Robert Loggia

Salvatore Loggia, lepiej znany jako Robert Loggia (ur. 3 stycznia 1930 w Nowym Jorku, zm. 4 grudnia 2015 w Los Angeles) – amerykański aktor filmowy, teatralny i telewizyjny oraz reżyser włoskiego pochodzenia.

Znany był przede wszystkim z ról mafijnych bossów i gangsterów. W 1986 otrzymał swoją jedyną w karierze nominację do Oscara za drugoplanową rolę w thrillerze Nóż (1985; reż. Richard Marquand). Był także dwukrotnie nominowany do Nagrody Emmy: za główną rolę w serialu kryminalnym Mancuso (1989-90) oraz za gościnny występ w sitcomie Zwariowany świat Malcolma (2000-2006). Był także laureatem Nagrody Saturna za drugoplanową rolę w komedii fantasy Duży (1988; reż. Penny Marshall).

Urodził się w Nowym Jorku jako syn włoskich imigrantów, szewca Benjamina i jego żony Eleny (z domu Blandino).

W 1947 ukończył New Dorp High School w Staten Island, w stanie Nowy Jork. Podczas nauki w Wagner College, wystąpił jako Petruchio, wielbiciel Katarzyny w komedii szekspirowskiej Poskromienie złośnicy (1948). Studiował dziennikarstwo na University of Missouri w Columbii, w stanie Missouri, a następnie w latach 1951-53 pracował jako sprawozdawca wiadomości dla Armii Stanów Zjednoczonych w Caribbean Forces Network w Panamie. W 1955 uczył się aktorstwa w nowojorskim Actors Studio.

Po debiucie na off-Broadwayu w sztuce Złotoręki (1955), trafił na duży ekran w dramacie Między linami ringu (1956) u boku Paula Newmana. W kolejnych latach wystąpił w licznych serialach telewizyjnych, miał także na swoim koncie kilka filmowych ról drugoplanowych.

Swoje największe sukcesy aktorskie odniósł w latach 80. Wówczas otrzymał nominację do Oscara za drugoplanową rolę w filmie Nóż (1985) oraz zagrał Franka Lopeza w dramacie kryminalnym Briana De Palmy Człowieku z blizną (1983) z udziałem Ala Pacino.

Grywał też w komediach, m.in.: Honor Prizzich (1985) czy Duży (1988). Wystąpił także w filmach: Oficer i dżentelmen (1982), Psychoza II (1983), Więcej niż wszystko (1987).

W latach 90. zagrał m.in. w takich produkcjach jak: Zawód pan młody (1991), Niewinna krew (1992), Gladiator (1992), Wystrzałowe dziewczyny (1994), Kocham kłopoty (1994), Dzień Niepodległości (1996), Zagubiona autostrada (1997), Biały labirynt (1997), Cudotwórca (1998).

4 grudnia 2015 w swym domu w Los Angeles zmarł w wieku 85 lat. Od roku 2010 zmagał się z chorobą Alzheimera.

Wybrana filmografia

• Między linami ringu (1956) jako Frankie Peppo
• Opowieść wszech czasów (1965) jako Józef
• Che! (1969) jako Faustino Morales
• Dwóch misjonarzy (1974) jako Marches Gonzaga
• Atak na Entebbe (1977) jako Jigal Allon
• Zemsta Różowej Pantery (1978) jako Al Marchione
• Wielka Stopa w Egipcie (1980) jako Barns
• S.O.B. (1981) jako Herb Maskowitz
• Na tropie Różowej Pantery (1982) jako Bruno Langios
• Oficer i dżentelmen (1982) jako Byron Mayo
• Psychoza II (1983) jako dr Bill Raymond
• Człowiek z blizną (1983) jako Frank Lopez
• Klątwa Różowej Pantery (1983) jako Bruno Langios
• Honor Prizzich (1985) jako Eduardo Prizzi
• Nóż (1985) jako Sam Ransom
• Takie jest życie (1986) jako o. Baragone
• Uzbrojeni i niebezpieczni (1986) jako Michael Carlino
• Gaby. Historia prawdziwa (1987) jako Michel
• Więcej niż wszystko (1987) jako Jason Cutler
• Amazonki z Księżyca (1987) jako gen. McCormick
• Wyznawcy zła (1987) jako porucznik Sean McTaggert
• Szaleńczy pościg (1987) jako „Mac” MacClaren
• Oliver i spółka (1988) – Sykes (głos)
• Duży (1988) jako MacMillan
• Triumf ducha (1989) jako pan Arouch, ojciec Salamo i Avrama
• Bezlitosny (1989) jako Bill Malloy
• Matka i córka (1989) jako Giovanni
• Zawód pan młody (1991) jako Lew Horner
• Niewinna krew (1992; znany także pt. Krwawa Maria) jako Salvatore „Rekin” Macelli
• Gladiator (1992) jako Pappy Jack
• Kapsuła ratunkowa (1993) jako Banks
• Wystrzałowe dziewczyny (1994) jako Frank Jarrett
• Kocham kłopoty (1994) jako Matt
• Zimnokrwisty (1995) jako Gordon
• Zemsta gangstera (1995) jako Philip Marquand
• Dzień Niepodległości (1996) jako gen. William Grey
• Zagubiona autostrada (1997) jako pan Eddy/Dick Laurent
• Biały labirynt (1997) jako Moritz Jasperson
• Lep na muchy (1997) jako Marvin
• Grzeszna propozycja (1998) jako Hannibal Thurman
• Cudotwórca (1998) jako John McBainbridge
• Dziadek i ja (1998) jako dziadek
• Wielki powrót (1999) jako Jules
• Joanna D’Arc (1999) jako o. Monet
• Wróć do mnie (2000) jako Angelo Pardipillo
• 4 miliony do szczęścia (2006) jako Carl Campobasso
• Funny Money (2006) jako Feldman
• Całe życie z wariatami (2009) jako dr Robert Carter, ojciec Henry'ego

• Alfred Hitchcock przedstawia (1955-65) jako Jimmy French/Larry Chetnick (gościnnie; 1960 i 1962)
• Nietykalni (1959-63) jako Leo Mencken/Larry Zenko (gościnnie; 1962)
• Gunsmoke (1955-75) jako Cal Tripp (gościnnie; 1965)
• Kojak (1973-78) jako Cassidy York (gościnnie; 1975)
• Starsky i Hutch (1975-79) jako Ben Forest/Jack Parker (gościnnie; 1975 i 1978)
• Sierżant Anderson (1974-78) jako Sylvester/Paul Nicastro (gościnnie; 1976 i 1977)
• Aniołki Charliego (1976-81) jako Michael Durano/Paul Terranova (gościnnie; 1976 i 1980)
• Columbo jako Harry Blandford (w odc. pt. Iluzjonista z 1976)
• Quincy (1976-83) jako Harland DeVille (gościnnie; 1979)
• Wyspa fantazji (1978-84) jako Porter Brockhill (gościnnie; 1981)
• Domek na prerii (1974-83) jako Thomas Stark (gościnnie; 1982)
• Magnum (1980-88) jako Philippe Trusseau/„La Bulle” (gościnnie; 1980 i 1986)
• Napisała: Morderstwo (1984-96) jako Joe Kellijian (gościnnie; 1984)
• Mancuso (1989-90) jako Nick Mancuso
• Frasier (1993-2004) jako Stefano (gościnnie; 2000)
• Po tamtej stronie (1995-2002) jako Sprawiedliwy Earl Clayton (gościnnie; 2000)
• Dotyk anioła (1994-2003) jako Chandler Crowne (gościnnie; 2000)
• Dharma i Greg (1997-2002) jako gen. Kirby (gościnnie; 2000)
• Zwariowany świat Malcolma (2000-06) jako dziadek Victor (gościnnie; 2001)
• Obrońca (2001-04) jako Harry Josephs (gościnnie; 2001)
• Sędziowie z Queens (2003) jako sędzia Thomas O’Neill
• Rodzina Soprano (1999-2007) jako Feech La Manna (gościnnie; 2004)
• Kojak (2005) jako George Tucker (gościnnie w odc. 4.)
• Detektyw Monk (2002-09) jako Louie Flynn (gościnnie; 2008)