Zbigniew Kiedacz

Zbigniew Stanisław Kiedacz (ur. 11 września 1911 w Drohobyczu, zm. 23 października 1944 pod Civitella di Romagna) – podpułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego II RP.

Syn Mikołaja Kiedacza i Zofii z d. Strzetelskiej-Dwernickiej.

W 1938 rozpoczął studia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. Naukę zakończyć miał w roku 1940 (XIX promocja). W lipcu 1939 r. w stopniu porucznika skierowany na praktykę w charakterze oficera informacyjnego do sztabu Nowogródzkiej Brygady Kawalerii dowodzonej przez gen. Władysława Andersa. W kampanii wrześniowej przeszedł cały szlak bojowy Brygady (później Grupy Operacyjnej Kawalerii gen. Andersa) – od granicy polsko-niemieckiej pod Działdowem do granicy polsko-węgierskiej w okolicach Skola w Karpatach. Po najeździe sowieckim na Polskę wzięty do niewoli nad granicą polsko-węgierską przez Armię Czerwoną, zbiegł z obozu jenieckiego w Szepietówce (gdzie był przetrzymywany pomiędzy 1 a 29 października 1939 r.). Brawurowa ucieczka Kiedacza uchroniła go przed losem kolegów – prawie w całości ofiar zbrodni katyńskiej. Przekroczył granicę polsko-rumuńską i przedostał się do Armii Polskiej we Francji. We Francji ukończył trzymiesięczny kurs sztabu w Centre d' État Major w Compiegne, otrzymując z dniem 3 maja 1940 r. awans na rotmistrza. Po klęsce Francji w czerwcu 1940 r. przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie pełnił funkcje dowódcze w formowanych polskich jednostkach pancernych.

Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej i zawarciu układu Sikorski-Majski w lipcu 1941 r. na wiadomość o rozpoczęciu tworzenia przez generała Władysława Andersa Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR, zgłosił się na ochotnika do służby przy boku generała. Od stycznia do kwietnia 1942 r. był szefem Wydziału I w Oddziale II Dowództwa Armii Polskiej w ZSRR. W bardzo trudnych warunkach zorganizował i wyszkolił 600-osobowy elitarny oddział o doskonałych walorach bojowych – batalion "S", który stał się fundamentem do reaktywowania 15 Pułku Ułanów Poznańskich. Kiedacz twardą ręką dowodził zarówno batalionem "S" jak i następnie – na Bliskim Wschodzie i w kampanii włoskiej – odrodzonym 15 Pułkiem Ułanów Poznańskich w składzie 2 Korpusu.

W trakcie swej oficerskiej kariery od swoich przełożonych otrzymywał zawsze oceny bardzo dobre i celujące. Przy jego uporze, zawziętości, wielkiej ambicji i kawaleryjskiej osobowości, dawało to wybuchową mieszankę. Był surowy i wymagający. Jego twarda ręka przeszła do legendy, a ułani odpłacili się swojemu dowódcy żurawiejką:

Lepiej pieszo przejść przez Irak,

Mieć na d... krwawy czyrak,

Lepiej zginąć na dnie sracza,

Niźli służyć u Kiedacza.

lub:

Lepiej muchę znaleźć w zupie

Gołą d.. siąść na jeża

Lepiej zginąć na dnie sracza,

Niźli służyć u Kiedacza.

W 2 Korpusie w latach 1943- 1944 był najmłodszym dowódcą pułku. Zginął wskutek wybuchu miny. Został pochowany na cmentarzu Santa Sofia, później jego ciało przeniesiono na cmentarz w Bolonii.

Był odznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari oraz Krzyżem Walecznych.

W kruchcie kościoła pw św. Michała w Poznaniu znajduje się tablica upamiętniająca Zbigniewa Kiedacza. Odsłonięto ją we wrześniu 1986.