Marian Konieczny

Marian Adam Konieczny (ur. 13 stycznia 1930 w Jasionowie, zm. 25 lipca 2017) – polski rzeźbiarz, profesor i rektor w latach 1972–1981 Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie (od 1968 do 1972 dziekan wydziału rzeźby), poseł na Sejm PRL VIII i IX kadencji z ramienia PZPR, członek Rady Krajowej PRON w 1983, w 1975 delegat na VII Zjazd PZPR, w 1978 członek egzekutywy Komitetu Krakowskiego PZPR oraz przewodniczący Krakowskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. Honorowy członek Akademii Sztuk Pięknych ZSRR.

Urodzony w 1930 w Jasionowie koło Brzozowa. Uczęszczał do Gimnazjum Klasycznego w Brzozowie. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie z 1954 r. (w pracowni prof. Xawerego Dunikowskiego) oraz Instytutu im. Repina w Petersburgu, gdzie studiował w latach 1954–1958. W 1958 podjął pracę w ASP w Krakowie i w latach 1972–1981 był rektorem tej uczelni.

W latach 1948–1954 należał do Związku Młodzieży Polskiej. W 1953 wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od 1958 do 1980 był członkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego. Przystąpił także do Związku Polskich Artystów Plastyków.

Autor wielu pomników, m.in.:

• Bohaterów Warszawy („Warszawska Nike”) z 1964,
• Wdzięczności Armii Radzieckiej w Częstochowie z 1968 (zdemontowany w 1992),
• pomnik Lenina w Nowej Hucie z 1973 (zdemontowany w 1989),
• Czynu Rewolucyjnego w Rzeszowie z 1974,
• Grunwaldzki w Krakowie z 1976,
• Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie,
• Tadeusza Kościuszki w Filadelfii (USA) z 1979,
• Chwały i Męczeństwa w Algierze z 1982 (współautor), założenia i projekt architektury oraz plan zagospodarowaniai arch. Wiesław Kempka, projekt konstrukcji i realizację prowadziła firma Lavalin z Kanady,
• Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie z 1982,
• Grzegorza z Sanoka w Sanoku z 1985,
• Jana Matejki w Warszawie z 1989,
• Edwarda Mandella House’a w Warszawie z 1991,
• Wincentego Witosa w Warszawie z 1985,
• Bartosza Głowackiego w Janowiczkach pod Racławicami z 1994,
• Jana Pawła II w Licheniu z 1999 i Leżajsku z 2000[8],
• Fontanna Apolla w Poznaniu z 2002,
• Jana Zamoyskiego w Zamościu z 2005.

Twórca wielkich kompozycji rzeźbiarskich, medali, portretów sławnych Polaków m.in. Konrada Swinarskiego, Krzysztofa Pendereckiego. Marian Konieczny jest także twórcą pomnika nagrobnego aktorki Barbary Kwiatkowskiej-Lass, zrealizowanego w 1998 oraz pomnika nagrobnego prof. Wiktora Zina zrealizowanego w 2012 – obydwa na Cmentarzu Rakowickim.

Nagrody i odznaczenia

• Order Sztandaru Pracy II klasy (1985)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1965)
• Medal 30-lecia Polski Ludowej
• Medal 40-lecia Polski Ludowej

W 1966 otrzymał nagrodę państwową I stopnia. Postanowieniem z 23 grudnia 1999 został odznaczony przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. W 2009 został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.