Irena Anders

Irena Renata Anders, z domu Jarosiewicz, pseud. art. Renata Bogdańska (ur. 12 maja 1920 w Bruntálu, zm. 29 listopada 2010 w Londynie) – polska artystka rewiowa, pieśniarka, aktorka, kapitan WP (awans z podporucznika w 2008), działaczka polonijna w Wielkiej Brytanii; pierwsza żona Gwidona Boruckiego, druga żona gen. Władysława Andersa.

Wychowana w ukraińskiej rodzinie o tradycjach muzycznych. Jej ojciec Mykoła Jarosewycz był księdzem greckokatolickim, matka, Ołena z Niżankiwśkich, pochodziła również z rodu księży greckokatolickich, była siostrą znanego ukraińskiego kompozytora, księdza greckokatolickiego Ostapa Niżankiwśkiego.

Od 1926 mieszkała we Lwowie na Kulparkowie. Studiowała naukę śpiewu i gry na fortepianie w Polskim Towarzystwie Muzycznym we Lwowie.

Po wybuchu II wojny światowej przerwała studia. Występowała następnie z zespołem muzycznym Henryka Warsa, dając liczne koncerty w ZSRR.

Działalność artystyczną kontynuowała w zespole „Polska Parada”, występując m.in. przed żołnierzami 2 Korpusu Polskiego. Przeszła szlak bojowy z armią Władysława Andersa, począwszy od Tockoje, Buzułuku, następnie Iran, Irak, Palestynę, Egipt i Włochy. Dwa dni po bitwie o Monte Cassino wystąpiła wraz z zespołem na górze klasztornej, gdzie odbywały się walki, śpiewając po raz pierwszy (wraz z pierwszym mężem Gwidonem Boruckim) piosenkę Czerwone maki na Monte Cassino. Odznaczona została Krzyżem Monte Cassino.

W 1946 roku zagrała główną rolę żeńską w polsko-włoskiej produkcji Michała Waszyńskiego Wielka droga organizowanej i finansowanej przez Ośrodek Kultury i Prasy II Korpusu Polskiego. Film opowiada o wojennych losach żołnierzy II Korpusu; partnerem filmowym Ireny był Albin Ossowski. W tym samym roku zagrała w filmie Lo Sconosciuto di San Marino (Nieznajomy z San Marino) u boku Anny Magnani i Vittoria De Siki.

Po wojnie zamieszkała w Wielkiej Brytanii. Współpracowała, jako artystka, z Marianem Hemarem i Feliksem Konarskim (Ref-Renem). Występowała przed Polonią w Wielkiej Brytanii, Francji i Izraelu, a także w rozgłośniach BBC (w latach 1958–1962) i Radio Wolna Europa (w kabarecie Mariana Hemara). W 1948 poślubiła gen. Władysława Andersa. W 1950 roku urodziła córkę Annę Marię.

Po 1989 roku regularnie przyjeżdżała do kraju, występując jako gość honorowy na uroczystościach państwowych na szczeblu centralnym.

Została członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010. W sierpniu 2010 roku przyjechała na jego zaprzysiężenie. Była to zarazem jej ostatnia wizyta w Polsce.

Zmarła 29 listopada 2010 w Londynie. Pogrzeb odbył się 8 grudnia w kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie, gdzie odprawiono nabożeństwo żałobne, po czym trumna z ciałem została odprowadzona na cmentarz na Mortlake, gdzie dokonano kremacji.

Ostatecznie jednak została pochowana przy mężu 21 maja 2011 na cmentarzu na Monte Cassino.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 2007
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 1979, nadany przez władze RP na uchodźstwie
• Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino