Zbigniew Dębski

Zbigniew Franciszek Dębski (ur. 29 listopada 1922 w Łasinie, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – powstaniec warszawski, podpułkownik WP (pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika), członek Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari, sekretarz Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Życiorys

Syn Emiliana Dębskiego i Marii z domu Szpitter, brat Ireny i Aleksandry. W 1939 ukończył gimnazjum jezuickie w Gdyni-Orłowie. Od sierpnia do września 1939 mieszkał w Toruniu. Przy próbie przedostania się na wschód kraju wraz z ojcem został aresztowany i osadzony w więzieniu w Żabince, a następnie w Kobryniu. Po zwolnieniu z więzienia udał się wraz z ojcem do Warszawy. Tam kontynuował naukę na tajnych kompletach w liceum im. Adama Mickiewicza, a następnie w szkole budowlanej oraz w zakresie rysunku technicznego.

30 grudnia 1943 ukończył kurs dla niższych stopniem dowódców w szkole podchorążych, po czym służył w plutonie Stefana Nasta w batalionie "Vistula". W powstaniu warszawskim był dowódcą 7 drużyny 3 kompanii – "Szare Szeregi-Junior" (pseudonim "Zbych", "Prawdzic"). Uczestniczył w walkach o Pocztę Główną oraz o PAST - był jednym z 3 żołnierzy (obok Teodora Karczewskiego "Orła" i Stanisława Zielaskowskiego "Wiąza"), którzy 20 sierpnia 1944 zawiesili polską flagę na budynku PAST. 8 września został ranny w trakcie obrony kina "Coloseum".

Po klęsce powstania trafił najpierw do Stalagu IV B, a następnie do Stalagu XI A. Po wyzwoleniu obozu przez oddziały brytyjskie służył w polskich oddziałach w amerykańskiej strefie okupacyjnej.

W czerwcu 1948 powrócił do kraju; w 1952 ukończył chemię na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracował w Wytwórni Farmaceutycznej "Motor", Instytucie Farmaceutycznym, Centralnym Laboratorium Chemicznym i w Zjednoczonych Zespołach Gospodarczych. Brał czynny udział w życiu środowiska powstańczego. Był współzałożycielem Związku Powstańców Warszawskich, członkiem prezydium Zarządu Głównego Związku Powstańców Warszawskich oraz współzałożycielem komitetów budowy pomnika powstania. W 2009 uhonorowany został Nagrodą Miasta Stołecznego Warszawy.

Zginął 10 kwietnia 2010 w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku.

Decyzją Ministra ON Nr 353/KADR z dnia 15 kwietnia 2010 został pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika.

22 kwietnia został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie w alei A18.

Odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2010; pośmiertnie)
• Krzyż Walecznych – trzykrotnie