Jerzy Duszyński

Jerzy Duszyński (ur. 15 maja 1917 w Moskwie, zm. 23 lipca 1978 w Warszawie) – polski aktor filmowy i teatralny.

Urodził się w Moskwie w rodzinie Feliksa i Marii Duszyńskich, którzy zostali ewakuowani przed ofensywą państw centralnych w Polsce. Po zakończeniu I wojny światowej, wraz z rodzicami powrócił do Warszawy, by wkrótce przenieść się do majątku w Mińsku Mazowieckim, gdzie w 1935 roku skończył I Gimnazjum Humanistyczne.

Po ukończeniu gimnazjum, dostał się do Miejskiej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Malarstwa w Warszawie (obecnie Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie studiował zaledwie rok. W 1936 roku, zdał na Wydział Sztuki Teatralnej Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej, gdzie studiował min. z Hanką Bielicką i Danutą Szaflarską. Studia aktorskie zakończył pomyślnie w czerwcu 1939 roku.

Karierę sceniczną rozpoczął tuż przed II wojną światową, debiutując 25 VII 1939 w roli Kuzynka ministra („Genewa”) w Teatrze Polskim w Warszawie, a następnie w Wilnie, gdzie w latach 1939-1941 występował w Teatrze na Pohulance obok Hanki Bielickiej i Danuty Szaflarskiej. Po wkroczeniu wojsk radzieckich do miasta, występował w Wileńskim Polskim Teatrze Dramatycznym. W końcu 1944 z zespołem przybył do Białegostoku i do końca sezonu 1944-45 występował w miejscowym teatrze. W latach 1945-1949 był aktorem Teatru Kameralnego Domu Wojska Polskiego w Łodzi. Z zespołem tego teatru (który zmienił nazwę na Współczesny) przeniósł się do Warszawy i występował w nim do 1955. W sezonie 1955-56 i w latach 1958-1960 był aktorem Teatru Syrena, 1956-57 Teatru Narodowego, 1960-66 Teatru Ateneum, 1966-71 Teatru Klasycznego, 1971-78 Teatru Rozmaitości.

Kariera filmowa Jerzego Duszyńskiego miała rozpocząc się jeszcze w 1939 filmem Hania w reżyserii Józefa Lejtesa, do którego zdjęcia plenerowe powstały latem 1939, jednak – ze względu na wybuch wojny – film nie został ukończony.

Po wojnie zagrał w dwóch najpopularniejszych filmach: Skarb i Zakazane piosenki, które uczyniły z niego pierwszego amanta polskiego kina powojennego.

Jego ostatnią wielką rolą filmową była postać Józefa Piłsudskiego w Śmierci prezydenta w reżyserii Jerzego Kawalerowicza z 1978 roku.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi.

W 2005 roku staraniem żony syna aktora została wydana książka biograficzna o Jerzym Duszyńskim – Jerzy Duszyński: Sława i Przemijanie autorstwa Marka Gałęzowskiego.

Życie rodzinne

Był mężem Hanki Bielickiej, z którą rozstał się w 1953 roku.

W 1963 roku ożenił się z Heleną Urbaniak, z którą miał jedynego syna: Marcina Duszyńskiego.

Śmierć

Zmarł 23 lipca 1978 roku w Warszawie, w rezultacie choroby nowotworowej płuc.

Został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 223-III-30).