Władysław Hasior

Władysław Hasior (ur. 14 maja 1928 w Nowym Sączu, zm. 14 lipca 1999 w Krakowie) – polski artysta rzeźbiarz, malarz, scenograf, doctor honoris causa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku (pośmiertnie), artysta związany z Podhalem.

W latach 1947-1952 uczył się w Państwowym Liceum Technik Plastycznych w Zakopanem pod kierunkiem profesora Antoniego Kenara, a następnie w latach 1952-1958 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, pod kierunkiem profesora Mariana Wnuka. W roku 1959 otrzymał stypendium francuskiego Ministra Kultury; studiował w pracowni rzeźbiarza Ossipa Zadkine’a w Paryżu. Od 1957 roku wystawiał indywidualnie oraz brał udział w wystawach zbiorowych w kraju i za granicą, m.in. w: Paryżu, Rzymie, Sztokholmie, Oslo, Montevideo, Sao Paulo, Helsinkach, Wiedniu, Wenecji, Kopenhadze, Brukseli, Moskwie.

Twórczość

Jego twórczość nawiązuje do nowoczesnych prądów artystycznych (surrealizmu, rzeźby abstrakcyjnej, nowego realizmu), ale także do tradycyjnego rzemiosła i wytwórczości o charakterze ludowym. W pracach swych Hasior wykorzystywał przedmioty gotowe – "zużyte rekwizyty codzienności", które kolekcjonował w swoim domu w Zakopanem. Uważany też za pioniera asamblażu w Polsce.

Z okazji 10 rocznicy śmierci Poczta Polska wydała serię czterech okolicznościowych znaczków pocztowych z fotografiami prac artysty.

Galeria autorska artysty

Galeria Władysława Hasiora znajduje się w budynku starej Leżakowni w Zakopanem i jest filią Muzeum Tatrzańskiego im. dr. Tytusa Chałubińskiego. Budynek ten w okresie międzywojennym był miejscem werandowania kuracjuszy sanatorium przeciwgruźliczego. Hasior zaadaptował dwukondygnacyjny budynek na własne potrzeby umieszczając w nim swoją galerię, mieszkanie i pracownię. Znajdowała się tu również "świetlica powiatowa", będąca miejscem aranżowanych przez artystę spotkań z publicznością, podczas których Hasior wygłaszał prelekcje ilustrowane własnymi przeźroczami. Otwarcie w lutym 1984 autorskiej galerii artysty zakończyło okres "egzystencji wędrownej" w jego życiu – zgromadzony w szopie przy willi "Borek" prawie dwudziestoletni dorobek artystyczny Hasiora wreszcie znalazł miejsce stałej ekspozycji. Tworzone sukcesywnie prze artystę wnętrze galerii jest według Teresy Jabłońskiej, dyrektorki Muzeum Tatrzańskiego: "... jedyną w swoim rodzaju instalacją z własnych eksponatów, kreującą przestrzeń magiczną przesyconą muzyką, światłami, odrealnioną w fantastycznych odbiciach ogromnych luster."

Niektóre prace

• Niobe (1961)
• Przesłuchiwanym (1964)
• cykl Sztandary (1965-1975)
• Golgota (1971)
• Czarny krajobraz I – Dzieciom Zamojszczyzny (1974)
• Wyszywanie charakteru (1974)
• Przesłuchanie anioła (1962)

Pomniki i rzeźby plenerowe

• Ratownikom górskim w Zakopanem (1959)
• Rozstrzelanym partyzantom w Kuźnicach (1964)
• Poległym o utrwalenie władzy ludowej na Podhalu (lub Organy) na przełęczy Snozka Kluszkowce (1966)
• Płonąca Pieta koło Kopenhagi (1972)
• Słoneczny rydwan w Södertälje (Szwecja) (1972)
• Ogniste ptaki w Szczecinie (1975)
• Płomienne ptaki w Koszalinie (1977)

Nagrody i Odznaczenia

• 1971: Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia.
• 1974: odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
• 1975: Nagroda Polskiego Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki AICA dla najwybitniejszego twórcę powojennego 30-lecia.
• 1976: Powołany przez Ministerstwo Kultury i Sztuki do Rady Programowej Plastyki.
• 1976: Dyplom Ministra Spraw Zagranicznych za osiągnięcia w propagowaniu sztuki polskiej za granicą.
• 1998: Laureatem nagrody Fundacji Kultury Polskiej.
• 1999: tytuł Doktora honoris causa przyznany przez Akademię Sztuk Pięknych w Gdańsku.