Piotr Słonimski

Piotr Słonimski (ur. 9 listopada 1922 w Warszawie, zm. 25 kwietnia 2009 w Paryżu) – francuski genetyk polskiego pochodzenia, pionier badań nad genetyką mitochondriów.

Uczył się w Gimnazjum Stefana Batorego, później na tajnych kompletach studiował medycynę. Podczas okupacji był żołnierzem Armii Krajowej w stopniu podchorążego. Walczył w powstaniu warszawskim. Po wojnie wyemigrował do Francji z powodu represji za przynależność do AK. Podczas stanu wojennego ufundował stypendium dla polskich naukowców, którzy stracili pracę w wyniku represji.

Członek Akademii Nauk we Francji i najmłodszy dyrektor francuskiego laboratorium biologicznego. W latach 1971-1991 był dyrektorem Centrum Genetyki Molekularnej CNRS w Gif-sur-Yvette niedaleko Paryża.

Był zagranicznym członkiem Wydziału II – Nauk Biologicznych PAN oraz Wydziału IV – Przyrodniczego PAU.

Praca naukowa

Piotr Słonimski był pionierem genetyki mitochondriów i jednym z odkrywców dziedziczenia pozajądrowego (w tym wypadku mitochondrialnego)[2]. Słonimski wraz ze współpracownikami odkrył prawidłowości dziedziczenia materiału genetycznego zawartego w mitochondriach. Podczas prac nad genetyką mitochondriów, Słonimski m.in. zaproponował istnienie maturazy -- rodziny enzymów biorącej udział w splicingu niedojrzałego mRNA. Prace Słonimskiego stały się podstawą nowoczesnej genetyki mitochondriów i należą do najlepiej cytowanych w tej dziedzinie.

Pod koniec lat osiemdziesiątych, Słonimski był gorącym poplecznikiem projektu sekwencjonowania genomu drożdży, a jego działania w tym kierunku były kluczowe dla powodzenia projektu.

Rodzina

Piotr Słonimski był synem lekarza i biologa Piotra Słonimskiego (1893-1944), brata Antoniego Słonimskiego (1895-1976). Jego dziadkiem był lekarz Stanisław Słonimski (1853-1916), pradziadkiem pisarz, matematyk, astronom i wynalazca Chaim Zelig Słonimski (1810-1904), a prapradziadkiem wynalazca Abraham Stern (zm. 1842).

Nagrody

• W 1985 rząd Francji przyznał Piotrowi Słonimskiego Złoty Medal CNRS, przyznawane co roku jednej osobie najwyższe odznaczenie naukowe we Francji
• Za osiągnięcia naukowe otrzymał Nagrodę Prezesa Rady Ministrów.
• 5 maja 2009 Prezydent RP Lech Kaczyński nadał pośmiertnie Piotrowi Słonimskiemu za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za osiągnięcia w pracy naukowej i badawczej Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
• Piotr Słonimski otrzymał doktoraty honoris causa uniwersytetów w Louvain-la-Neuve, Warszawie i Wrocławiu