Ksawery Czengiery
- Data urodzenia:
- 11.06.1816
- Data śmierci:
- 21.10.1880
- Kategorie:
- generał
- Cmentarz:
- Określ cmentarz
Ksawery Osipowicz Czengiery (Ченгеры Ксаверий Осипович, ur. 11 czerwca 1816, zm. 21 października 1880) – rosyjski generał, uczestnik walk w powstaniu styczniowym.
Ksawery Czengiery wywodził się z węgierskiej rodziny szlacheckiej z Siedmiogrodu. Był synem uchodźcy spod panowania Habsburgów, Józefa Csengery, który osiadł na Ukrainie zatrudniony jako plenipotent u księcia Sanguszki. Wykształcenie wojskowe odebrał w trakcie służby w Pułku Dworiańskim (Konstantynowska Szkoła Artylerii). Od 1837 oficer Szlisselburskiego Pułku Piechoty, a od 1839 adiutant jego dowódcy. 11 marca 1842, będąc w stopniu podpułkownika, otrzymał przydział do elitarnego Moskiewskiego Pułku Gwardii. Pod jego sztandarami brał udział w kampanii węgierskiej. Mianowany pułkownikiem, podczas wojny krymskiej pozostawał w składzie Fińskiego Pułku Gwardii stacjonującego w Petersburgu. 2 marca 1860 objął dowództwo nad Smoleńskim Pułkiem Piechoty.
Przed wybuchem powstania należał do rewolucyjnego koła oficerów. Podczas powstania styczniowego sprawował funkcję naczelnika wojennego powiatów: kieleckiego, opatowskiego i sandomierskiego. Dowodząc wojskami rosyjskimi dwukrotnie starł się z oddziałem Mariana Langiewicza – pod Nową Słupią i Grochowiskami. Doprowadzenie do internowania powstańczego dyktatora w Austrii przyniosło mu łaskę imperatora, stopień generała-majora i stanowisko zastępcy dowódcy 7 Dywizji Piechoty. Mimo awansu, w kręgach wojskowych krążyła pogłoska, jakoby Czengiery miał umożliwić Langiewiczowi przekroczenie granicy w zamian za łapówkę. Za zasługi w tłumieniu powstania świeżo upieczony generał został odznaczony Orderem św. Włodzimierza III Klasy z Mieczami.
W 1866 mianowany dowódcą 37 Dywizji Piechoty. 5 lat później otrzymuje kolejny awans do stopnia generała-lejtnanta. Na krótko przed śmiercią delegowany przez cara do Rosyjskiego Komitetu Pomocy Rannym (poprzednika Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża).
Odznaczenia
- Cesarski i Królewski Order Orła Białego
- Order św. Włodzimierza II klasy
- Order św. Włodzimierza III klasy z Mieczami
- Order św. Anny I klasy
- Order św. Stanisława I klasy
Źródło informacji: wikipedia.org
Brak miejsc
22.01.1863 | Wybuch Powstania styczniowego w Królestwie Polskim
Powstanie styczniowe – polskie powstanie narodowe przeciwko Imperium Rosyjskiemu, ogłoszone manifestem 22 stycznia 1863 wydanym w Warszawie przez Tymczasowy Rząd Narodowy, spowodowane narastającym rosyjskim terrorem wobec polskiego biernego oporu. Wybuchło 22 stycznia 1863 w Królestwie Polskim i 1 lutego 1863 na Litwie, trwało do jesieni 1864. Zasięgiem objęło tylko ziemie zaboru rosyjskiego: Królestwo Polskie oraz ziemie zabrane.
24.02.1863 | Powstanie styczniowe: przegrana przez powstańców bitwa pod Małogoszczem
Bitwa pod Małogoszczem – jedna z największych bitew powstania styczniowego, miała miejsce 24 lutego 1863 roku. Generał Marian Langiewicz, będący dowódcą województwa sandomierskiego, przeprowadził w Górach Świętokrzyskich udaną koncentrację sił mających iść na Warszawę. W klasztorze w Wąchocku zgromadził 1400 ludzi, formując z nich oddziały jazdy, piechoty i służb. Założył tam kancelarię sztabową, ambulans, drukarnię i fabryczkę broni.
18.03.1863 | Powstanie styczniowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Grochowiskami
Bitwa pod Grochowiskami – miała miejsce 18 marca 1863 pod Grochowiskami, przysiółku zlokalizowanym pośród lasów, w połowie odległości między Pińczowem a Buskiem. Była to jedna z najkrwawszych w powstaniu styczniowym, całodniowa bitwa, zakończona zwycięstwem Polaków.
21.02.1864 | Powstanie styczniowe: porażka powstańców w bitwie pod Opatowem.
Bitwa Opatowska miała miejsce 21 lutego 1864 w czasie powstania styczniowego.