de

Adam Epler

Persan haben keine Bilder. Fügen Sie neue Bilder.

Adam Józef Aleksander Epler (ur. 1 grudnia 1891 we Lwowie, zm. 24 października 1965 w Londynie) – pułkownik artylerii Wojska Polskiego, mianowany pośmiertnie generałem brygady.

Życiorys

Rodzina i młodość

Był synem Marii i Edwarda, inżyniera kolejowego i wiceprezydenta miasta Lwowa. Żonaty z Zofią z Murczyńskich. Miał syna Zbigniewa (ur. 18 sierpnia 1919).

W 1909 uzyskał maturę w Gimnazjum Klasycznym w Chyrowie, po czym podjął studia na Uniwersytecie Lwowskim – w sumie zaliczył osiem semestrów w latach 1909–1912 i 1913–1914.

Służba w Cesarskiej i Królewskiej Armii

W 1912 odbył jednoroczną obowiązkową służbę w C.K. Armii, gdzie ukończył szkołę oficerów rezerwy w XI Brygadzie Artylerii. 1 maja 1915 otrzymał stopień podporucznika rezerwy. W czasie I wojny światowej służył na frontach wschodnim i włoskim, awansując we wrześniu 1916 do stopnia porucznika. W 1918 ukończył kurs dowódców baterii, zorganizowany w 10 Armii, stacjonującej w Trydencie.

Służba w Wojsku Polskim

Po upadku monarchii austro-węgierskiej zgłosił się 13 listopada 1918 do Stacji Zbornej Oficerów Artylerii w Krakowie i w kilka dni potem otrzymał przydział do 1 Krakowskiego Pułku Artylerii Polowej na stanowisko dowódcy baterii. Z tym pułkiem przeszedł szlak bojowy w czasie wojny o granice wschodnie w 1919, następnie walczył jako dowódca baterii i dywizjonu w 3 Pułku Artylerii Polowej Legionów w wojnie bolszewickiej 1920.

Po wojnie ukończył półroczny kurs dowódców dywizjonów w Toruniu i został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919. W okresie od 15 czerwca 1922 do 15 lipca 1924 był dowódcą I dywizjonu w 3 PAP Leg. w Zamościu, a następnie z dniem 15 lipca 1924 objął w tym pułku stanowisko kwatermistrza i pełnił je do połowy 1926. Do 4 kwietnia 1929 był zastępcą dowódcy i p.o. dowódcy tego pułku. W tym czasie otrzymał od dowódcy 3 DP Leg. pułkownika (a w niedługim czasie generała brygady) Stanisława Kwaśniewskiego następująca opinię służbową: „Podpułkownik Epler posiada bardzo wybitne wartości taktyczne, bardzo dobry artylerzysta. Nadzwyczajnie sprytny, posiada szerokie horyzonty, szybko się orientuje, bardzo dobry prelegent. Inteligencja nadzwyczajna, podobnie i bystrość umysłu.”

4 grudnia 1929 objął dowództwo 28 PAP w Zajezierzu koło Dęblina i sprawował je do 15 października 1935. W międzyczasie ukończył VII Kurs Wyższych Dowódców Artylerii przy Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie.

Po odejściu z Zajezierza – gdzie miał wielkie zasługi jako organizator koszar, parku przykoszarowego i bazy socjalnej dla kadry i żołnierzy – objął stanowisko II dowódcy Piechoty Dywizyjnej 20 Dywizji Piechoty w Baranowiczach, gdzie służył do wybuchu II wojny światowej.

W czasie kampanii wrześniowej zgodnie z przydziałem mobilizacyjnym objął dowództwo Ośrodka Zapasowego 20 DP w Słonimie, gdzie w dość krótkim czasie zorganizował zgrupowanie „Kobryń” w sile prawie pełnej dywizji piechoty, walczące następnie pod rozkazami gen. Franciszka Kleeberga w SGO „Polesie” i znanej pod nazwą 60 Dywizji Piechoty (Rezerwowa). Wraz ze swą dywizją walczył pod Kockiem, a jego udział w tej bitwie uznawany jest jako wybitny.

Po złożeniu broni 6 października 1939 płk Epler dostał się do niewoli niemieckiej, a Niemcy pozwolili mu zatrzymać szablę. Przebywał w obozie przejściowym w Dęblinie, potem w Radomiu, skąd z pomocą radomskich harcerzy (rodzina porucznika Jończyka) zbiegł i włączył się do ruchu konspiracyjnego Organizacji Orła Białego w Krakowie pod pseudonimem „Kobylański”. Zagrożony aresztowaniem, zdecydował się na ucieczkę z Krakowa przez Słowację, Węgry i państwa bałkańskie na Bliski Wschód, gdzie do końca grudnia 1940 dowodził stacjonującą wówczas w Egipcie Legią Oficerską. Po wojnie osiadł w Londynie, gdzie zmarł 24 października 1965.

Był autorem pracy pt. Ostatni żołnierz polski kampanii 1939 roku wydanej w 1942 w Tel Awiwie przez Sekcję Oświaty i Kultury Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie. W 1989 ARS-HIT Spółka z o.o. Centrum Wydawniczo-Handlowe Wydawnictwo i Galeria opublikowała reprint wydania z 1942.

Postanowieniem Nr W.111-48-94 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsy z dnia 28 września 1994 mianowany został za szczególne zasługi w działalności konspiracyjnej i w walce zbrojnej z niemieckim okupantem, pośmiertnie, do stopnia generała brygady.

Awanse

  • podpułkownik 1 grudnia 1924 ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 12 lokatą w korpusie oficerów zawodowych artylerii
  • pułkownik ze starszeństwem z 1 stycznia 1931
  • generał brygady 28 września 1994 pośmiertnie

Ordery i odznaczenia

  • Krzyż Kawalerski Orderu Wojennego Virtuti Militari (nr 11)
  • Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari (nr 14)
  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (1921)
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1928)
  • Krzyż Walecznych – czterokrotnie
  • Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1938)
  • Medal Pamiątkowy X Rocznicy Walk o Wyzwolenie Republiki Łotewskiej

oraz krzyże i medale C.K. Armii.

 

Ursache: wikipedia.org

Keine Orte

    loading...

        01.09.1939 | Wojska niemieckie napadły o świcie bez wypowiedzenia wojny na Polskę, rozpoczynając kampanię wrześniową a tym samym II wojnę światową

        Kampania wrześniowa (inne stosowane nazwy: kampania polska 1939, wojna polska 1939, wojna obronna Polski 1939) – obrona terytorium Polski przed agresją militarną (bez określonego w prawie międzynarodowym wypowiedzenia wojny) wojsk III Rzeszy (Wehrmacht) i ZSRR (Armia Czerwona); pierwszy etap II wojny światowej. Była to pierwsza kampania II wojny światowej, trwająca od 1 września (zbrojna agresja Niemiec) do 6 października 1939, kiedy z chwilą kapitulacji SGO Polesie pod Kockiem zakończyły się walki regularnych oddziałów Wojska Polskiego z agresorami. Naczelnym Wodzem Wojska Polskiego w kampanii był marszałek Edward Rydz-Śmigły, a szefem sztabu gen. bryg. Wacław Stachiewicz. Od 3 września 1939 wojna koalicyjna Polski, Francji i Wielkiej Brytanii przeciw III Rzeszy.

        Hinzufügen Speicher

        02.10.1939 | Kampania wrześniowa: bitwa pod Kockiem 1939

        Bitwa pod Kockiem – bitwa kampanii wrześniowej, stoczona od 2 do 6 października 1939 pomiędzy oddziałami polskiej Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Polesie" gen. Kleeberga a niemieckimi oddziałami XIV Korpusu Zmotoryzowanego gen. von Wietersheima. Taktycznie bitwa była zwycięska dla Polaków, jednak strategicznie wygrali Niemcy. Była to ostatnia bitwa kampanii wrześniowej stoczona przez regularne wojsko.

        Hinzufügen Speicher

        Schlagwörter