Jan Przanowski

Jan Przanowski (ur. 8 marca 1873 w Słupcy, zm. 28 listopada 1941 w Warszawie) – polski prawnik, adwokat, poseł na Sejm RP II Rzeczypospolitej III kadencji w latach 1930–1935.

Syn Edwarda Przanowskiego (1845–1929) – żołnierza Powstania Styczniowego, inżyniera powiatowego w Słupcy i Łęczycy; brat Stefana Przanowskiego (1874–1938) – inżyniera-mechanika, przemysłowca, ministra aprowizacji, ministra przemysłu i handlu; brat Władysława Przanowskiego – inżyniera, pedagoga, twórcy systemu nauczania prac ręcznych w polskich szkołach, założyciela i dyrektora Państwowego Instytutu Robót Ręcznych w Warszawie.

W 1891 Jan Przanowski ukończył Gimnazjum Męskie w Kaliszu, a w 1895 Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1898 był obrońcą sądowym w Sądzie Handlowym i w Sądzie Pokoju w Warszawie. W 1900 został mianowany adwokatem przysięgłym, prowadził kancelarię w Warszawie, przy ul. Senatorskiej 26.

W 1900, wraz z adwokatem Władysławem Chrzanowskim, utworzył nielegalną organizację Koło Młodych Prawników (od 1906 działającą pod nazwą Koło Prawników Polskich): Jan Przanowski wchodził w skład Zarządu, pełnił funkcję zastępcy sekretarza i skarbnika, a następnie był wiceprezesem organizacji. Ponadto działał w Towarzystwie Opieki nad Więźniami Patronat, był także bibliotekarzem Resursy Obywatelskiej w Warszawie. Prawdopodobnie w 1918 zamknął swą warszawską kancelarię adwokacką.

Od 1911 nabył majątek ziemski Walewice (koło Góry Kalwarii) i poświęcił się rolnictwu. Sprzedawszy Walewice, przeniósł się do Imielenka w ówczesnym powiecie gnieźnieńskim.

Jan Przanowski związał się z Narodową Demokracją, mimo że był człowiekiem niewierzącym. W latach 1930–35 sprawował mandat posła na Sejm RP III kadencji w okręgu wyborczym nr 33 (powiat gnieźnieński). W Sejmie należał do opozycyjnego wobec sanacji – Klubu Narodowego; podczas posiedzeń plenarnych zabierał głos kilkakrotnie, zwłaszcza w sprawach rolnictwa.

W latach 30. XX wieku i podczas okupacji hitlerowskiej pracował jako asesor notarialny w kancelarii Massalskiego w Warszawie.

W małżeństwie (od 1899) z Marią Nowak miał dwie córki: Janinę Przanowską (ur. w 1900) przed II wojną pracownik kancelarii Sejmu RP, po wojnie zatrudniona w administracji Uniwersytetu Poznańskiego i Magdalenę (1904-1978), zamężną z historykiem Januszem Staszewskim; Magdalena Staszewska w czasie II wojny światowej związana była podziemną organizacją „Ojczyzna”; współpracowała z prof. Zygmuntem Wojciechowskim przy tworzeniu w Warszawie Tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich; po II wojnie, do 1967 pracowała w Instytucie Zachodnim w Poznaniu jako zastępca kierownika Działu Wydawniczego oraz w redakcji „Przeglądu Zachodniego”.

Jan Przanowski pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 169 rząd 1 miejsce 4), tuż przy Alei Zasłużonych.