Matylda Krzesińska

Matylda Krzesińska (ur. 31 sierpnia 1872 w Ligowie, obecnie dzielnicy Petersburga, zm. 6 grudnia 1971 w Paryżu) – rosyjska tancerka polskiego pochodzenia. Od 1890 występowała w Teatrze Maryjskim w Petersburgu. Od 1909 tańczyła w Les Ballets Russes w Paryżu. Jako druga w historii baletu otrzymała tytuł Primaballerina assoluta Teatru Maryjskiego w Petersburgu (1895–1917). Córka polskiego tancerza Feliksa Adama Krzesińskiego.

Znane są jej bliskie związki z przyszłym carem Rosji Mikołajem II - Matylda miała wtedy zaledwie 17 lat, a ewentualny romans zakończył się, kiedy car poślubił Alicję Heską. Potem Matylda romansowała jednocześnie z dwoma przedstawicielami dynastii Romanowów - wielkimi książętami Sergiuszem Michajłowiczem i Andrzejem Władimirowiczem. W 1901 lub 1902 urodziła syna księcia Władimira Romanowskiego-Krasińskiego, znanego jako Vova (zm. 1974) - Matylda nigdy nie zdradziła tożsamości jego ojca (Sergiusz lub Andrzej). (Podaje ją w swoich "Wspomnieniach. Romans z carem Mikołajem i lata następne" - Wowa jest synem Andrzeja.)

Po rewolucji październikowej (1917) przeniosła się do Paryża. W 1921 w cerkwi w Cannes poślubiła Andrzeja, który miał być ojcem Vovy (uznał syna). Otrzymała przy tym tytuł Jaśnie Oświeconej księżnej Romanowskiej-Krasińskiej (jako żona morganatyczna nie miała praw do tytułu Jej Cesarskiej Wysokości wielkiej księżnej rosyjskiej). Od 1929 roku prowadziła w Paryżu własne studio baletowe. Występowała do 1936.

Do ważniejszych jej kreacji należą partie w baletach: Esmeralda C. Pugniego, Śpiąca królewna P.I. Czajkowskiego, Coppelia L. Délibesa. Autorka wspomnień Souvenirs de la Kschessinska (1960). Opublikowała pamiętnik Souvenirs de la K., primaballerina du Théâtre Impérial de St. Pétersbourg (Paryż 1960).

W 2008 r. powstał 4-odcinkowy melodramat osnuty na wątkach z jej życia pt. Zvezda imperii (Звезда империи) w reż. Jewgienija Sokołowa.