Agnieszka Osiecka

Agnieszka Osiecka (ur. 9 października 1936 w Warszawie, zm. 7 marca 1997 tamże) – polska poetka, autorka tekstów piosenek, pisarka, reżyser teatralny i telewizyjny, dziennikarka.

Agnieszka Osiecka studiowała w latach 1952–1956 na Wydziale Dziennikarskim Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1957–1962 na Wydziale Reżyserii Filmowej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej i Filmowej w Łodzi. W latach 1954–1972 związana była ze Studenckim Teatrem Satyryków; była członkiem rady artystycznej tego teatru i tam także debiutowała jako autorka tekstów piosenek; napisała ich dla tej sceny 166.

W latach 1954–1957 publikowała swoje teksty, eseje i reportaże w „Głosie Wybrzeża”, „Nowej Kulturze”, „Sztandarze Młodych” i „Po Prostu”. Później pisała również w „Literaturze”, „Kulturze” i „Polsce”. Była członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Przez 7 lat prowadziła w Polskim Radiu Radiowe Studio Piosenki, które wydało ponad 500 piosenek i pozwoliło na wypromowanie wielu wielkich gwiazd polskiej estrady.

W latach 1994–1996 współpracowała z Teatrem Atelier w Sopocie, dla którego napisała swoje ostatnie sztuki i songi uznane przez krytykę za najdoskonalsze w jej artystycznym dorobku. Od 1997 jest patronką tego teatru. Co roku odbywają się w nim półfinałowe koncerty konkursu na interpretację piosenek Agnieszki Osieckiej pod nazwą Pamiętajmy o Osieckiej. Prócz tego jej imieniem nazwano studio Programu III Polskiego Radia, gdzie odbywają się prestiżowe koncerty polskich i zagranicznych gwiazd.

Zmarła 7 marca 1997 w wyniku choroby nowotworowej (rak jelita grubego). Uroczystości pogrzebowe Agnieszki Osieckiej odbyły się w kościele św. Karola Boromeusza. Została pochowana na warszawskich Powązkach – kwatera wpr 284b. Dorobkiem Agnieszki Osieckiej zajmuje się założona przez córkę poetki Agatę Passent Fundacja Okularnicy. Obecnie wydaje 14-tomowy Wielki śpiewnik Agnieszki Osieckiej. W 1997 na Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu Magda Umer przedstawiła wyreżyserowany przez siebie koncert-spektakl Zielono mi, składający się z piosenek Agnieszki Osieckiej, w którym wystąpiła plejada gwiazd polskiej estrady muzycznej.

Osiecka i Hłasko

"Panna Czaczkes" – tak nazywał ją pieszczotliwie Marek Hłasko. Ich romans zaczął się rozwijać na przełomie 1956 i 1957. Osiecka była 21-letnią studentką, działającą w STS-ie, natomiast Hłasko był doskonale znany w całym kraju dzięki sukcesowi zbioru opowiadań Pierwszy krok w chmurach. Znajomość przebiegała dość burzliwie, z czasem ze względu na fakt, że Hłasko nie mógł wrócić do Polski po wyjeździe za granicę. Osiecka zaś usilnie, lecz bezskutecznie, zabiegała u ówczesnych władz o pozwolenie na powrót Hłaski do kraju. Spotkali się dopiero – po raz ostatni – w kwietniu 1968 w Los Angeles. Osiecka odbywała wówczas podróż stypendialną po Ameryce. Została jej po Hłasce korespondencja oraz maszyna do pisania, która stała na biurku Osieckiej do końca jej życia.

Życie prywatne

Córka pianisty Wiktora Osieckiego i Marii z domu Sztechman. Była żoną Wojciecha Jesionka, a po rozwodzie w latach 1963–1964 Wojciecha Frykowskiego.

Matka dziennikarki Agaty Passent (ze związku z Danielem Passentem).

We wrześniu 2010 nakładem wydawnictwa Agora ukazał się tom korespondencji między Agnieszką Osiecką i Jeremim Przyborą z lat 1964-1966 p.t. „Agnieszki Osieckiej i Jeremiego Przybory listy na wyczerpanym papierze" (ISBN 978-83-268-0078-8). Za zgodą Agaty Passent, córki Osieckiej, i Konstantego Przybory, syna Jeremiego, opublikowano korespondencję ludzi związanych głębokim uczuciem.

Cierpiała na chorobę alkoholową.

Odznaczenia

W uznaniu wybitnych zasług dla kultury polskiej została pośmiertnie odznaczona przez Prezydenta RP Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1997).

Twórczość

Agnieszka Osiecka napisała około 2000 piosenek, wydanych m.in. w tomach:

• Kolory (1963)
• Wyszłam i nie wróciłam (1969)
• Listy śpiewające (1971)
• Sztuczny miód (1977)
• Żywa reklama (1985)
• Śpiewające piaski (1989)
• Opisanie szopki (1991)

W 2004 Polskie Wydawnictwo Muzyczne rozpoczęło edycję Wielkiego śpiewnika Agnieszki Osieckiej, w którym pomieszczono blisko 500 piosenek zebranych w 13 tomach (tom 10. ukazał się w 2009).

Piosenki Agnieszki Osieckiej:

• A ja wolę moją mamę (muzyka Majka Jeżowska, wyk. Majka Jeżowska)
• Ballada o pancernych (muzyka Adam Walaciński, wyk. Edmund Fetting)
• Ballada wagonowa (muzyka Andrzej Zieliński, wyk. Maryla Rodowicz)
• Będę czekać (muz. M. Legrand, wyk. Stenia Kozłowska)
• Biedne badyliszcze (wyk. Krystyna Sienkiewicz)
• Bossanova do poduszki (muz. Jacek Mikuła, wyk. Maryla Rodowicz)
• Cyrk nocą (muz. Jacek Mikuła, wyk. Maryla Rodowicz)
• Czarodzieje (muz. Andrzej Zieliński, wyk. Skaldowie)
• Damą być (muz. Jacek Mikuła, wyk. Maryla Rodowicz)
• Diabeł i raj (muz. Katarzyna Gaertner, wyk. Maryla Rodowicz)
• Dobranoc panowie (muz. Andrzej Zieliński, wyk. Maryla Rodowicz)
• Dość jest wszystkiego (współautorstwo z Jackiem Kleyffem, wyk. Maryla Rodowicz i Jacek Kleyff)
• Dookoła noc się stała (muz. Adam Sławiński, wyk. Łucja Prus)
• Dzikuska (muz. L. Bogdanowicz, wyk. Violetta Villas)
• Dziś prawdziwych Cyganów już nie ma (muzyka Andrzej Zieliński, wyk. Maryla Rodowicz, Edyta Górniak)
• Ja mam szczęście do wszystkiego (muzyka Lucjan Maria Kaszycki, wyk. Hanna Rek)
• Jak pięknie jest umierać między gołębiami (muzyka Andrzej Zieliński[8], wyk. Grażyna Łobaszewska)
• Kiedy mi przyjdzie zasnąć na dłużej (muz. Violetta Villas, wyk. Violetta Villas)
• Kiedyś byłam lalką", (wyk. Krystyna Sienkiewicz)
• Kochankowie z ulicy Kamiennej (muz. W. Solarz, wyk. m.in. Sława Przybylska, Krystyna Tkacz, Elżbieta Czyżewska i Anna Prucnal)
• Kolega Maj (muz. Jan "Ptaszyn" Wróblewski, wyk. Ewa Bem)
• Komu weselne dzieci (muz. Katarzyna Gaertner, wyk. Urszula Sipińska)
• Króliczek (muz. Andrzej Zieliński, wyk. Skaldowie)
• Ludzkie gadanie (muz. Seweryn Krajewski, wyk. Maryla Rodowicz)
• Małgośka (muz. Katarzyna Gaertner, wyk. Maryla Rodowicz)
• Mechaniczna lalka (muz. Violetta Villas, wyk. Violetta Villas)
• Mój pierwszy bal (muzyka Franciszka Leszczyńska, w repertuarze Kaliny Jędrusik)
• Mówiłam żartem (muz. Jarosław Abramow, w repertuarze Igi Cembrzyńskiej i Krystyny Jandy)
• Na całych jeziorach ty (muzyka Adam Sławiński, w repertuarze Teresy Tutinas, Kaliny Jędrusik, Hanny Banaszak, Katarzyny Nosowskiej)
• Najpiękniejsza (muz. Seweryn Krajweski, słowa Agnieszka Osiecka, wyk. Seweryn Krajewski)
• Na zakręcie (muz. Przemysław Gintrowski, wyk. Krystyna Janda)
• Na kulawej naszej barce (muz. Seweryn Krajewski, wyk. Maryla Rodowicz, Katarzyna Nosowska)
• Nie całuj mnie pierwsza (muz. Andrzej Zieliński, wyk. Skaldowie)
• Nie ma jak pompa (muz. Jacek Mikuła, wyk. Maryla Rodowicz)
• Nie spoczniemy (muz. Seweryn Krajewski, wyk. Czerwone Gitary)
• Nie żałuję (muz. Seweryn Krajewski, wyk. Edyta Geppert)
• Niech żyje bal (muz. Seweryn Krajewski, wyk. Maryla Rodowicz)
• Nim wstanie dzień (muz. Krzysztof Komeda, wyk. Edmund Fetting; do filmu Prawo i pięść)
• Od nocy do nocy (muz. Waldemar Kazanecki, wyk. Halina Kunicka, Edyta Górniak; do filmu Noce i dnie)
• Odpowiednia pogoda na szczęście (muz. i wyk. Seweryn Krajewski)
• Piosenka o okularnikach (muz. Jarosław Abramow, wyk. Kazimiera Utrata, Zofia Kucówna, Sława Przybylska i Tadeusz Łomnicki)
• Polska Madonna (muz. Andrzej Sikorowski, wyk. Maryla Rodowicz)
• Sing sing (muz. Jacek Mikuła, wyk. Maryla Rodowicz)
• Szaloną być (muz. Violetta Villas, wyk. Violetta Villas)
• Sztuczny miód (muz. Krzysztof Paszek, wyk. Barbara Krafftówna, Katarzyna Groniec)
• Śpiewam, bo muszę (muz. Andrzej Zieliński, wyk. Skaldowie)
• Uciekaj moje serce (muz. i wyk. Seweryn Krajewski – do serialu Jan Serce, Stanisław Sojka)
• Ulica japońskiej wiśni (muz. Jerzy Satanowski, wyk. Barbara Dziekan)
• W żółtych płomieniach liści (muz. Andrzej Zieliński, wyk. Łucja Prus wraz z zespołem Skaldowie)
• Wariatka tańczy (muz. Seweryn Krajewski, wyk. Maryla Rodowicz, Katarzyna Groniec, Krystyna Janda)
• Weselne dzieci (muz. Katarzyna Gaertner, wyk. Urszula Sipińska, Magda Umer, Krystyna Janda, Maryla Rodowicz)
• Wieczór na dworcu w Kansas City (muz. Andrzej Zieliński, wyk. Skaldowie)
• Wielka woda (muz. Katarzyna Gaertner, wyk. Maryla Rodowicz)
• Zielono mi (muz. Jan Ptaszyn Wróblewski, wyk. Andrzej Dąbrowski, Andrzej Zaucha, Katarzyna Nosowska, Ania Dąbrowska)
• Zabawa w Sielance (muz. M. Lusztig, wyk. Barbara Rylska, Andrzej Żarnecki)

Agnieszka Osiecka jest autorką scenariusza widowiska muzycznego Niech no tylko zakwitną jabłonie (1964, prapremiera w Teatrze Ateneum w Warszawie w reżyserii Jana Biczyckiego), który zdobył główną nagrodę na Festiwalu Polskiej Dramaturgii Współczesnej w 1964 i stał się największym przebojem teatralnym lat 60. XX wieku w Polsce.

Pisała też opowiadania (Biała bluzka), książki fabularne (m.in. Czarna wiewiórka, Salon gier), wspomnieniowe (Szpetni czterdziestoletni, Na początku był negatyw, Rozmowy w tańcu) i skierowane do najmłodszych czytelników (m.in. Dzień dobry Eugeniuszu, Wzór na diabelski ogon, Ptakowiec, Szczególnie małe sny, Dixie – opowiadanie, na podstawie którego powstał serial animowany oraz sztuki teatralne (m.in. adaptacje Singera: Sztukmistrz z Lublina; Wilki, Darcie pierza). Przez kilka miesięcy 1985 prowadziła dziennik, dedykowany Adamowi Michnikowi, skazanemu wtedy na 3 lata więzienia. Książka Na wolności. Dziennik dla Adama ukazał się w 2008. W 1995 zakończyła pracę nad librettem do opery dziecięcej Pan Marimba. Niestety nie miała okazji obejrzeć spektaklu, bo jego premiera miała miejsce krótko po jej śmierci. Na podstawie książki powstał serial animowany p.t. Dixie, do którego napisała również dialogi.

Jest autorką słynnego sloganu reklamowego Coca cola – to jest to!

Pamięć o autorce

Tablica pamiątkowa na Saskiej Kępie w Warszawie

Albumy i kompilacje oparte w całości na twórczości Agnieszki Osieckiej

• Pięć oceanów - 5-płytowa kompilacja, zawierająca utwory z tekstami napisanymi przez Agnieszkę Osiecką
• Osiecka – solowy album Katarzyny Nosowskiej z piosenkami Agnieszki Osieckiej
• Czy te oczy mogą kłamać - album zespołu Raz, Dwa, Trzy
• Sentymenty - serial muzyczny dokumentujący piosenki Agnieszki Osieckiej
• Buty 2 – album Maryli Rodowicz z piosenkami Agnieszki Osieckiej

Konkursy i wydarzenia muzyczne

• Pamiętajmy o Osieckiej - konkurs na interpretację piosenek Agnieszki Osieckiej, którego organizatorem jest Jan Borkowski

Fundacja

• Fundacja Okularnicy

Grób Agnieszki Osieckiej na Powązkach

Patronaty

• Muzyczne Studio Polskiego Radia im. Agnieszki Osieckiej
• Teatr Atelier im. Agnieszki Osieckiej w Sopocie
• XCVI Liceum Ogólnokształcące im. Agnieszki Osieckiej w Warszawie
• XVII liceum Ogólnokształcące im. Agnieszki Osieckiej we Wrocławiu
• III Liceum Ogólnokształcące im. Agnieszki Osieckiej w Sopocie
• Zespół Szkół Samorządowych im. Agnieszki Osieckiej w Rucianem-Nidzie
• Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna im. Agnieszki Osieckiej w Lipianach

Pomniki

• Pomnik Agnieszki Osieckiej w Opolu autorstwa Mariana Molendy, odsłonięty 28 maja 2002.
• Fontanna-płaskorzeźba Kochankowie z ulicy Kamiennej, autorstwa Wojciecha Gryniewicza, odsłonięty 25 czerwca 2004.
• Ławka Poetów w Tarnowie - odsłonięta 3 grudnia 2004 ławka pomnikowa autorstwa Jacka Kucaby z postaciami Agnieszki Osieckiej, Zbigniewa Herberta i Jana Brzechwy.
• Pomnik Agnieszki Osieckiej w Warszawie autorstwa Dariusza i Teresy Kowalskich, odsłonięty 19 maja 2007.
• Pomnik Agnieszki Osieckiej w Rucianem -Nidzie autorstwa Piotra Bogdaszewskiego, odsłonięty 19 maja 2012.