Marvin Gaye

Marvin Gaye (ur. 2 kwietnia 1939 Waszyngton, D.C., zm. 1 kwietnia 1984 Los Angeles) – amerykański piosenkarz soulowy. Jeden z najwybitniejszych przedstawicieli Motown, który ostatecznie wyrósł daleko poza normalny standard tej grupy twórczej i jako jeden z pierwszych osiągnął status czarnego muzyka kultowego. W swym społeczno-politycznym zaangażowaniu i muzycznych eksperymentach dał podwaliny pod styl czarnej muzyki urban.

W 1987 Marvin Gaye został wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame.

Biografia

Marvin Pentz Gay Jr. urodził się 2 kwietnia 1939 roku w Waszyngtonie. Otrzymał imię po swoim ojcu, pastorze kościoła apostolskiego, będącego w zasadzie swoistego rodzaju chrześcijańską sektą wzbogaconą o elementy ortodoksyjnego judaizmu. Kościół i religia miały wielkie znaczenie w muzyce Marvina, szczególnie w końcu lat 70., gdy w swoich tekstach zaczął zwracać większą uwagę na sprawy wiary i Boga.

Marvin był jednym z trójki dzieci, jako trzyletnie dziecko zapisany został przez ojca do kościelnego chóru. Śpiewał w nim do 18 roku życia. Szybko stał się pierwszym solistą chóru. Wspominając te lata Marvin wielokrotnie podkreślał - "Byłem wtedy najbardziej nieszczęśliwym dzieckiem na świecie. Mój ojciec uznawał twarde zasady domowego ogniska i narzucał zasady zachowania się w domu całej rodzinie. Ojciec bił mnie codziennie i dostawało mi się często bez powodu." Artysta mówił również, że odkąd w dzieciństwie zaczął naukę gry na pianinie i perkusji, była to jego jedyna forma rozrywki i ucieczki przed tyranią ojca.

Z osiągnięciem wieku dojrzałości, Marvin odszedł z chóru, skończył szkołę średnią i wstąpił do U.S. Air Force, gdzie spędził niecały rok. Po powrocie do Waszyngtonu przyłączył się do grupy muzycznej The Marquees, i nagrał z nią kilka utworów pod kierownictwem Bo Diddley Studio. Ojciec Marvina nie cieszył się z jego sukcesu - nie podobało się, że Marvin porzucił muzykę religijną na rzecz muzyki świeckiej.

Artyści grupy The Marquees uwielbiali muzykę The Moonglows, drugiej grupy stworzonej przez wielkiego producenta i artystę Harvey Fuqua. W 1958 roku obie grupy wystąpiły wspólnie w teatrze Howard. Wrażenie jakie wtedy wywarł na słuchaczach Marvin Gaye, było tak wielkie, że Fuqua zwolnił wszystkich artystów The Moonglows i odwołał ich koncerty w Baltimore. Zamiast nich, wziął ze sobą grupę The Marquees na koncerty i nagrania do Chicago, gdzie do grupy dołączył jeszcze Chuck Barksdale (który opuścił wcześniej grupę The Dells). Wspólnie z Barksdale'm grupa pod nazwą The New Moonglows nagrała album 12 Months of the Year. Zaśpiewali oni również w utworach dla Chuck Berry'ego. Gaye postanowił wtedy zamieszkać w Chicago na stałe.

W roku 1959 grupa The New Moonglows wypuściła singel "Mama Loochie" z Marvinem jako liderem. Singel jednak nie sprzedał się dobrze i Fuqua rozwiązał grupę. Berksdale powrócił do grupy The Dells, a Marvin wspólnie z Fuqua wyjechali do Detroit. Gaye poznał tam Berry'ego Gordy'ego Jra, szefa wytwórni Motown i wkrótce po tym, stał się członkiem tej wytwórni. W 1961 ożenił się z siostrą Gordy'ego - Anną i otrzymał kontrakt na nagranie swoich solowych albumów. W tamtym czasie, zmienił też nazwisko dodając do niego literę E, zupełnie tak samo jak jego idol Sam Cooke.

Będąc już członkiem Motown,jeszcze przed wydaniem swojego debiutanckiego albumu, Marvin wystąpił w kilku hitach Smokey Robinsona i grupy The Miracles. W czerwcu 1961roku ukazał się Soulful Moods, debiutancki album Gaye'a. Album nie zachwycił publiki, a wszystkie single zawiodły. Marvin mówił wtedy, że wciąż nie może się odnaleźć. Nie może zdecydować, czy chce być artystą soulowym, jak Smokey czy jazzowym, jak Nat King Cole. Dopiero jego drugi album That Stubborn Kinda Fellow stał się wielkim hitem. Single "Hitch Hike" i "Can I Get A Witness" dotarły na pierwsze miejsca list przebojów Top 30. W 1963 roku kolejny singel, "Pride And Joy" stał się wyznacznikiem jego fascynacji i ambicji muzycznych. Singel ten pokazał również rozdźwięk pomiędzy planami wydawczymi wytwórni Motown a Marvinem, który chciał śpiewać we własnym, niekomercyjnym stylu.

Przez kolejne 3 lata Marvin zachował swój tamtejszy muzyczny wyraz i udawał uśmiechniętego, wesołego artystę tanecznej muzyki R&B. Oprócz tego, Marvin pracował poza Motown. Wspólnie z Martha And The Vandellas stworzył wielki przebój "Dancing In The Street". Grał również na perkusji na wczesnych albumach małego Stevie Wondera.

W roku 1964 Marvin Gaye wydał wspólnie z piosenkarką Marry Wells, album Together, który dał mu wówczas pierwsze miejsce, jako najbardziej wpływowej postaci Motown. Jego single zaśpiewane w duecie z Wells - "Once Upon a Time" i "What's the Matter With You, Baby?" uplasowały się na pierwszych miejscach list przebojów R&B. Jego kolejne single, wydane w rok później (1965) "Ain't That Peculiar", "I'll Be Doggone" i "How Sweet It Is (To Be Loved by You)" również osiągnęły szczyty list przebojów. W rzeczywistości praktycznie wszystkie jego single wydane w latach 60., pojawiały się na pierwszym miejscu na listach Top 40. W latach 60., Marvin zasłynął również jako wykonawca duetowy z wielkimi divami Motown - Kim Weston, Tammi Terrell, oraz legendarną Dianą Ross.

W roku 1968 wytwórnia Motown wydała kolejny solowy przebój Gaye'a - Album I Heard It Through The Grapevine, z tytułowym szlagierem, który szybko pojawił się na pierwszych miejscach list przebojów. Utwór "I Heard It Through The Grapevine", był pisany początkowo dla grupy Gladys Knight and the Pips, jednak wersja Marvina została wydana wcześniej i osiągnęła większy rozgłos. Do końca lat 60. Motown wydało jeszcze jeden solowy projekt Gaye'a - M.P.G. (1969), oraz jego wspólne zapisy z artystką Tammi Terrell na dwóch osobnych płytach - You're All I Need (1968) oraz Easy (1969). W latach kiedy ukazały się te albumy, Marvin przebywał w Azji i walczył w Wietnamie.

Prawdopodobnie jego pierwsze problemy z narkotykami, oraz problemy rodzinne jakie zastał w domu po swoim powrocie, zmieniły na zawsze muzyczne spojrzenie Marvina. O ile album That's The Way Love Is (1970), wydany niejako na cześć powrotu Marvina do ojczyzny, nie odbiegał znacząco od reszty dotychczasowych albumów, tak wydany w maju1971 roku What's Going On stał się albumem, stanowiącym początek nowego oblicza czarnej muzyki i wyznacznikiem twórczości dla wielu następnych pokoleń. Marvin zmienił na nim swój image seksownego śpiewaka R&B, na rewolucyjnego, zbuntowanego mężczyznę walczącego poezją o lepsze jutro. Album What's Going On podbił od razu czarne listy przebojów. Biały świat muzyki nie przyjął tego albumu równie pozytywnie. Stało się tak, ponieważ Gaye na swojej płycie poruszył m.in. problemy polityki USA, rządu, wojny w Wietnamie oraz zepchnięcia na margines czarnego społeczeństwa.

Album What's Going On rozpoczął złote lata 70. czarnej muzyki czyniąc Marvina twórcą nowego stylu śpiewania. W 1972 roku artysta spróbował swoich sił komponując muzykę do thrillera Trouble Man, a rok później, w 1973 Marvin powtórzył swój sukces sprzed dwóch lat, wydając jeden z bardziej romantycznych albumów w historii muzyki soul/Motown -Let's Get It On. Dwa lata po sukcesie albumu, kolejna płyta -"Want You" Gaye pojawiła się na szczycie list przebojów. Albumem tym Gaye udowodnił swoją wszechstronność, pokazał, że jego muzyka może być nie tylko romantyczna, bojownicza, przepojona seksem, ale i taneczna. PłytaI Want You przyniosła świeże spojrzenie na muzykę funk oraz disco i wprowadziła je na stałe do kanonów muzyki R&B. Album osiągnął pierwsze miejsce listy przebojów Billboardu w kategorii Black Albums.

Swoje zdolności pisarskie oraz wokalne, artysta wykorzystał w pełni już w rok po sukcesie I Want You, na kolejnym albumie zatytułowanym Here, My Dear. Płyta ta powstała pod wpływem życiowych porażek artysty, które przypadły na rok 1978. Problemy z kokainą oraz niepłaceniem podatków, zmusiły Gaye'a do wyjazdu z USA. Rozpadło się również jego małżeństwo z Anną Gordy Gaye. Przytłoczony sprawami rozwodowymi, Gaye zmienił się. Zmienił się też jego sposób śpiewania. Być może przeżycie rozłąki z Anną skłoniło go do napisania tak głębokich, romantycznych i sentymentalnych utworów. Gaye na Here, My Dear (albumie o dość ironicznym tytule) odsłonił się, szczerze przyznając się do popełnionych grzechów i związanego z nimi poczucia winy.

Marvin tworzył równie aktywnie również w latach 80.. W styczniu 1981 roku, wydał płytę In Our Lifetime, na której nieco zmienił swoją liryczność, stając się w pewnym sensiereligijnym dewotą. Problematyka In Our Lifetime zmuszała słuchacza do głębokich refleksji. Płyta poruszała sens wiary i dała doskonały obraz tego jak ważną rolę pełni religia w życiu każdego człowieka. Album In Our Lifetime zapoczątkował u Gaye'a czysto soulowe spojrzenie na muzykę.

Z końcem roku 1981 wskutek pogorszenia się stosunków artysty z władzami wytwórni Gaye opuścił Motown na rzecz Columbia Records. Przeprowadził się do Europy. Pod szyldem nowej wytwórni Gaye rozpoczął pracę nad nowym albumem.

W roku 1982 artysta nagrał album Midnight Love z promującym go singlem - Sexual Healing, za który otrzymał dwie nagrody Grammy. Pierwszą z nich w kategorii najlepszy utwór R&B , drugą za najlepszy instrumentalny podkład na żywo. Należy zaznaczyć, że na Sexual Healing nie ma żadnej ingerencji ze strony komputera czy elektroniki. Midnight Lovebył pewnego rodzaju klasykiem, do jakich przyzwyczaił nas Marvin Gaye, ale stworzony pod skrzydłami Columbia Records przyniósł nowe brzmienia i instrumenty, który odmłodziły i dały nowe siły muzycznemu geniuszowi Gaye'a.

Po sukcesie albumu Midnight Love Marvin wrócił do Stanów Zjednoczonych, gdzie zamieszkał wspólnie ze swoimi rodzicami. W 1983 roku pogodził się również z Berry'm Gordy, szefem wytwórni Motown, oraz wykonał legendarną i nieco szokującą interpretację hymnu państwowego USA, na rozpoczęcie nowego sezonu NBA. To były ostatnie wielkie doniesienia na temat publicznego życia gwiazdy muzyki soul.

Sukcesy i wielka sława, jaką Marvin zdobył po wydaniu Midnight Love, skłoniły go do jeszcze większego uzależnienia od kokainy. Marvin przeprowadzając się do swoich rodziców miał nadzieję, że uda mu się odzyskać równowagę psychiczną, jednak tak się nie stało. Problemy z narkotykami pogorszyły jego i tak napięte relacje z ojcem. Wielokrotnie Marvin odgrażał się ojcu, że popełni samobójstwo. 1 kwietnia 1984 roku, na dzień przed 45. urodzinami Marvina, wszedł on w bójkę z ojcem, który wyjął z szuflady pistolet i nic nie mówiąc, pociągnął za spust. Artysta został raniony w klatkę piersiową, a rana postrzałowa była tak wielka że uszkodziła wątrobę, płuco i serce. Artysta zmarł o godzinie 13:01 w drodze do szpitala. Przez cały czas był przytomny.

Po jego śmierci duch Marvin Gaye'a rozbłysnął jeszcze większym światłem, a jego prorocze wizje o których śpiewał przez 3 dekady, stały się podstawą niemal religijnego kultu jakim otaczali go przedstawiciele czarnej społeczności. Marvin Gaye stał się jednym z symboli czarnej kultury obok Malcolma X, Martin Luther Kinga Jr., Marcusa Garveya i wielu innych, jako tragicznie zmarła postać walcząca o lepsze jutro dla czarnej społeczności. W muzycznym świecie w 1987 roku został on na stałe wpisany do księgi sław Rock & Roll Hall Of Fame, lecz po jego śmierci żaden z albumów jakie wydały w porozumieniu wytwórnie Motown i Columbia nie odniósł już tak wielkiego sukcesu jak te, które wydane zostały za życia Gaye'a.

Dyskografia

• The Soulful Moods of Marvin Gaye (1961)
• That Stubborn Kinda Fellow (1963)
• Marvin Gaye Recorded Live on Stage (1963)
• When I'm Alone I Cry (1964)
• Hello Broadway (1964)
• How Sweet It Is To Be Loved By You (1965)
• A Tribute to the Great Nat "King" Cole (1965)
• Moods of Marvin Gaye (1966)
• Marvin Gaye at the Copa (1967 niewydany; wydany w 2005)
• In the Groove (1968, wydany ponownie w 1969 jako I Heard It Through the Grapevine)
• M.P.G. (1969)
• That's the Way Love Is (1970)
• What's Going On (1971)
• You're the Man (1972, wycofany)
• Trouble Man (1972)
• Let's Get It On (1973)
• Marvin Gaye Live! (1974)
• I Want You (1976)
• Live at the London Palladium (1977)
• Here, My Dear (1978)
• Love Man (1979, niewydany)
• In Our Lifetime (1981)
• Vulnerable (1997)
• Marvin Gaye at the Copa (2005)

Filmografia

• 1965: The T.A.M.I. Show (dokumentalny)
• 1969: The Ballad of Andy Crocker (film TV)
• 1971: Chrome & Hot Leather (film TV)
• 1972: Trouble Man (epizod; ścieżka dźwiękowa)
• 1973: Save the Children (dokumentalny)