Eliza Radziwiłłówna

Eliza Fryderyka Luiza Marta Radziwiłłówna (ur. 28 października 1803 w Berlinie – zm. 27 września 1834 w Bad Freienwalde (Oder)) – córka Antoniego Henryka Radziwiłła i księżniczki pruskiej Ludwiki "Luizy" Hohenzollern. Zgodnie z intercyzą przedślubną wychowana w kalwinizmie, wyznaniu swojej matki.

Eliza była pierwszą miłością drugiego syna króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III - Wilhelma Hohenzollerna, późniejszego cesarza niemieckiego Wilhelma I. Para planowała nawet ślub. Radziwiłłowie wynajęli prawnika K.F. Eichhorna, którego zadaniem było opracowanie historii rodu, świadczącej o jego równości (niem. Ebenbürtigkeit) z suwerennymi książętami Rzeszy. Na rzecz takiej interpretacji świadczyły też postacie Barbary Radziwiłłówny oraz księżnej mazowieckiej Anny. Proponowane w pewnych projektach małżeństwo morganatyczne również nie wchodziło w rachubę z uwagi na to, że Wilhelm wobec bezpotomności swojego brata Fryderyka był drugi w kolejce do tronu.

Wysunięto nawet projekt adopcji Elizy przez cara rosyjskiego Aleksandra I. Pomysł ten jednak wywołał wahanie cara, poza tym adopcja nie rozwiązałaby problemu, gdyż o równości rodowej decydowała krew, a nie nazwisko. Wobec sprzeciwu części rodziny i pruskich polityków Wilhelm porzucił swe zamiary i poślubił później Augustę, księżniczkę von Sachsen-Weimar. Nie zapomniał jednak swej miłości z młodości. Podobno na jego biurku stał zawsze wizerunek ukochanej.

Eliza nie wyszła nigdy za mąż. Zmarła 8 lat po ostatecznym rozstaniu z Wilhelmem, na gruźlicę. Pochowana została w Antoninie.