Bohdan Czeszko

Bohdan Czeszko, pseud. Agawa (ur. 1 kwietnia 1923 w Warszawie, zm. 21 grudnia 1988 w Warszawie) – pisarz polski, scenarzysta i publicysta, poseł na Sejm PRL IV, V, VI i VII kadencji.

Absolwent Państwowego Liceum Plastycznego. W czasie wojny od 1942 żołnierz Gwardii Ludowej i Armii Ludowej w Warszawie, ps. "Agawa", członek ZWM. Brał udział m.in. w zamachu na Cafe-Club. Walczył w powstaniu warszawskim w batalionie AL "Czwartaków" na Woli, Starówce i Śródmieściu, jako sierżant i zastępca Lecha Matawowskiego "Mirka", pełniąc funkcję szefa batalionu. Ranny podczas walk na Woli 6 sierpnia 1944. Po upadku powstania nadal działał w konspiracji w Częstochowie, po czym w marcu 1945 wstąpił do 2 Armii Wojska Polskiego. Został ranny podczas forsowania Nysy. Po wojnie działał w PPR i PZPR.

Po wyzwoleniu studiował na Akademii Sztuk Pięknych i podjął działalność literacką. Debiutował w 1948 tomem opowiadań Początek edukacji. Autor powieści o tematyce okupacyjnej i wojennej, między innymi Pokolenia z 1948. Powieść ta, opisująca historię Gwardii Ludowej i Armii Ludowej, nie należy do wzorcowych utworów socrealistycznych, jednak powiela wiele kłamstw historycznych na temat m.in. mordu w Katyniu, powstania warszawskiego oraz żołnierzy AK i NSZ. Została zekranizowana przez Andrzeja Wajdę w 1954. Był także autorem Trenu z 1961, który został negatywnie oceniony przez ówczesną oficjalną krytykę za "pacyfizm i czarnowidztwo". W latach 1954–1963 redaktor "Przeglądu Kulturalnego", później "Kultury". Od 1965 do 1980 był posłem na Sejm PRL z ramienia PZPR.

Nagrody i odznaczenia

W 1952 otrzymał nagrodę państwową II stopnia. 15 lipca 1954 z okazji 10. rocznicy Polski Ludowej został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. 22 lipca 1964 z okazji 20-lecia Polski Ludowej otrzymał nagrodę państwową I stopnia.

Twórczość

• Książki
  • Początek edukacji (1948)
  • Pokolenie (1951)
  • Drogi sytości (1951)
  • Krzewy koralowe (1954)
  • Moskwa, Wołga, Baku (1956)
  • Edukacja niesentymentalna (1958)
  • Przygoda w kolorach (1959)
  • Makatka z jeleniem (1961)
  • Tren i inne opowiadania (1961)
  • Opowiadania wybrane (1964)
  • Wióry (1970)
  • Powódź (1975)
  • Kłopoty władzy (1978)
  • Nostalgie mazurskie (1987)
• Filmografia
  • 1953 - Trzy opowieści (współpraca scen. kierownictwo lit.)
  • 1954 - Pokolenie (scenariusz)
  • 1956 - Wraki (dialogi)
  • 1958 - Historia jednego myśliwca (dialogi)
  • 1958 - Krzyż walecznych (dialogi)
  • 1961 - Milczące ślady (dialogi)
  • 1961 - Złoto (scenariusz, dialogi)
  • 1962 - Gangsterzy i filantropi (dialogi)
  • 1963 - Mansarda (scenariusz)
  • 1964 - Pierwszy dzień wolności (scenariusz)
  • 1965 - Podziemny front (scenariusz)
  • 1965 - Powrót doktora von Kniprode (dialogi)
  • 1967 - Ojciec (dialogi)
  • 1967 - Szach i mat w Opowieści niezwykłe (dialogi)
  • 1969 - Dzień oczyszczenia (dialogi)
  • 1970 - Prawdzie w oczy (dialogi)
  • 1970 - Pułapka (scenariusz)
  • 1976 - Polskie drogi (scenariusz; odcinek 1)