Mohammad Nadżibullah

Mohammad Nadżibullah (ur. 6 sierpnia 1947 w Gardez, zm. 27 września 1996 w Kabulu) – afgański polityk komunistyczny, prezydent Afganistanu, z pochodzenia Pasztun.

Z wykształcenia lekarz. Studiował na Uniwersytecie w Kabulu, gdzie związał się z komunistami. Działacz Ludowo-Demokratycznej Partii Afganistanu (LDPA) od 1965 roku. Zmienił wtedy nazwisko z Nadżibullah (Szlachetny-Boski) na Nadżib (Szlachetny), co stanowiło nawiązanie do nazwiska Muhammada Nadżiba, pierwszego prezydenta Egiptu w latach 1953-1954.

Ambasador Afganistanu w Iranie, za rządów Babraka Karmala był szefem tajnej policji KHAD (w latach 1980-1986); przyczynił się do śmierci 80 tysięcy ludzi, dzięki czemu zyskał przydomek Rzeźnika.

W dniu 30 września 1987, po ustąpieniu Karmala i jego wyjeździe do ZSRR, został prezydentem kraju i przywódcą partii komunistycznej z tytułem sekretarza generalnego. Za jego rządów doszło w roku 1989 do całkowitego wycofania wojsk radzieckich z Afganistanu połączonego ze stopniową utratą zainteresowania i poparcia dla rządu w Kabulu ze strony nękanego kryzysem wewnętrznym ZSRR. Nadżibullah podjął wtedy próbę zjednania sobie różnych grup społecznych i politycznych wewnątrz kraju poprzez liberalizację reżimu, czego wyrazem była zmiana nazwy partii rządzącej na Partia Ojczyzny i powrót do nazwiska Nadżibullah. Mimo tych wysiłków, ostatecznie jednak w 1992 utracił zaufanie popierających go dotąd generałów. Przy pomocy urzędników ONZ próbował opuścić kraj, jednak zajęcie lotniska w Kabulu przez zbuntowanych żołnierzy uniemożliwiło mu realizację tych planów. Odtąd przebywał na terenie przedstawicielstwa ONZ w Kabulu. W dniu wkroczenia talibów do Kabulu (27 września 1996) został przez nich schwytany, poddany kastracji i powieszony na ulicznej latarni.