Jane Birkin

Jane Mallory Birkin (ur. 14 grudnia 1946 w Londynie) – brytyjska aktorka i piosenkarka. Od końca lat 60. mieszkała we Francji i tworzyła głównie w języku francuskim.

Życiorys

Urodziła się w Marylebone w środkowym Londynie jako córka angielskiej aktorki Judy Campbell (1916–2004) i Davida Birkina (1914-1991), komandora podporucznika Królewskiej Marynarki Wojennej i szpiega podczas II wojny światowej. Jej starszy brat Andrew Birkin (ur. 1945) został scenarzystą i reżyserem. Uczęszczała do Upper Chine School na wyspie Wight. Uczyła się aktorstwa w londyńskiej Kensington Academy.

17 września 1964 roku, jako 18-latka zadebiutowała na scenie w spektaklu Grahama Greene’a Carving a Statue z Ralphem Richardsonem. Rok później została zaproszona do Passion Flower Hotel, gdzie poznała angielskiego kompozytora Johna Barry’ego, za którego 16 października 1965 wyszła za mąż. Mieli córkę Kate Barry (ur. 8 kwietnia 1967; 10 grudnia 2013 wypadła z okna swojego apartamentu w Paryżu), która została fotografką i projektantką mody. Małżeństwo przetrwało do roku 1968.

Karierę filmową rozpoczęła w latach 60. Pierwszą kinową rolą była dziewczyna na motorowerze w komedii Richarda Lestera Sposób na kobiety (Po The Knack...and How to Get It, 1965) z Michaelem Crawfordem. Przełomem okazał się występ w roli jednej z modelek fotografowanych przez głównego bohatera (David Hemmings) w kontrowersyjnym dramacie Michelangela Antonioniego Powiększenie (Blow-Up, 1966) u boku Sarah Miles i Vanessy Redgrave. W psychodelicznym filmie Wonderwall (1968) z Jackiem MacGowranem wystąpiła jako modelka Penny Lane.

W 1968 wyjechała do Francji, starając się o główną rolę w Sloganie, którą otrzymała, mimo że nie znała języka francuskiego. Na planie satyrycznego melodramatu Slogan (L’amour et l’amour, 1968) poznała starszego od siebie o 18 lat francuskiego piosenkarza Serge’a Gainsbourga.

W 1969 zaśpiewali razem skandalizującą miłosną piosenkę „Je t'aime... moi non plus”. Piosenka, ze względu na swoje seksualne podteksty, została zakazana w wielu krajach, co tylko przydało sławy obojgu artystom. 21 lipca 1971 urodziła się ich córka Charlotte Lucy, aktorka i piosenkarka.

W 1973 pojawiła się ponownie na ekranach kin jako kochanka Brigitte Bardot w dramacie Rogera Vadima Gdyby Don Juan był kobietą. W 1975 zagrała główną rolę kelnerki Johnny w dramacie Kocha, nie kocha (Je t’aime... moi non plus) wyreżyserowanym przez Gainsbourga, z którym się rozstała w roku 1980. Gainsbourg zmarł w 1991 wskutek zawału serca.

Zagrała w ponad 80 filmach, jednak jej role nie spotkały się z wielkim aplauzem krytyków. Była trzykrotnie nominowana do nagrody Cezara; w 1985 za główną rolę w La Pirate, w 1987 – za główną rolę w filmie Kobieta mego życia i w 1992 – za drugoplanową rolę w Pięknej złośnicy. Z większą przychylnością spotkała się jej twórczość muzyczna. Wydała 15 albumów, śpiewając charakterystycznym, nieco dziecięcym głosem, przypominającym szept, z ciągle wyraźnym angielskim akcentem.

W latach 1980–1991 była związana z francuskim reżyserem Jakiem Doillonem, z którym ma córkę Lou Doillon (ur. 4 września 1982). Spotykała się także z francuskim pisarzem Olivierem Rolinem.

Odznaczona została m.in. Orderem Imperium Brytyjskiego IV klasy (OBE) oraz francuskim Narodowym Orderem Zasługi (Ordre National du Mérite).

Jej nazwisko stało się popularne również z powodu przypadkowego spotkania z Jeanem-Louisem Dumasem jako prezesem francuskiego domu mody „Hermès” podczas wspólnego lotu samolotem. Z szafki bagażowej wypadła wtedy zawartość słomkowego koszyka aktorki, co zainicjowało między Birkin a Dumasem dyskusję na temat idealnej skórzanej torby na weekend. Owocem dyskusji był projekt damskiej torebki „Birkin”.

Przewodniczyła jury sekcji „Un Certain Regard” na 53. MFF w Cannes (2000).

Albumy

• 1969 – Jane Birkin/Serge Gainsbourg
• 1973 – Di Doo Dah
• 1975 – Lolita Go Home
• 1978 – Ex Fan des Sixties
• 1983 – Baby Alone in Babylon
• 1987 – Lost Song
• 1987 – Jane Birkin au Bataclan
• 1990 – Amours des Feintes
• 1992 – Integral au Casino de Paris
• 1996 – Versions Jane
• 1996 – Integral a l'Olympia
• 1999 – A la Legere
• 2002 – Arabesque
• 2004 – Rendez-Vous
• 2006 – Fictions
• 2008 – Enfants d'hiver
• 2017 – Birkin Gainsbourg Le Symphonique
• 2020 – Oh! Pardon tu dormais...

Filmy

• 1965: Sposób na kobiety (The Knack...and How to Get It) jako dziewczyna na motorowerze (niewymieniona w czołówce)
• 1966: Powiększenie jako blondynka
• 1966: Kalejdoskop jako Exquisite Thing
• 1968: Wonderwall jako Penny
• 1969: Droga do Katmandu jako Jane
• 1969: Basen jako Penelope
• 1969: Slogan jako Evelyne
• 1970: Trop petit mon ami jako Christine Mars/Christine Devone
• 1970: Sex Power jako Jane
• 1970: Alba pagana jako Flora Finlake
• 1971: 19 djevojaka i Mornar jako Milja
• 1972: Trop jolies pour etre honnetes jako Christine
• 1973: Ciemne miejsca jako Alta
• 1973: Gdyby Don Juan był kobietą jako Clara
• 1975: Siedem śmierci na receptę jako Jane Berg
• 1975: Diabli mnie biorą jako Janet
• 1975: Z przymrużeniem oka jako Ariane Berg
• 1978: Śmierć na Nilu jako Louise Bourget
• 1982: Zło czai się wszędzie jako Christine Redfern
• 1983: Przyjaciel Vincenta jako Marie-Pierre
• 1984: Miłość na ziemi jako Emily
• 1986: Kobieta mego życia jako Laura
• 1991: Piękna złośnica jako Liz
• 1994: De Serge Gainsbourg à Gainsbarre de 1958 – 1991 jako ona sama
• 2000: Kopciuszek jako Mag
• 2013: Quai d'Orsay jako Molly Hutchinson, laureatka literackiej nagrody Nobla