Władysław Kowalski

Władysław Kowalski (ur. 26 sierpnia 1894 we wsi Paprotnia w pow. Rawa Mazowiecka, zm. 14 grudnia 1958 w Warszawie) – działacz polityczny, publicysta, literat, przewodniczący Rady Naczelnej Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej w 1951 roku.

Używał pseudonimów Sałas, Bartłomiej Zarychta i Stanisławski.

Syn fornala, uzyskał wykształcenie podstawowe (3 klasy), które uzupełniał jako samouk. Wieloletni działacz partii ludowych, należał kolejno do: PSL „Wyzwolenie” (od 1918), Niezależnej Partii Chłopskiej (1925–1927), Zjednoczenia Lewicy Chłopskiej "Samopomoc" (1927–1931), SL "Wola Ludu" (1944), SL (od 1945), ZSL (od 1949). Był także członkiem Komunistycznej Partii Polski (od 1928) i PPR (od 1942).

Należał do kierownictwa części z tych partii – w latach 1926–1927 członek Komitetu Centralnego Niezależnej Partii Chłopskiej; w latach 1944–1945 wiceprezes Zarządu Głównego SL "Wola Ludu"; w latach 1945–1949 członek Rady Naczelnej i Naczelnego Komitetu Wykonawczego SL; w 1945 wiceprezes NKW SL; w latach 1948–1949 prezes Rady Naczelnej SL; od 1949 członek Naczelnego Komitetu Wykonawczego ZSL; a w latach 1949–1956 członek Prezydium i prezes NKW ZSL.

Podczas I wojny światowej służył w armii rosyjskiej, następnie w Legionie Puławskim. W okresie międzywojennym działał jako publicysta i literat, był bliski radykalnym nurtom chłopskim. Uczestnik ruchu konspiracyjnego w okresie II wojny światowej. W grudniu 1943 był współtwórcą KRN, w latach 1944–1945 członkiem Prezydium KRN, w 1945 I zastępcą prezydenta KRN. W latach 1945–1947 minister kultury i sztuki, w latach 1947–1952 marszałek Sejmu Ustawodawczego, a w latach 1947–1956 członek Rady Państwa.

W latach 1943–1956 poseł do KRN, na Sejm Ustawodawczy oraz Sejm PRL I kadencji, w latach 1945–1947 przewodniczący Klubu Poselskiego SL w KRN.

Pierwsze felietony, opowiadania i wiersze publikował w tygodniku "Samopomoc Chłopska", którego był redaktorem w latach 1928–1931. W 1933 był współzałożycielem zespołu literackiego "Przedmieście".

W latach 1946-1947 był redaktorem naczelnym Zielonego Sztandaru.

Zmarł śmiercią samobójczą.

Wybrane utwory

Powieści

• Chłopi z Marchat (1930)
• W Grzmiącej (1936)
• Rodzina Mianowskich (1938)

Opowiadania

• Dalekie i bliskie (1948)
• Bunt w Starym Łęku (1951)
• Bestia (1951)
• Wino (1966)

Ukazał się także jego Wybór pism publicystycznych (1967).

Odznaczenia

Został odznaczony m.in. Orderem Sztandaru Pracy, Medalem za Warszawę 1939-1945 (1946) i Krzyżem Partyzanckim (1946), a 21 lipca 1949 r. Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski.