W Anglii wydano ustawę Habeas Corpus Act, która zakazywała organom państwa aresztowania obywatela bez zgody sądu

Habeas Corpus Act (An Act for the better secureing the Liberty of the Subject and for Prevention of Imprisonments beyond the Seas, Ustawa w celu lepszego zabezpieczenia wolności obywatela i zapobieżenia uwięzieniom na terrytoriach zamorskich) – ustawa angielska z 1679 wydana za rządów króla Karola II, zakazująca organom państwa aresztowania obywatela bez zezwolenia sądu.

Zgodnie z tym aktem nikt nie mógł być więziony bez prawomocnego nakazu odpowiedniego sądu. Po uwięzieniu sąd powinien sprawować dozór nad wykonywaniem kary. Skazany powinien być więziony w hrabstwie, w którym go osądzono. Ustawa przewidywała kary dyscyplinarne dla strażników, dozorców więźniów etc. za zaniedbania związane np. z niedoprowadzeniem uwięzionego przed sąd. Wyznaczony był konkretny termin doprowadzenia przed oblicze sądu. Każde pismo (writ of) habeas corpus opatrzone musiało być pieczęcią królewską.

Habeas corpus to cytat z pisma wydawanego przez sędziego, kierowanego do władzy dokonującej aresztowania, wzywającego tę władzę do postawienia zatrzymanego przed sądem w terminie do 3 dni, aby sąd mógł stwierdzić legalność jej zatrzymania. Znaczy po łacinie: (nakazujemy ci) żebyś miał (ze sobą, w sądzie) ciało. Ustawa ta obowiązuje do dziś jako jeden ze składowych elementów konstytucji angielskiej. Instytucja habeas corpus występuje zaś również w innych jurysdykcjach common law.

Kilkakrotnie prawo Habeas Corpus było czasowo zawieszone m.in. 1695, 1715, 1723, 1794 i w 1817.

Zawieszenie wymaga zgody parlamentu, może nastąpić jedynie przejściowo w wypadku zagrożenia państwa. Konstytucja Stanów Zjednoczonych (art. 1 paragraf 9) dozwala zawieszać tylko w przypadkach, gdy ze względu na bunt lub najazd wymagać tego będzie bezpieczeństwo publiczne (unless when in Cases of Rebellion or Invasion the public Safety may require it).

W Polsce podobny akt prawny wprowadzono w 1433 r. Nazywał się on Neminem captivabimus nisi iure victum i zapewniał szlachcie nietykalność osoby i majątku bez wyroku sądowego.