Gustaw Billewicz

Gustaw Billewicz ps. "Sosna" (25 sierpnia 1907 Summa, gubernia archangielska, zm. 11 września 1944 Warszawa) – major artylerii Wojska Polskiego.

Urodził się w miejscowości Summa w guberni archangielskiej, jako syn leśniczego Jana Billewicza i Cecylii zd. Dąbrowskiej. Po śmierci ojca wychowywany był przez matkę, która była spokrewniona z rodziną Józefa Piłsudskiego.

Po zakończeniu I wojny światowej wrócił wraz z matką do Polski i zamieszkał w Warszawie. Uczęszczał do Gimnazjum Władysława Giżyckiego, gdzie ukończył czwartą klasę i od września 1922 roku wstąpił do Korpusu Kadetów nr 2 w Modlinie (dziś Nowy Dwór Mazowiecki). W 1927 roku otrzymał świadectwo dojrzałości i wstąpił do Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu, którą kończy w lipcu 1929 roku. Następnie dowodził plutonem w 18 Pułku Artylerii Polowej. W październiku 1934 roku przeniesiony do 16 Pułku Artylerii Lekkiej, gdzie od lutego 1935 roku pełnił obowiązki dowódcy baterii, a od 1936 roku był dowódcą baterii.

Uczestniczył w kampanii wrześniowej, pełniąc funkcję adiutanta 16 Pułku Artylerii Lekkiej, wchodzącego w skład 16 Dywizji Piechoty. Po walkach nad Bzurą przedostał się przez Puszczę Kampinoską do Modlina, gdzie od 21 września 1939 roku był adiutantem I dywizjonu 16 Pułku Artylerii Lekkiej. Uczestniczył m.in. w obronie twierdzy Modlin. Po kapitulacji Modlina dostał się do niewoli niemieckiej i został osadzony w obozie Soldau (KL) w Działdowie.

Po zwolnieniu z niewoli w październiku 1939 roku wrócił do Warszawy i pod koniec tego roku wszedł w skład tzw. sztabu dywersji Dowództwa Głównego SZP. Następnie przechodzi do Polskiej Organizacji Zbrojnej (POZ). W 1941 roku wyjechał na Wileńszczyznę, skąd wrócił w grudniu 1941 roku do Warszawy, dalej działając w POZ. W sierpniu 1942 roku po scaleniu POZ a Armią Krajową będąc dowódcą XI Zgrupowania w 4 Rejonie Obwodu Śródmieście WSOP Okręgu Warszawa AK. Pełnił tę funkcję do momentu wybuchu powstania warszawskiego.

Po wybuchu powstania warszawskiego dowodził batalionu Chrobry I (powstałym na bazie WSOP) walczył na terenie Starego Miasta i za zasługi w trakcie walk mianowano go 13 sierpnia 1944 roku majorem. W tym samym dniu został mianowany dowódcą Zgrupowania "Kuba – Sosna". W dniu 7 września przeszedł kanałami do Śródmieścia i zostaje dowódcą odcinka wschodniego w Obwodzie Śródmieście-Południe (obsadzony przez Zgrupowanie ”Kuba – Sosna”).

Został ciężko ranny podczas powstania warszawskiego, 9 września w Śródmieściu na ul. Chmielnej. Wkrótce – 11 września umarł w szpitalu przy ul. Mokotowskiej 55.

Dwaj jego bracia polegli jako żołnierze. Pierwszy brat poległ w 1918, drugi - ppor. Witold Billewicz poległ w Bitwie pod Kockiem w 1939.

Ordery i odznaczenia

• Order Virtuti Militari V kl. (18 sierpnia 1944).
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie - 1939, 1944)