Wilhelm Röntgen

Wilhelm Conrad Röntgen (ur. 27 marca 1845 w Lennep, zm. 10 lutego 1923 w Monachium) – niemiecki fizyk, laureat pierwszej Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki (1901), przyznanej „w uznaniu zasług, które oddał przez odkrycie promieniowania elektromagnetycznego nazwanego promieniowaniem rentgenowskim (nazywanego inaczej promieniowaniem X).

Syn kupca Friedricha Conrada (1801–1884) i Charlotte Constanze Frowein (1806–1888). Początkowo próbował studiować inżynierię na Uniwersytecie w Utrechcie, ale szybko przeniósł się na Politechnikę w Zurychu. W 1869 roku otrzymał tytuł doktora na Uniwersytecie w Zurychu, gdzie był uczniem Augusta Kundta. Następnie przeniósł się na Uniwersytet w Strasburgu, na którym wykładał od 1874 roku. W 1875 roku został profesorem na Akademii Rolniczej w Hohenheim. W roku 1888 został profesorem na katedrze fizyki Uniwersytetu w Würzburgu. W 1900 roku oferowano mu katedrę na Uniwersytecie w Monachium.

Dorobek naukowy

8 listopada 1895 odkrył nowy typ promieniowania. Promienie te zostały nazwane od nazwiska odkrywcy promieniami Roentgena na wniosek histologa Alberta Koellikera na posiedzeniu w Wurzburgu. Za to odkrycie w roku 1901 został uhonorowany pierwszą Nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki. Innymi tematami jego prac były krystalografia i fizyka płynów.

Nazwa promieniowanie X lub promienie X jest używana w większości krajów (w tym anglosaskich – X-rays), jednak m.in. w Polsce i Niemczech nazywane są promieniowaniem rentgenowskim (promieniowaniem Röntgena lub Roentgena).

Na jego cześć jednostkę dawki promieniowania jonizującego nazwano rentgenem. Również przyrządy do prześwietleń wykorzystujące promieniowanie rentgenowskie – aparaty rentgenowskie – nazywa się po prostu rentgen (RTG).

Od 1 listopada 2004 jego nazwisko znalazło się również w nazwie pierwiastka chemicznego roentgen (l.a. 111), znanego wcześniej jako unununium.