Marcin Mikołaj Radziwiłł

Marcin Mikołaj Karol Radziwiłł herbu Trąby (ur. 11 listopada 1705 w Ciemkowiczach - zm. 11 stycznia 1782 w Słucku), krajczy wielki litewski, generał lejtnant armii Wielkiego Księstwa Litewskiego, w 1757 roku odznaczony Orderem św. Aleksandra Newskiego.

Syn Jana Mikołaja Radziwiłła i Doroty Henryki z Przebendowskich, późniejszej żony Franciszka Bielińskiego. Dobrze wykształcony, w młodości erudyta zajmujący się medycyną, fizyką i alchemią. Krajczy litewski z nadania Augusta III. Po ojcu odziedziczył liczne dobra, m.in. Nieborów, Ostrów, Przygodzice. Ojciec Józefa Mikołaja i Michała Hieronima Radziwiłłów.

W wieku młodzieńczym zaczął zdradzać objawy choroby umysłowej. Prawdopodobnie odziedziczył ją po ojcu Janie Mikołaju. Z czasem schorzenie zaczęło prowadzić do obłędu. Swoją drugą żonę uwięził wraz z dziećmi, założył harem złożony z porwanych bądź kupionych dziewcząt, napadał i podpalał okoliczne dwory, dokonywał rozbojów na drogach, porywał i więził ludzi. W swoim laboratorium poszukiwał kamienia filozoficznego. Oddawał się też studiom talmudycznym, nauczył się języka hebrajskiego, otaczał się wyłącznie żydami i przestrzegał z nimi praktyk religijnych.

W 1748 roku został ubezwłasnowolniony. Trzymany był w ścisłym areszcie, najpierw w Białej Podlaskiej, potem w Słucku. Kuratelę nad nim sprawowali kolejno: Hieronim Florian Radziwiłł, jego brat Michał Kazimierz Radziwiłł, syn Michał Hieronim Radziwiłł.

Żonaty dwukrotnie, z Aleksandrą z Bełchackich (dwoje dzieci) oraz z Martą z Trembickich (czworo dzieci).

Zmarł w Słucku, pochowany został w Nieświeżu.