Powiedz o tym miejscu
pl

Maria Gieysztorowa

Dodaj nowe zdjęcie!
Data urodzenia:
24.02.1881
Data śmierci:
02.05.1937
Inne imiona lub nazwisko panieńskie:
Świda
Grób:
Preny/Prenai/ Lt, stary cmentarz
Cmentarz:
Określ cmentarz

Maria Gieysztorowa ze Świdow urodzila sie w Hraniczach Malych, w Ziemi Wilenskiej. Córka Ludwika Świdy i Ludwiki Świdowny, trzecia z szesciorga rodzenstwa /Wiktor, Aniela, Maria, Oskar, Zofia i Amelia/

Ukonczyla pensje w Rydze jako pierwsza uczennica. Mając siedemnascie lat z calym zapalem przystapila do pracy kulturalno-oswiatowej wsród miejscowej bialoruskiej ludności. Prowadzila ukrytą polską szkółke w Radoszkowicach pow. molodeczańskiego. Jest glówna dzialaczka Towarzystwa Oswiatowego i aż do zamążpójscia jego sekretarką. Dzialalność ta byla scigana przez wladze carskie i przez pewien czas musi sie ukrywac.

9 sierpnia 1909 r wychodzi za maz za 13 lat od niej starszego Stefana Gieysztora. Slub odbyl sie w Wilnie, w kosciele sw. Jakuba, a uczta weselna w hotelu George. Po przyjezdzie do majatku meza, do Szaltupia w pow. kowienskim, przy pomocy meza organizuje polska szkolke i ochronke w Prenach. W poblizu Szaltupia otwiera polska biblioteke. Za swa spoleczna i patriotyczna dzialalnosc zostala aresztowana w 1919 r. Poniewaz spodziewala sie dziecka/Zosienki, uniknela osadzenia w wiezieniu. W tym samym roku jest aresztowany i postawiony przed sad wojenny za przynaleznosc do POW, maz Stefan . Skazany na 12 lat, zachorowal w wiezieniu na tyfus i ciezkie zapalenie pluc. Wyszedl z choroby tylko dzieki troskliwej pielegnacji zony Marii, ktora na wiele tygodni zamieszkala w kowienskim szpitalu i wyjednala amnestie.

W czasie najgorszych dzialan wojennych I Wojny Swiatowej, Maria postanowila wywiezc dzieci i dobytek do majatku swoich rodzicow, do oddalonych o 200 km Hranicz. Powrocili w 1918 r, po zajeciu Litwy przez Niemcow, do ogoloconego z wszelkich sprzetow Szaltupia. Litewska reforma rolna w 1922 r okroila znacznie majatek ziemski. Pozostawiono jedynie 80 ha jako czesc nalezaca do Marii. Stefana po wyjsciu z wiezienia pozbawiono mienia i praw obywatelskich. Szaltupie ocalalo jedynie dzieki intercyzie slubnej.

Maria byla wspaniala gospodynia i ogrodniczka. Prowadzila pasieke liczaca 25 uli. Od swego ojca, Ludwika Swidy z Hranicz dostala fortepian, na ktorym grala w Szaltupiu. Miala piekny glos. Dzieci wspominaly ze lubila spiewac piesni S Moniuszki, a specjalnie „Piesn Poranna”. Prowadzila otwarty dom, takze dla uciekinierow w zawierusze wojennej. Jednym z rezydentow byl, jakis czas, zaprzyjazniony p. Godlewski. Gral on m.in koncerty Rachmaninowa. Dzieci, mimo trudnych czasow otrzymaly wyksztalcenie. Gdy ucieto kontakty dyplomatyczne Litwy z Polska, Maria wozila dzieci do szkol wilenskich przez Lotwe. Maria zmarla nagle 2 maja 1937 r. pozostawiajac meza samego z mlodszymi dziecmi, po 28 latach szczesliwego pozycia. Zostala pochowana w grobie rodzinnym w Prenach. Na pogrzebie, tuz za orszakiem najblizszych, w pewnej odleglosci. szla spora grupa Zydow, ktorzy rowniez zegnali Marie. Doszli tylko do bramy cmentarnej i tam pomodliwszy sie, odeszli. Mowili: "byla to bardzo szlachetna pani, ktora nigdy nikogo nie oszukala ani nie dala sie oszukac".

opracowala wnuczka Elzbieta Gieysztor

Brak miejsc

    loading...

        ImięRodzaj relacjiData urodzeniaData śmierciOpis
        1Ludwik Dominik Świda h.GrabieLudwik Dominik Świda h.Grabieojciec24.10.183810.12.1909
        2Ludwika Fabianna ŚwidaLudwika Fabianna Świdamatka00.00.185300.07.1941
        3Jan GieysztorJan Gieysztorsyn19.11.192417.05.2012
        4Emil GieysztorEmil Gieysztorsyn22.06.191025.10.1985
        5Tadeusz GieysztorTadeusz Gieysztorsyn10.09.191729.04.1967
        6Felicja Szczęsna KarpińskaFelicja Szczęsna Karpińskacórka27.05.191207.11.1993
        7Zofia MaliszewskaZofia Maliszewskacórka22.10.191931.03.2015
        8Wiktor ŚwidaWiktor Świdabrat20.09.187521.04.1952
        9Oskar ŚwidaOskar Świdabrat00.00.188500.00.1939
        10Aniela ŚwidaAniela Świdasiostra13.06.187706.06.1957
        11Amelia KiersnowskaAmelia Kiersnowskasiostra20.02.188816.08.1982
        12Zofia ŁaszkiewiczZofia Łaszkiewiczsiostra29.02.188616.02.1963
        13Julia StankiewiczJulia Stankiewiczsiostra05.05.189102.04.1951
        14Stefan Konstanty Szczepan GieysztorStefan Konstanty Szczepan Gieysztormąż17.02.186804.01.1953
        15Jan ŚwidaJan Świdawujek26.10.183530.04.1917
        16Wiktor Tytus ŚwidaWiktor Tytus Świdawujek00.00.181800.00.1904
        17Ludwik ŚwidaLudwik Świdabratanek/siostrzeniec01.07.192729.07.2003
        18Wiktor ŚwidaWiktor Świdabratanek/siostrzeniec26.07.192307.01.1988
        19Wanda MorawskaWanda Morawskabratanica/siostrzenica10.12.191727.10.1998
        20Anna ZalutyńskaAnna Zalutyńskabratanica/siostrzenica00.00.189529.03.1950
        21Anna MożdżeńskaAnna Możdżeńskabratanica/siostrzenica22.05.192116.01.2005
        22Wanda KiewliczWanda Kiewliczbratanica/siostrzenica19.07.191826.06.1999
        23Anna Izabela StundisAnna Izabela Stundisbratanica/siostrzenica08.11.193027.08.2004
        24Anna MackiewiczAnna Mackiewiczbratanica/siostrzenica01.01.192017.06.2001
        25Emil Pawel Jozef  GieysztorEmil Pawel Jozef Gieysztorteść23.09.183522.06.1888
        26Jadwiga GieysztorowaJadwiga Gieysztorowateściowa00.00.184117.01.1927
        27Walery MaliszewskiWalery Maliszewskizięć17.12.191007.05.2006
        28Bronisław KarpińskiBronisław Karpińskizięć08.11.189706.06.1946
        29Felicja Maria GieysztorowaFelicja Maria Gieysztorowasynowa04.10.190807.01.1993
        30Regina GieysztorowaRegina Gieysztorowasynowa05.10.192307.02.1995
        31Zofia Eugenia ŚwidaZofia Eugenia Świdaszwagierka21.04.189528.03.1981
        32Wanda ParczewskaWanda Parczewskaszwagierka00.00.189519.02.1968
        33Maria Katarzyna GieysztorMaria Katarzyna Gieysztorszwagierka25.11.186925.06.1948
        34Henryk StankiewiczHenryk Stankiewiczszwagier06.03.187019.01.1938
        35Ewelina ŚwidaEwelina Świdaszwagier21.11.190121.07.1960
        36Stanisław ŁaszkiewiczStanisław Łaszkiewiczszwagier12.02.188400.00.1943
        37Jan KiersnowskiJan Kiersnowskiszwagier00.00.185000.00.1940
        38Ludwik ŁaszkiewiczLudwik Łaszkiewiczszwagier01.02.191329.11.1998
        39Leon GieysztorLeon Gieysztorszwagier04.03.186617.01.1945
        40Jozef Michal GieysztorJozef Michal Gieysztorszwagier15.02.186508.11.1958
        41Michał GieysztorMichał Gieysztorszwagier28.09.187114.06.1954
        42Maria ŚwidaMaria Świdadziadek00.00.183029.03.1886
        43
        Florian Świdadziadek00.00.178800.00.1840
        44Jerzy GieysztorJerzy Gieysztorwnuk01.10.193610.07.2016
        45Paul Stefan GieysztorPaul Stefan Gieysztorwnuk26.10.196226.07.1984
        46Bohdan ZalutyńskiBohdan Zalutyńskiwnuk02.04.191827.11.1980
        47Zofia KiewliczZofia Kiewliczwnuczka11.03.194427.09.2016
        48Ludwika Maria SzewczukLudwika Maria Szewczukwnuczka21.03.193829.07.2018
        49
        Wojciech Szewczukprawnuk07.02.196622.09.2021
        50Stanisław ŚwidaStanisław Świdakuzyn15.01.191111.03.1983
        51Maria ŚwidaMaria Świdakuzyn00.00.189800.00.1978
        52Stanisław ŚwidaStanisław Świdakuzyn26.01.186813.09.1953
        53Anna ŚwidaAnna Świdakuzyn30.07.187714.03.1945
        54Helena ŚwidaHelena Świdakuzyn01.11.185528.10.1942
        55Jadwiga  BylinskaJadwiga Bylinskakuzyn05.11.191312.04.2001
        56
        Florian Świdakuzyn00.00.186000.00.1942
        57Helena Koziełł PoklewskaHelena Koziełł Poklewskakuzyn00.00.189300.00.1974

        Nie określono wydarzenia

        Dodaj słowa kluczowe