Zygmunt Zieliński

Zygmunt Zieliński (ur. 1 sierpnia 1858 w Rzeszotarach, zm. 11 kwietnia 1925 w Krakowie) – generał major cesarskiej i królewskiej Armii oraz generał broni Wojska Polskiego.

Służba w c.i k. Armii i Legionach Polskich

Dzieciństwo i wczesną młodość spędził w miejscowości Michalczowa k. Nowego Sącza. Następnie uczęszczał do I Gimnazjum w Nowym Sączu. W październiku 1875 odbył przeszkolenie rekruckie w 20 Pułku Piechoty w Krakowie, po którym rozpoczął naukę w Korpusie Kadetów w Wiedniu. 18 sierpnia 1878 zakończył naukę i rozpoczął służbę w c.k. Armii. Służył w następujących oddziałach piechoty:

• 20 Pułku Piechoty (12 Dywizja Piechoty, I Korpus) w Krakowie,
• 28 Pułku Piechoty (3 Dywizja Piechoty, XIV Korpus) w Innsbrucku, w latach 1891-1892 na stanowisku dowódcy kompanii,
• 98 Pułku Piechoty (10 Dywizja Piechoty, IX Korpus) w Josephstadt,

Następnie mianowany został dowódcą I batalionu w Bielsku (Bielitz) 13 Pułku Piechoty (5 Dywizja Piechoty, I Korpus) w Opawie (Troppau). 1 listopada 1910 został dowódcą tego pułku. 1 lipca 1911 przeszedł na emeryturę w randze pułkownika.

6 sierpnia 1914 w Krakowie, po wybuchu I wojny światowej zgłosił się na ochotnika do Legionów Polskich i wraz z druhem Władysławem Turskim przystąpił do mobilizacji krakowskiego "Sokoła". Został organizatorem i pierwszym dowódcą 2 Pułku Piechoty. W kwietniu 1915 stanął na czele III Brygady. Od 25 kwietnia 1917 do 19 lutego 1918 dowodził Polskim Korpusem Posiłkowym. Po zawarciu pokoju brzeskiego został przez władze austriackie internowany w obozach w Chust i Marmarosz Sziget.

Służba w Wojsku Polskim

8 listopada 1918 przyjęty został do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia generała majora. Wziął udział w wojnie polsko-ukraińskiej w obronie Lwowa i Przemyśla. W czasie wojny polsko-bolszewickiej był dowódcą 3 Armii. Po zakończeniu walk został dowódcą Okręgu Generalnego Pomorze w Toruniu, a po reorganizacji struktur dowodzenia dowódcą Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu.

Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz Józef Piłsudski decyzją z 12 lutego 1922 zezwolił mu na przyjęcie i noszenie Krzyża Komandorskiego Orderu Legii Honorowej.

Józef Piłsudski dekretem z dnia 22 września 1922 przeniósł go na własną prośbę z dniem 1 stycznia 1923 w stan spoczynku z prawem noszenia munduru i w uznaniu zasług nadał mu stopień generała broni.

Zmarł w 11 kwietnia 1925. 14 kwietnia tego roku pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, kwatera 67.

Rodzina

Był synem Pawła Arystomena, powstańca 1863 i Józefy z Klewskich. Żonaty z Józefą Onitsch (ur. 29 grudnia 1870 w Tarnowie, zm. 1 marca 1958 w Krakowie), córką Władysława Ludwika Józefa Kalasantego Onitsch (ur. 25 sierpnia 1837 w Tarnowie, zm. 25 lipca 1900 w Tarnowie) i Walerii Antoniny Katarzyny Jaxa-Rożen (ur. 5 kwietnia 1839 w m. Brzeziny-Tropie, zm. 30 stycznia 1919 w Krakowie). Waleria była jedną z trzech córek Bolesława Augusta Hilarego Jaxa-Rożna.

Zygmunt i Józefa mieli troje dzieci: Józefa (ur. 24 stycznia 1898, zm. 15 września 1898) i Jana (ur. 1893) oraz córkę Władysławę (1900-1990).

30 kwietnia 1995 na krużgankach Kaplicy Loretańskiej OO. Kapucynów w Krakowie odsłonięto popiersie generała.

18 października 2007 na ścianie frontowej kamienicy przy ul. Garncarskiej 4 w Krakowie, gdzie mieszkał gen. Zygmunt Zieliński, odsłonięto i poświęcono tablicę pamiątkową.

10 listopada 2013 roku w rodzinnych Rzeszotarach odsłonięto tablicę jego pamięci, oraz pamięci bohaterów Powstania Styczniowego Pawła Arystomena Zielińskiego i kuzynów Żelechowskich.

• chorąży (Fähnrich) – 18 sierpnia 1878
• podporucznik (Leutnant) – 1 listopada 1878
• porucznik (Oberleutnant) – 1 listopada 1883
• kapitan (Hauptmann) – 1 listopada 1890
• major (Major) – 1 listopada 1902
• podpułkownik (Oberstleutnant) – 1 listopada 1907
• pułkownik (Oberst) – 1 września 1910
• generał major (Generalmajor) – 1 listopada 1917
• generał porucznik – 1920
• generał broni – 22 września 1922 z dniem 1 stycznia 1923

• Order Orła Białego 1921
• Krzyż Komandorski Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Niepodległości
• Medal Niepodległości
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie
• Krzyż Komandorski Orderu Legii Honorowej