Projekt Manhattan: na poligonie w Alamogordo w Nowym Meksyku przeprowadzono pierwszy próbny wybuch bomby atomowej

Przygotowania

Przygotowania do eksplozji trwały niemal rok. W odległości 9-10 km od wyznaczonego punktu "zero" wybudowano trzy schrony obserwacyjne. 7 maja 1945 przy użyciu 108 ton trotylu wymieszanego ze zużytym paliwem jądrowym przeprowadzono próbny wybuch kalibracyjny. Do celów właściwego eksperymentu wybudowano 30-metrową stalową wieżę, aby uzyskać warunki w przybliżeniu podobne do tych, które występują przy eksplozji bomby zrzuconej z samolotu. Właściwy ładunek, noszący kryptonim "Gadżet", dostarczono z laboratorium Los Alamos 12 lipca i zmontowano na miejscu następnego dnia.

Wybuch

Eksplozję zaplanowano na 16 lipca na godzinę 4:00. Czas ten uległ przesunięciu na 5:30 ze względu na to, że wcześniej zaczął padać deszcz a w okolicy była burza. Obawiano się, że deszcz zwiększy opad promieniotwórczy, a błyskawice mogą spowodować niekontrolowane odpalenie ładunku.
Końcowe odliczanie rozpoczęto o godzinie 5:10. Wybuch nastąpił dokładnie o godzinie 5:29:45. Siła eksplozji była na tyle duża, że spowodowała drżenie szyb w odległości 320 km od punktu zero. Powstały krater miał średnicę ok. 300 m i głębokość ok. 3 metrów. Piasek w miejscu eksplozji uległ całkowitemu stopieniu, dając w efekcie zielonkawe radioaktywne szkliwo, nazwane potem trynitytem. Grzyb atomowy osiągnął wysokość ok. 12 km. Całe wydarzenie było filmowane i fotografowane przez wiele kamer rozmieszczonych w różnych miejscach poligonu. Prowadzono także bieżące pomiary skażenia promieniotwórczego oraz obserwacje meteorologiczne. Większość naukowców zaangażowanych w budowę bomby obserwowała eksperyment z bunkrów lub z pobliskiej bazy wojskowej. Kilka godzin po wybuchu Oppenheimer i Fermi dwoma czołgami pojechali do punktu zero, aby naocznie sprawdzić efekty eksplozji. Stwierdzono, że z wieży, na której umieszczono ładunek, pozostały tylko fragmenty żelbetowych fundamentów.
Aby zachować próbę w tajemnicy, przygotowano brzmiący dość prawdopodobnie oficjalny komunikat dla prasy, który głosił, że w magazynach amunicji na poligonie doszło do przypadkowej dużej eksplozji, która nie spowodowała żadnych ofiar w ludziach. Prawdziwą przyczynę eksplozji ujawniono dopiero po zrzuceniu bomby na Hiroszimę, a pełny raport techniczny z próby odtajniono w maju 1976.
Prezydent USA Harry Truman oczekiwał na wyniki testu będąc w tym czasie na konferencji poczdamskiej. Otrzymał zakodowany telegram o treści: Operacja odbyła się dziś rano. Brak jeszcze pełnej diagnozy, ale wyniki wydają się być zadowalające, a nawet przekroczyły wstępne oczekiwania. Dr Groves jest zadowolony.

Losy powojenne

W 1952 roku miejsce w okolicach punktu "zero" zostało wyrównane spychaczami, a pozostały trynityt zebrany. W 1965 roku rząd USA wpisał je na listę narodowych pomników historycznych. W punkcie zero wzniesiono obelisk z miejscowej lawy. Teren nadal pozostaje zamknięty, ale dwa razy w roku, w pierwsze soboty kwietnia oraz października organizowane są "dni otwarte" dla publiczności. Promieniowanie w miejscu eksplozji nadal dziesięciokrotnie przekracza naturalne tło promieniowania.