Edward Gubała

Edward Hubert Gubała (ur. 3 listopada 1904 – zm. 24 stycznia 1980), kapitan żeglugi wielkiej, nauczyciel i rybak. W latach stalinowskich więziony przez UB i skazany na śmierć.

Młodość

Urodził się w Rakowie, dzisiejszej dzielnicy Częstochowy. W roku 1927 ukończył z wyróżnieniem Wydział Nawigacyjny Szkoły Morskiej w Tczewie, a w 1929 obowiązkową służbę wojskową w Marynarce Wojennej. W latach 1929-1935 pływał – zaczynając jako III oficer, a kończąc jako kapitan – na statkach armatorów Żegluga Polska i Polskarob.

II wojna światowa

W dniu 1 września 1939 roku, jako dowódca statku "Robur IV", odebrał depeszę kierującą go, w związku z wybuchem wojny, do Göteborga. Tam sformował konwój złożony z polskich statków, które przez Bergen zdołał przeprowadzić nie niepokojone do Wielkiej Brytanii (na każdym z nich znajdowali się uczniowie Szkoły Morskiej i członkowie załogi unieruchomionego w Szwecji Daru Pomorza). Na "Roburze IV", przemianowanym na "Częstochowę", pływał do października 1940 roku, kiedy to objął dowodzenie francuskiego frachtowca "Ille de Batz".

Po zejściu z "francuza" w połowie 1941 roku zorganizował i prowadził zakłady remontowe statków Baltic Coasting Ltd. w Liverpoolu, a w roku 1945 rozpoczął ryzykowną pracę rybaka na Morzu Północnym, wyruszając na niewielkim kutrze "Zjawa III" na odległe łowiska nim jeszcze zakończyła się wojna.

W PRL

Od lipca 1946 roku pracował w charakterze inspektora techniczno-nawigacyjnego Polskiej Misji Morskiej w Londynie, przekazując krajowej spółce Dalmor pierwsze statki rybackie pozyskane w ramach dostaw UNRRA dla Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. Do Polski wrócił w roku 1948 na jednym z ostatnich przekazanych przez UNRRA trawlerów i podjął pracę w Dalmorze. W roku 1950 przeszedł do Urzędu Morskiego w Gdyni, gdzie zatrudniono go na stanowisku szefa Oddziału Inspekcji, a ponadto był dyrektorem Państwowej Szkoły Rybaków Morskich.

W sierpniu 1952 roku został aresztowany przez UB pod zarzutem udziału w antypaństwowej organizacji WiN i szpiegostwa. Skazany został na karę śmierci, co zamieniono na 10 lat, a następnie na 5 lat więzienia. Na wolność wyszedł w grudniu 1956 roku.

Wrócił do pracy na morzu jako kapitan w PLO i Chipolbroku. Po roku 1964, kiedy to przeszedł na emeryturę, pływał jeszcze przez kilka lat na frachtowcach brytyjskich.

Odznaczenia

Był odznaczony Medalem Morskim, Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945, Atlantic Star i War Medal 1939-1945. Za książki "Przygoda mojego życia" i "Pożegnanie z morzem" uhonorowany został Nagrodą im. Josepha Conrada. Pochowany na Cmentarzu Witomińskim w Gdyni.