Jan Aleksander Fredro

Hrabia Jan Aleksander Fredro herbu Bończa (ur. 2 września 1829, zm. 15 maja 1891 w Siemianicach w południowej Wielkopolsce) – polski komediopisarz, pamiętnikarz, powstaniec w Wiośnie Ludów.

Urodził się we Lwowie w rodzinie szlacheckiej (niegdyś senatorskiej), w domu Chołoniewskiego, gdzie dziadek, Jacek hrabia Fredro wraz z rodziną przeniósł się po pożarze dworu w Beńkowej Wiszni do Lwowa. Jego ojcem był Aleksander Fredro (ur. 20 czerwca 1793, zm. 15 lipca 1876) – komediopisarz, pamiętnikarz, poeta a matką Zofia Jabłonowska. Jego ojczymem był Stanisław Skarbek h. Awdaniec (1780-1848) fundator i dyrektor teatru we Lwowie, filantrop.

Jako jedyny syn wielkiego komediopisarza, nauki pobierał w domu rodzinnym, a potem uczęszczał do szkół publicznych we Lwowie i na wydział prawa Uniwersytetu we Lwowie. Gdy miał trzy lata, w 1832 ojciec przechowywał w swoim majątku dwóch powstańców z Wielkopolski, którzy w obawie przed represjami ze strony władz pruskich, schronili się w Galicji. W 1846, po 18 latach pobytu na wsi, Fredrowie zakupili we Lwowie dworek z ogrodem, na Chorążczyźnie, w którym zamieszkali. Ze względu, że w rewolucyjnym roku 1848, ojciec jego został członkiem lwowskiej Rady Narodowej, Jan Aleksander zapragnął naśladować ojca - byłego żołnierz napoleońskiego. W 1848 (w wieku 19 lat), zaciągnął się do Gwardii Narodowej we Lwowie. W 1848 w jesieni, uczestniczył w Wiośnie Ludów, walczył w węgierskim powstaniu narodowym. Wyróżnił się w kilku bitwach, za co został mianowany podporucznikiem i odznaczony Krzyżem Zasługi. Po przegranej bitwie pod Temeszwarem w 1849 r., przedostał się ze sztabem gen. Dembińskiego, do Turcji, stamtąd do Francji i do Paryża w 1850 r., gdzie przyjechali jego rodzice z siostrą i przebywali tam ze względu na niego, przez pięć lat.

Dopiero w 1857 roku, na mocy rozporządzenia cesarskiego, powstaniec węgierski Jan Aleksander Fredro, mógł powrócić do Galicji, ale pod dozorem policji. Przejął gospodarstwo Beńkowej Wiszni i 2 marca 1858 r. ożenił się z Marią Mierówną we Lwowie.

Jego synem był Andrzej Maksymilian (1859-1898) literat i ziemianin, a córką Maria Fredro – autorka wspomnień o dziadku i ojcu, którą w 1881 r. poślubił we Lwowie Piotr Szembek – poseł do parlamentu niemieckiego.