Józef Nalberczak

Józef Nalberczak (ur. 9 stycznia 1926 w Warszawie, zm. 18 grudnia 1992 w Warszawie) – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny.

Pracę na scenie rozpoczął od występów w teatrze frontowym (Teatr II Dywizji Piechoty, następnie Teatr Objazdowy I Armii WP) w maju 1945 roku. Specjalizował się w postaciach drugiego planu. W latach 1946–1947 występował w Teatrze im. Jaracza w Olsztynie, w latach 1947–1948 w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi. Od roku 1948 był związany z teatrami warszawskimi: Rozmaitości (1948–1950), teatrem Nowej Warszawy (1950–1955), Klasycznym (1955–1965), Współczesnym (1965–1974), Polskim (1974–1983), Narodowym (1983–1990).

Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 296-VI-7).

Filmografia (wybór)

• Skarb (1948) – student w nausznikach, sąsiad Witka
• Trudna miłość (1954) – Janek Małodworny
• Autobus odjeżdża 6:20 (1954) – Procek, sekretarz POP w Technikum Górniczo-Hutniczym
• Uczta Baltazara (1954) – porucznik Kuszel, szef ochrony budowanej fabryki penicyliny
• Podhale w ogniu (1955) – zbójnik
• Zaczarowany rower (1955) – kolarz Stanisław Popiel
• Trzy kobiety (1956) – Władysław
• Wolne miasto (1958) – marynarz Heniek, biorący udział w bójce w piwiarni Schmoldego
• Szczęściarz Antoni (1960) – murarz budujący domek Antoniego
• Droga na Zachód (1961) – sierżant radziecki
• Milczące ślady (1961) – Wiśniewski, członek oddziału Morwy
• Świadectwo urodzenia (1961) – jeniec w cz. 2 "List z obozu"
• Spóźnieni przechodnie (1962) – gość przy barze w odc. 4 "Stary profesor"
• Ubranie prawie nowe (1963) – Franek Bona, brat Ignacego
• Nieznany (1964) – Piegas
• Nad Odrą w dzień ostatni (1965)
• Miejsce dla jednego (1965) – robotnik
• Popioły (1965) – żołnierz tułacz
• Czterej pancerni i pies (1966–1970) – Fiedia w odc. 1 i 3
• Mistrz (1966) – podopieczny nauczycielki
• Piekło i niebo (1966) – kierowca autobusu
• Noc generałów (ang. The Night of the Generals) (1966) – granatowy policjant
• Wieczór przedświąteczny (1966) – sąsiad Gmura na Irysowej 8
• Pocztówka z Buenos Aires (1966)
• Westerplatte (1967) – kapral Edmund Szamlewski
• Morderca zostawia ślad (1967) – Klimczuk
• Stawka większa niż życie (1967–1968) – "Wojtek", szef siatki w odc. 9
• Samotność we dwoje (1968) – Kasperlik
• Do przerwy 0:1 (1969) – piłkarz Wacek Stefanek w odc. 1–2, 4–7
• Piąta rano (1969) – Klimczuk
• Kaprysy Łazarza (1972) – pierworodny syn Jacentego
• Fortuna (1972) – kasjer Hieronim Śpiewankiewicz
• Uciec jak najbliżej (1972) – Józef Olszewski
• Żółw (1973) – dozorca
• Profesor na drodze (1973) – nauczyciel polskiego w Technikum dla Pracujących
• Czarne chmury (1973) – Trzosowski w odc. 6–8, 10
• Droga (1973) – kierowca-podrywacz w odc. 1–2, 6
• Awans (1974) – sołtys
• Ile jest życia (1974) – Kowalewicz, członek ekipy filmowej w odc. 12
• Czterdziestolatek (1974) – sąsiad parkujący samochód w odc. 4
• Koniec wakacji (1974) – ojciec Jurka
• Dyrektorzy (1975) – majster Muniak w odc. 1–3, 5–6
• 07 zgłoś się (1976) – Tymowski, kierownik kina, szef szajki (odc. 2 "Wisior")
• Daleko od szosy (1976) – nauczyciel j. polskiego w Technikum dla Pracujących w odc. 7
• Brunet wieczorową porą (1976) – kierowca
• Złota kaczka (1976) – mężczyzna w karczmie
• Milioner (1977) – komendant milicji
• Lalka (serial telewizyjny, 1977) – Deklewski w odc. 1, 7
• Żołnierze wolności (1977) – żołnierz I Armii WP; w cz. 2
• Co mi zrobisz jak mnie złapiesz (1978) – chłoporobotnik na dworcu
• Hallo Szpicbródka czyli ostatni występ króla kasiarzy (1978) - klakier Rudy
• Zielona miłość (1978) – sekretarz partii w odc. 2–3
• Wielki podryw (1978) – kierowca podwożący Sylwika
• Dom (1980) – murarz Pakuła w odc. 6 "Nosić swoją skórę"
• Punkt widzenia (1980) – doktor Krasucki, przyjaciel ojca Włodka w odc. 4
• Biłek (1981) – weterynarz Wąsicki
• Klejnot wolnego sumienia (1981) – Zamoyski Jan
• Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (1981) – w odc. 4
• Levins muhle (1982) – Gregor Germann
• Blisko, coraz bliżej (1982) – powstaniec Labus w odc. 9–10
• Oko proroka (1982) niemy Wyroba
• Czas nadziei (1982) – pułkownik, komisarz wojskowy "Metalpolu"
• Oko proroka czyli Hanusz Bystry i jego przygody (1985) – niemy Woroba w odc. 1–2
• Przyłbice i kaptury (1985) – marszałek na dworze księcia Witolda w odc. 5
• Sonata marymoncka (1987) – kierowca Andrzejczak
• Śmieciarz (1987) – restaurator Karaś
• Z soboty na poniedziałek (1988)
• Warszawskie gołębie (1988) – gołębiarz Wacław Kaczmarski
• Virtuti (1989) – major

Odznaczenia i nagrody

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1976)
• Srebrny Krzyż Zasługi (1955)
• Brązowy Krzyż Zasługi (1945)
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)
• Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)
• Medal 40-lecia Polski Ludowej (1985)
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966)
• Odznaka Zasłużony Działacz Kultury – dwukrotnie (1976, 1978)
• Nagroda na III Kaliskich Spotkaniach Teatralnych w Kaliszu za rolę tytułową w spektaklu Samuel Zborowski Juliusza Słowackiego w reż. Jerzego Kreczmara w Teatrze Klasycznym w Warszawie (1963)
• Nagroda Ministra Oświaty i Wychowania za główną rolę w filmie telewizyjnym Profesor na drodze w reż. Zbigniewa Chmielewskiego (1973)
• Nagroda Ministra Obrony Narodowej za całokształt twórczości artystycznej w dziedzinie teatru i filmu, a w szczególności za role w filmach Westerplatte i Żołnierz wolności oraz sztukach Samuel Zborowski, Mazepa i Geniusz sierocy (1985)
• Nagroda za pierwszoplanową rolę męską w filmie Uciec jak najbliżej w reż. Janusza Zaorskiego na Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie (1972)
• Nagroda za drugoplanową rolę męską w filmie Jak daleko stąd, jak blisko w reż. Tadeusza Konwickiego na Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie (1972)