkom siedmio-, ośmioletnich dzieci. Dla 1500 chorych dzieci utworzył 4 szpitale, w tej sprawie interweniował u dowódcy SS na dystrykt lubelski Odila Globocnika.

Na skutek powojennej reformy rolnej został pozbawiony majątku, następnie w 1949 skazano go na 15 lat pozbawienia wolności. Zwolnienie uzyskał po 8 latach. Pracował następnie około 20 lat dla szwajcarskich linii lotniczych Swissair.

W 1991 objął funkcję prezesa Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego, którą sprawował do 1998. W wyborach parlamentarnych w 1991 został z ramienia Narodowego Komitetu Wyborczego wybrany w województwie zamojskim senatorem II kadencji, na pierwszym posiedzeniu pełnił funkcję marszałka seniora. Zasiadał w klubie parlamentarnym Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego. Pracował w Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Kultury, Środków Przekazu i Edukacji Narodowej.

W wyborach parlamentarnych w 1993 bez powodzenia ubiegał się o reelekcję z ramienia Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.

Odznaczenia i wyróżnienia

W 1995, w uznaniu znamienitych zasług położonych dla Rzeczypospolitej Polskiej, został odznaczony przez prezydenta Lecha Wałęsę Orderem Orła Białego. W 1996 został uhonorowany tytułem Honorowego Obywatela Zamościa. Jest patronem Gimnazjum nr 2 w Zamościu.