Piotr Amsterdamski

Piotr Amsterdamski (ur. 10 listopada 1955 w Łodzi, zm. 12 lutego 2008 w Tatrach) – polski astronom, tłumacz i alpinista.

Był bratankiem prof. Stefana Amsterdamskiego.

W młodości współpracownik KSS KOR, pracownik Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika w Warszawie, działacz "Solidarności". Internowany w stanie wojennym.

Stopień magistra fizyki teoretycznej otrzymał na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Łódzkiego w 1979 r.. Doktorat z fizyki uzyskał na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Barbara, pod kierunkiem Jamesa Hartle'a. Długoletni pracownik naukowo-dydaktyczny Instytutu Astronomii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze, a następnie Uniwersytetu Zielonogórskiego. W pracy naukowej zajmował się przede wszystkim kosmologią, podstawami mechaniki kwantowej i astrofizyką wysokich energii. Uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk fizycznych w zakresie fizyki, specjalność: fizyka teoretyczna (rozprawa Nadprzewodzące struny kosmiczne z 1990 r.), był profesorem Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Po 1990 poświęcił się głównie tłumaczeniom z języka angielskiego; przełożył ponad 100 pozycji książkowych, w tym 77 naukowych i popularnonaukowych, m.in. "Krótką historię czasu" Stephena Hawkinga i monumentalną, blisko 800-stronicową historię powstania amerykańskiej bomby atomowej Richarda Rhodesa wydaną w 2000 roku (Jak powstała bomba atomowa). Tłumaczył także literaturę piękną, w tym popularną. W 2003 r. dostał, jako pierwszy, nagrodę im. Jerzego Kuryłowicza dla najlepszego tłumacza książek naukowych za książki "Wszechświat w skorupce orzecha" Hawkinga oraz "Harry Potter – nauka i magia" Rogera Highfielda.

W wieku 45 lat zaczął się wyczynowo wspinać, m.in. w Tatrach, gdzie przeszedł kilka poważnych ścian, na niektórych był współautorem nowych dróg, we Francji i we Włoszech (gdzie m.in. przeszedł znaną wielką południową ścianę Marmolady).

Zginął 12 lutego 2008 podczas samotnej wspinaczki na Filarze Mięguszowieckiego Szczytu Wielkiego w Tatrach, a jego ciało zostało znalezione w tzw. Dolnym Kominie przez zespół ratowników TOPR, który wybierał się na tę samą drogę.

Pochowany został 22 lutego 2008 na Cmentarzu Komunalnym w Łodzi przy ulicy Smutnej (kwatera IVB, rząd 6, grób 22).