Ellison Onizuka

Ellison Shoji Onizuka (ur. 24 czerwca 1946 w Kealakekua na Hawajach, zginął 28 stycznia 1986 nad półwyspem florydzkim) – amerykański astronauta, inżynier, podpułkownik United States Air Force. Poniósł śmierć na pokładzie wahadłowca Challenger, który eksplodował 73 sekundy po starcie z Przylądka Canaveral.

Edukacja i służba wojskowa

• 1964 – ukończył Konawaena High School w Kealakekua na Hawajach.
• 1969 – w czerwcu uzyskał na University of Colorado Boulder licencjat, a w grudniu magisterium w dziedzinie inżynierii lotniczej.
• Styczeń 1970 – rozpoczął czynną służbę w Siłach Powietrznych Stanów Zjednoczonych. Otrzymał przydział do Sacramento Air Logistics Center w bazie lotniczej McClellan w Kalifornii, gdzie jako inżynier-specjalista uczestniczył w programach lotów doświadczalnych i pracach nad systemami bezpieczeństwa samolotów F-84 Thunderjet, F-100 Super Sabre, F-105 Thunderchief, F-111 Aardvark, EC-121T Warning Star, T-33 Shooting Star, T-39 Sabreliner, T-28 Trojan i A-1 Skyraider.
• Sierpień 1974 – rozpoczął roczne szkolenie w Szkole Pilotów Doświadczalnych Sił Powietrznych (US Air Force Test Pilot School) w kalifornijskiej bazie lotniczej Edwards.
• Lipiec 1975 – po ukończeniu kursu został skierowany do zlokalizowanego w tejże bazie Centrum Lotów Doświadczalnych Sił Powietrznych (Air Force Flight Test Center). Pełnił w nim m.in. funkcję szefa sekcji technicznej w wydziale szkolenia. Zajmował się zagadnieniami proceduralnymi, ponadto odpowiadał za stan techniczny floty powietrznej Szkoły Pilotów Doświadczalnych (A-7 Corsair II, A-37 Dragonfly, T-38 Talon, F-4 Phantom II, T-33 i NKC-135 Stratotanker).

Spędził w powietrzu ponad 1700 godzin.

Praca w NASA i kariera astronauty

• 16 stycznia 1978 – został przyjęty do ósmej grupy astronautów NASA.
• 1979 – po zakończeniu szkolenia podstawowego w Centrum Lotów Kosmicznych im. Lyndona B. Johnsona (JSC) i uzyskaniu w sierpniu kwalifikacji specjalisty misji pracował m.in. w Laboratorium Integracji Awioniki Wahadłowca (Shuttle Avionics Integration Laboratory – SAIL) w zespołach zajmujących się testowaniem i weryfikacją oprogramowania.
• 1981 – został skierowany do Centrum Kosmicznego im. Johna F. Kennedy’ego (KSC) na Przylądku Canaveral, gdzie pracował w ekipie pomocniczej obsługi naziemnej dwóch pierwszych startów wahadłowca Columbia (STS-1 i STS-2).
• 1985 – w dniach 24–27 stycznia odbył swój pierwszy lot kosmiczny, pełniąc funkcję specjalisty misji. Wyprawa STS-51-C wahadłowca Discovery miała charakter wojskowy. Dowodził nią Ken Mattingly. Pilotem promu był Loren Shriver, a specjalistami ładunku – James Buchli i Gary Payton. Po trzydniowym locie Discovery wylądował na pasie KSC. Niedługo potem Onizuka został przydzielony do załogi misji STS-51-L, której realizację zaplanowano na styczeń 1986.
• 28 stycznia 1986 – podczas startu wahadłowca Challenger (STS-51-L) doszło do jego eksplozji w 73. sekundzie lotu. W katastrofie śmierć poniosła cała załoga promu, w której poza Onizuką znajdowało się jeszcze sześcioro astronautów: Francis Scobee, Michael John Smith, Judith Resnik, Ronald McNair, Gregory Jarvis i Christa McAuliffe.

Astronauta spoczął na Cmentarzu Pacyfiku – Miejscu Pamięci Narodowej (National Memorial Cemetery of the Pacific) w Honolulu na Hawajach. Pośmiertnie został awansowany do stopnia pułkownika US Air Force.

Odznaczenia i nagrody

• Air Force Meritorious Service Medal
• Air Force Commendation Medal
• Air Force Outstanding Unit Award
• Air Force Organizational Excellence Award
• National Defense Service Medal
• Congressional Space Medal of Honor – pośmiertnie
• NASA Space Flight Medal

Pamięć

• Jego nazwisko otrzymała jedna z planetoid okrążających Słońce, odkryta w 1984.
• Studenci Szkoły Pilotów Doświadczalnych Sił Powietrznych przyznają corocznie Onizuka Prop Wash Award. Wyróżnienie otrzymuje absolwent, który znacząco zasłużył się w dziele kształtowania ducha i wysokiego morale swojej grupy rocznikowej.