Powiedz o tym miejscu
pl

Emil Pawel Jozef Gieysztor

Dodaj nowe zdjęcie!
Data urodzenia:
23.09.1835
Data śmierci:
22.06.1888
Narodowość:
 polska
Cmentarz:
Określ cmentarz

Emil Gieysztor 1835-1888, (syn Stefana i Jozefy z d. Oskierko) - z majatku Zabieliszki na Litwie Kowienskiej. Ojciec, Stefan Gieysztor, byl sędzią granicznym guberni wileńskiej, pierwotnym właścicielem Zabieliszek pod Kiejdanami i innych dóbr. W czasie Powstania Styczniowego 1863 r Gieysztorowie przewozili dla powstańców broń, odzież, żywność, które zakopywano w omówionych miejscach. W wydrążonym dyszlu od wozu ukrywano dokumenty i pieniądze. Za to zostali aresztowani i wraz z synem Emilem wywiezieni na Syberię do Kunguru nad rzeką Sylwą w gubernii permskiej. Zona Emila, Jadwiga dobrowolnie podazyla z mezem na zeslanie. Dobra Gieysztorów uległy przymusowej konfiskacie i sprzedane za ¼ ceny, rosyjskiemu pułkownikowi.                           Pozostali trzej bracia, a synowie Stefana, walczyli w Powstaniu. Dwaj zginęli: Bolesław w wieku 25 lat, ranny w bitwie oddziału księdza Mackiewicza pod Rogowem n/Niewiażą w roku 1863 - ukrywany w chacie leśnika, wytropiony przez Kozaków, zasiekany został szablami w roku 1864. Józef w wieku 18 lat, walczył w partii Zygmunta Sierakowskiego-Dołęgi i zginął w bitwie pod Birżami (8.V.1863).

/W latach osiemdziesiątych XX w. muzykolodzy odnaleźli i zdeponowali u prof. Aleksandra Gieysztora długą pieśń, nieznanego autora, opisującą przebieg bitwy birżańskiej pod dowództwem gen. Z. Sierakowskiego-Dołęgi, informującą w jakich jej fazach ginęli kolejni powstańcy, wśród nich wymieniony jest Gieysztor wraz Okuliczem i Sztomą/.

Bronisław w wielu 20 lat, też ciężko ranny w bitwie pod Birżami /8 maja 1863/, pojmany w niewolę przez Rosjan, został aresztowany i osadzony w więzieniu, na które zamieniono Klasztor Kapucynów w Kownie. Tam spotkał się z rodzicami. Wszyscy troje zostali wywiezieni do Cywilska pod Orenburgiem w Guberni Kazańskiej. Po powrocie Bronisław zamieszkał na stałe w Warszawie biorąc żywy udział w instytucjach życia publicznego, np. w Towarzystwie Zachęta, Tow. Tatrzańskim, brał udział w utworzeniu zakładu leczniczego w Nałęczowie, w ramach Tow. Dobroczynności zarządzał bezpłatną czytelnią na Pradze itd. Odwiedzał go Henryk Sienkiewicz. Łączyła go wielka przyjaźń z Bolesławem Prusem /A. Głowackim/. Zmarł w Szałtupiu w roku 1893.  Czesław uniknął niewoli, bo w drodze na Litwę, ze studiow w Krakowie, do powstania, na peronie dworcowym w górnośląskich Mysłowicach przypadkowo przekroczył granicę Prus.  Pod groźbą więzienia przyrzekł nie uciekać na teren cesarstwa rosyjskiego. Mieszkał bezżenny w Paryżu do końca swych dni – zmarł w 1915 r. Odwiedzali go tam, bratanek Józef z synem Władysławem. Pochowany na cmentarzu Pere Lachaise.                                                                        Stefanostwo powrócili na mocy amnestii na Litwę w 1868 roku. Pozbawieni majątku Zabieliszki, zamieszkali w miasteczku Preny.

Tam też w 1991 roku prof. Aleksander Gieysztor, który jako pierwszy z rodziny po II Wojnie Światowej, dotarł na Litwę, odnalazł ich mogiłę z głazem narzutowym przywiezionym przez Emila z ich pól. W maju 2014 r pra-prawnuki Stefana Gieysztora (Jerzy, Elzbieta i Ewa) dotarli do Pren i odnowili grób, którym zainteresowało się Muzeum w Birsztanach opracowujące historię Powstania w tych okolicach. W 2015 r staraniem litewskiego historyka, Vytautasa Kuzmickasa, grob Gieysztorow w Prenai zostal wpisany do rejestru dziedzictwa kulturowego Państwa Litewskiego.

opracowala prawnuczka Elzbieta Gieysztor w 2021 r w Sztokholmie

 

Brak miejsc

    loading...

        ImięRodzaj relacjiData urodzeniaData śmierciOpis
        1Stefan Konstanty Szczepan GieysztorStefan Konstanty Szczepan Gieysztorsyn17.02.186804.01.1953
        2Michał GieysztorMichał Gieysztorsyn28.09.187114.06.1954
        3Leon GieysztorLeon Gieysztorsyn04.03.186617.01.1945
        4Jozef Michal GieysztorJozef Michal Gieysztorsyn15.02.186508.11.1958
        5Maria Katarzyna GieysztorMaria Katarzyna Gieysztorcórka25.11.186925.06.1948
        6Wanda ParczewskaWanda Parczewskacórka00.00.187519.11.1960
        7Jadwiga GieysztorowaJadwiga Gieysztoroważona00.00.184117.01.1927
        8Maria  GieysztorowaMaria Gieysztorowasynowa24.02.188102.05.1937
        9Wladyslaw GieysztorWladyslaw Gieysztorwnuk27.03.189217.09.1960
        10Marian GieysztorMarian Gieysztorwnuk22.02.190105.06.1961
        11Tadeusz GieysztorTadeusz Gieysztorwnuk10.09.191729.04.1967
        12Emil GieysztorEmil Gieysztorwnuk22.06.191025.10.1985
        13Jan GieysztorJan Gieysztorwnuk19.11.192417.05.2012
        14Czeslaw GieysztorCzeslaw Gieysztorwnuk05.09.191213.04.1945
        15Felicja Szczęsna KarpińskaFelicja Szczęsna Karpińskawnuczka27.05.191207.11.1993
        16Jadwiga  BylinskaJadwiga Bylinskawnuczka05.11.191312.04.2001
        17Zofia MaliszewskaZofia Maliszewskawnuczka22.10.191931.03.2015
        18Adam MorawskiAdam Morawskiprawnuk10.11.194910.11.1949
        19Paul Stefan GieysztorPaul Stefan Gieysztorprawnuk26.10.196226.07.1984
        20Bohdan ZalutyńskiBohdan Zalutyńskiprawnuk02.04.191827.11.1980
        21Jerzy GieysztorJerzy Gieysztorprawnuk01.10.193610.07.2016
        22Zofia KiewliczZofia Kiewliczprawnuczka11.03.194427.09.2016
        23Ludwika Maria SzewczukLudwika Maria Szewczukprawnuczka21.03.193829.07.2018

        Nie określono wydarzenia

        Dodaj słowa kluczowe