Ludwik Witold Paszkiewicz

Ludwik Witold Paszkiewicz (ur. 21 października 1907 w Woli Gałęzowskiej koło Bychawy), zm. 27 września 1940 w Borough Green) – porucznik pilot Wojska Polskiego i Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, porucznik (ang. Flying Officer) Królewskich Sił Powietrznych, as myśliwski II wojny światowej.

Urodził się w Woli Gałęzowskiej, jako pierwsze z czworga dzieci Ludwika i Janiny Paszkiewiczów. Uczęszczał do gimnazjum w Lublinie, a po jego ukończeniu najpierw studiował na Politechnice Warszawskiej, a później na Politechnice Lwowskiej. W 1931 po ukończeniu studiów rozpoczął odbywanie służby wojskowej. Po kursie podchorążych rezerwy w Mołodecznie, postanowił wstąpić do lotnictwa. Został podchorążym Szkoły Podchorążych Lotnictwa. 4 sierpnia 1934 Prezydent RP mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1934 roku i drugą lokatą w korpusie oficerów aeronautyki, a Minister Spraw Wojskowych wcielił go do 1 Pułku Lotniczego. W pułku został przydzielony do 112 Eskadry Myśliwskiej. W 1937 awansował na stopień porucznika. W tym samym roku wziął ślub z Marią Piwnicką, rok później urodziła im się córka.

W 1939 awansował na dowódcę eskadry, w sierpniu tego roku wyjechał do Francji z misją wojskową, w celu zakupu samolotów, gdzie zastał go wybuch II wojny światowej. Rozkazem z 18 maja 1940 został utworzony klucz frontowy, którego dowódcą został Paszkiewicz, należeli także do niego kaprale Leon Nowak i Kazimierz Wünsche; klucz należał do francuskiej jednostki Groupe de Chasse II/8 (II Grupa Pościgowa). Paszkiewicz wraz z podległymi mu pilotami wykonali pierwszy lot bojowy 23 maja. W czasie kampanii francuskiej Paszkiewicz wykonał łącznie 33 loty (z tego 18 bojowych), w ich czasie ani razu nie zetknął się w powietrzu z nieprzyjacielem.

Po kapitulacji Francji przybył do Anglii na pokładzie statku „Robur III” 21 czerwca. 2 sierpnia został skierowany do Dywizjonu 303. 9 sierpnia w czasie szkolenia na samolocie Hurricane o numerze seryjnym P3645 rozbił go w czasie kołowania na lotnisku (inne źródła podają, że „rozbił go w czasie lotu szkoleniowego”).

30 sierpnia w czasie lotu ćwiczebnego zestrzelił swój pierwszy niemiecki samolot. Paszkiewicz prowadził klucz "zielony" (3 samoloty) eskadry B liczącej łącznie sześć samolotów. Zadaniem eskadry było przechwycenie sześciu bombowców Bristol Blenheim. Około godziny 16.35 zauważył wybuchy pocisków przeciwlotniczych w pobliżu dużej nieprzyjacielskiej formacji lecącej na wysokości ok. 500 m na lewo od polskiej eskadry. Paszkiewicz poinformował o tym dowodzącego lotem Ronalda Kelleta, nie otrzymał jednak żadnej odpowiedzi i skierował się w kierunku nieprzyjaciela. W chwilę później zauważył niemiecki samolot lecący w jego kierunku, który nagle zanurkował, zapewne po zauważeniu Hurricane'a Paszkiewicza. Paszkiewicz zaatakował nieprzyjaciela z odległości ok. 250 metrów zapalając jego prawy silnik. Z samolotu wyskoczył na spadochronie jeden lotnik. Paszkiewicz zidentyfikował zestrzelony przez siebie samolot jako Dornier Do 17 lub Do 215 (tak mylnie podają niektóre źródła), w rzeczywistości zestrzelił jednak samolot myśliwski Messerschmitt Bf 110 (numer seryjny M8+MM/Wnr 3615) należący do niemieckiego dywizjonu Zerstörergeschwader 76. Już po lądowaniu na ziemi Paszkiewicz otrzymał reprymendę za brak dyscypliny i samowolne odłączenie się od eskadry, ale także gratulacje z powodu pierwszego zwycięstwa powietrznego. W późniejszym czasie zwycięstwo Paszkiewicza został przedstawione, z pewną dozą licentia poetica, w filmie Bitwa o Anglię.

W czasie lotu 2 września Dywizjon został zaatakowany przez grupę Messerschmittów Bf 109. Paszkiewicz nie zestrzelił żadnego samolotu, ale w drodze powrotnej eskortował do Anglii uszkodzony samolot porucznika Ferića. 6 września został awansowany na dowódcę Eskadry B, po tym jak jej poprzedni dowódca W. Łapkowski został ranny. W tym samym dniu odbył kolejny lot bojowy, ale bez kontaktu z nieprzyjacielem. 7 września Paszkiewicz jako pierwszy zauważył formację nieprzyjaciela i poprowadził atak. Jako pierwszy z Dywizjonu zestrzelił samolot nieprzyjaciela, najprawdopodobniej był to Bf 110 z dywizjonu Zerstörergeschwader 2 (niektóre źródła podają, że był to Dornier Do17), jego drugą ofiarą w tym dniu był bombowiec Do 17. Po powrocie na lotnisko niemal natychmiast został ponownie poderwany do lotu, ale tym razem nie spotkał w powietrzu nieprzyjaciela.

Pierwszy dornier zaraz na wstępie buchnął płomieniem od pocisków porucznika Paszkiewicza. Z lewej strony sierżant Szaposznikow ściął drugiego dorniera. Tymczasem z prawej strony: trzeciego — sierżant Stefan Wojtowicz. Czwarty bombowiec, zaatakowany przez podporucznika Łokuciewskiego, „pękł jak bańka”. Piątego „skosił” podporucznik Jan Zumbach. Potem dwóch myśliwców z pierwszego klucza, Kanadyjczyk Forbes i Kazimierz Daszewski, równocześnie zrąbali dwa dorniery. A tymczasem Urbanowicz zapalił nowego bombowca, Paszkiewicz zatłukł swą drugą ofiarę i Wojtowicz strącał także swego drugiego.

— Arkady Fiedler, Dywizjon 303

8 i 10 września odbył dwa kolejne loty bez kontaktu z nieprzyjacielem.

11 września zestrzelił kolejny samolot, był to ponownie Bf 110 należący do Zerstörergeschwader 2. Samolot niemiecki, numer seryjny A2+HM/WNr 3376 wodował w Kanale La Manche, jego załoga została uratowana i wzięta do niewoli. W dniach 12 i 14 września odbył kolejne dwa loty bojowe bez kontaktu z nieprzyjacielem. 15 września Paszkiewicz zestrzelił swój piąty samolot, zyskując przy tym tytuł „asa myśliwskiego”. Jego łupem padł Messerschmitt Bf 109.

W ciągu następnych dwóch dni Paszkiewicz odbył dwa kolejne loty bojowe, a 18 września aż cztery w jednym dniu. W ostatnim zaliczono mu 1/8 zestrzelenia bombowca Do 215. Pomiędzy 21 a 25 września Paszkiewicz odbył następnych siedem lotów bojowych bez kontaktu z nieprzyjacielem.

26 września, w czasie wizyty króla Jerzego VI cały Dywizjon został poderwany do przechwycenia wyprawy bombowej, której celem była fabryka Supermarine. Paszkiewicz zestrzelił jeden samolot, tym razem Heinkel He 111. Z sześcioma pewnymi zestrzeleniami został sklasyfikowany na 29. pozycji Listy Bajana.

Następnego dnia, 27 września, do lotu został poderwany ponownie cały Dywizjon. W czasie ataku na formację nieprzyjacielskich bombowców eskadra prowadzona przez Paszkiewicza została zaatakowana przez dużą grupę Bf 109. W walce która się wywiązała zostały strącone trzy polskie Hurricane'y – w jednym z nich zginął sierżant Tadeusz Andruszków, z drugiego udało się wyskoczyć z ciężko poparzoną twarzą i rękami sierżantowi Żakowi, trzecim był samolot Paszkiewicza (Hurricane I, RF-T, L1696), który rozbił się w pobliżu wsi Borough Green.

Paszkiewicz został pochowany na cmentarzu w Northwood 2 października. Pośmiertnie został awansowany do stopnia kapitana i nagrodzony Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari. W późniejszym czasie został jeszcze pośmiertnie nagrodzony Krzyżem Walecznych i Distinguished Flying Cross.

Jego jedyna córka zmarła na błonicę w 1941. Wdowa po nim uczestniczyła w powstaniu warszawskim, po wojnie w 1960 wstąpiła do zakonu niepokalanek w Szymanowie, gdzie otrzymała imię Augustyna. Zmarła w 1995.

Zwycięstwa powietrzne

Na liście Bajana zajmuje 29. pozycję z wynikiem 6 zestrzeleń pewnych.

• Bf 110 - 30 sierpnia 1940 (podczas lotu treningowego; Bf 110 pilotował Oberfw. Georg Anthony, strzelec Uffz. Heinrich Nordmeyer zdołał wyskoczyć)
• 2 Do 17 - 7 września 1940
• Bf 110 - 11 września 1940
• Bf 109 - 15 września 1940
• He 111 - 26 września 1940

***

Miejsce urodzenia: Polska
Czy osoba zmarła w trakcie II Wojny Światowej?: tak
Miejsce zgonu: Wielka Brytania, Killed in action

30 August 1940: 303 Squadron's first kill -- described by 303 Squadron ace Jan Zumbach in his memoir, \"On Wings of War\": \"…according to the bulletins coming from our intelligence officer, the Germans were planning an all-out effort to crush the RAF. It was obvious that if there was to be an invasion at all it would have to start out in the air, not by sea, where the navy still had the upper hand. So to smash the British fighter screen they were mustering around 3,500 planes, with reserves of half that number, against the 600 Hurricanes and Spitfires of the RAF… \"On 30 August, what later became known as the Battle of Britain had been raging for a whole month, while 303rd Squadron was practicing yet again on the long-suffering Blenheims…Now, when we were beginning to despair of finding action, it found us. \"Lieutenant Paszkiewicz, one of our most experienced pilots, spotted an unusual commotion ahead to the right. Without waiting for orders from his leader he broke formation to investigate, and found two Dornier 17s grappling with a lone Hurricane. At once he bore down on one of the bandits, and opened fire at 200 yards. The Dornier’s starboard engine burst into flames and seconds later the whole crew baled out. \"Paszkiewicz scarcely had time to cheer before his ear-phones burst into life with the voices of the flight leaders calling out in English and Polish together. A massive formation of Me. 109s was passing us at 5,000 feet, and we had to regroup to protect the Blenheims… \"It was Paszkiewicz’s first kill, although he had already been in action in Poland and France. He was hugely elated, and so were we. Although his sobriety was so proverbial that his Polishness was seriously questioned, that night he was roaring drunk, for the first time in his life. \"That victory also marked a turning point in our own lives, because the next day our squadron-leader announced that school was over. 303 was made operational and put on ‘readiness’—permanent combat alert.\" Lieutenant Ludwik Paszkiewicz was killed in action on September 27th. He is buried at Northwood Cemetery, Middlesex. In the short time that he was part of 303 Squadron, Paszkiewicz downed 6 enemy planes and earned the title \"ace.\" He was awarded the Silver Cross of the Virtuti Militari.

Miejsce zamieszkania w chwili wybuchu II Wojny Światowej: Polska
Zawód w chwili wybuchu II Wojny Światowej: Pilot in the Polish Air Force
Status wojskowy w chwili wybuchu II Wojny Światowej: aktywny
Stopień wojskowy w chwili wybuchu II Wojny Światowej: F/Lt.
Doświadczenie wojenne: Uczestnik Kampania wrześniowa 1939 r. Jednostka Polish Air Force Uczestnik Polskie Siły Powietrzne we Francji Uczestnik Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii Jednostka 303 Squadron
Uczestnictwo w bitwach II Wojny Światowej: bitwa o Anglię (1940-07-10 - 1940-10-31)
Otrzymane odznaczenia: Silver Cross of the Virtuti Militari