Władysław Filipowiak

Władysław Filipowiak (ur. 29 kwietnia 1926 w Kaczycach, zm. 31 marca 2014 w Szczecinie) − polski historyk i archeolog.

W 1950 roku ukończył studia na Wydziale Handlu Zagranicznego Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Szczecinie, następnie w 1953 archeologię na UAM. Doktoryzował się w 1967 roku, habilitował dziesięć lat później. Od 1989 roku profesor.

Od 1951 roku pracuje w muzealnictwie. W 1955 roku objął stanowisko dyrektora Muzeum Narodowego w Szczecinie, które sprawował aż do roku 2000, znacząco przyczyniając się do rozbudowy placówki. Założył rocznik Materiały Zachodniopomorskie, którego był redaktorem.

Od 1952 roku z ramienia Instytutu Archeologii i Etnologii PAN kierował wykopaliskami w Wolinie. Zainicjował prowadzone przez Muzeum Narodowe w Szczecinie od 1962 roku badania etnologiczne w Afryce Zachodniej.

W 1973 roku został wykładowcą w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Szczecinie (obecnie Uniwersytet Szczeciński). Prowadził także gościnne wykłady w Bratysławie, Oslo, Lund, Sztokholmie, Kopenhadze, Amsterdamie, Berlinie, Kilonii i Reykjaviku. W 1981 roku jako ekspert UNESCO przebywał w Mongolii.

Jest członkiem-założycielem Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego, członkiem Komisji Narodowej ICOM, Komisji Nauk Pra- i Protohistorycznych PAN oraz Komisji Nauk Orientalistycznych PAN. Jest także członkiem-przedstawicielem w Union International des Sciences prehistoriques et protohistoriques w Gandawie, był również wieloletnim członkiem Internationale Institute of Conservation Historic and Artistic Works w Londynie.

W 2013 roku został uhonorowany Honorowym Obywatelstwem Gminy Wolin. Zmarł 31 marca 2014 roku.

Władysław Filipowiak jest autorem ponad 200 publikacji (w tym ponad 50 zagranicznych) z zakresu archeologii wczesnośredniowiecznej oraz muzealnictwa dot. obszaru Pomorza Zachodniego, Strefy Bałtyku i Afryki Zach.

Wybrane publikacje

• Kamień wczesnośredniowieczny, 1959
• Wolinianie. Studium osadnicze I, 1962
• Cedynia w czasach Mieszka I, 1962
• Étudés archéologiques sur la capitale médievale du Mali, 1979
• Średniowieczna stolica królestwa Mali − Niani w VI-XVII w., 1981
• Die Häfen und der Schiffbau an der Oder − mündung in 9-12 Jhrd. Untersuchungen, 1983
• Die Anfänge des Städtewesens in Pommern. Frühgeschichte der europäischen Stadt, 1987
• Początek żeglugi słowiańskiej u ujścia Odry. Studia nad etnogenezą Słowian, 1988
• Göttingen, 1989
• Wolin − Jomsborg, en Vikingetids − Handelsby i Polen, 1991
• Z najstarszych dziejów Odry jako szlaku komunikacyjnego i handlowego, 1992

Za wybitne zasługi w nauce, kulturze i ochronie dziedzictwa narodowego był wielokrotnie nagradzany i honorowany odznaczeniami państwowymi, regionalnymi oraz branżowymi.

Medale i odznaczenia

• Srebrny Krzyż Zasługi (1957)
• Złoty Medal „Gryf Pomorski” (1959)
• Złoty Krzyż Zasługi (1963)
• Ministra Kultury i Sztuki III stopnia (1967)
• Medal i Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1967)
• Złota Odznaka „Za ochronę nad zabytkami” (1968)
• Medal „Zasłużony dla archeologii polskiej” (1968)
• Brązowy Medal „Wkład w obronność kraju” (1970)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1973)
• Medal XXX-lecia PRL (1975)
• Medal z okazji XXX-lecia STN (1977)
• Srebrna Odznaka „Zasłużony Pracownik Morza” (1979)
• Medal z okazji XXX-lecia IHKM PAN (1981)
• Medal „Aspera ad astra” Instytutu Anthropos w Brnie (Czechy) (1981)
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (1983)
• Nagroda Wojewódzka za redakcję I tomu „Dziejów Szczecina” (1983)
• Medal XL-lecia PRL (1985)
• Odznaka Honorowa „Za zasługi dla Oświaty” (1987)
• Dyplom Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Za wybitne zasługi w propago-waniu kultury polskiej za granicą” (1987)
• Nagroda Specjalna „Grand Prix” Ministra Kultury i Sztuki (1995)
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2000, wręczony 2001) - za wybitne zasługi dla rozwoju muzealnictwa
• Nagroda im. Józefa Kostrzewskiego Stowarzyszenia Naukowego Archeo-logów Polskich za 2002 (2002)
• Nagroda „Pomerania Nostra” (2009) – za szczególne zasługi dla Pomorza Zachodniego i Pomorza Przedniego przyznawaną wspólnie przez uniwersytety w Szczecinie i Greifswaldzie, redakcje gazet „Nordkurier” i „Kurier Szczeciński” oraz miasta Szczecin i Greifswald