Józef Szermentowski

Józef Szermentowski (ur. 16 lutego 1833 w Bodzentynie, zm. 6 września 1876 w Paryżu) – polski malarz pejzażysta.

Uczeń Franciszka Kostrzewskiego, którego poznał w Kielcach w domu swojego protektora, Tomasza Zielińskiego. Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie (1853-1857) pod kierunkiem Chrystiana Breslauera, Juliusza Kossaka; wśród jego nauczycieli (poza akademią) był Wojciech Gerson.

W 1860 wyjechał jako stypendysta do Paryża, gdzie pozostał już do końca życia. Po śmierci został pochowany na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency.

Był przyjacielem Cypriana Kamila Norwida.

W okresie warszawskim malował widoki okolic nadwiślańskich i świętokrzyskich (Widok Sandomierza), w latach następnych doszły motywy górskie, parkowe, leśne (Las dębowy) oraz sceny z życia wsi i małych miast (Oracz, Pogrzeb chłopski, Widok rynku w Szydłowcu). Był wrażliwy na krzywdę ludzką (Sieroty, Biednemu wiatr w oczy wieje, Poddaństwo). Jako pierwszy polski pejzażysta studiował naturę z uwzględnieniem czynników światła i cienia (Odpoczynek oracza, Kościół wiejski czy akwarela W parku). Na twórczość Szermentowskiego wpływ mieli pejzażyści holenderscy z XVII w. i współcześni artyście Barbizończycy.

Jego wnuk, Eugeniusz Szermentowski, był dziennikarzem i pisarzem.

Niektóre obrazy:

• Widok rynku w Szydłowcu (1854)
• Odpoczynek oracza (1861)
• Pogrzeb chłopski (1862)
• Bydło schodzące do wodopoju (także Bydło na pastwisku, 1876)
• Studium wioski polskiej (1866-1868)
• Droga do wsi (1872)
• W parku (1876)
• Dziedziniec zamku w Szydłowcu