Slobodan Milošević

Slobodan Milošević (cyryl. Слободан Милошевић; wym. [sloˈbodan miˈloʃevitɕ] i; ur. 20 sierpnia 1941 w Požarevacu, Serbia, zm. 11 marca 2006 w Hadze) – jugosłowiański i serbski przywódca polityczny, prezydent Socjalistycznej Republiki Serbii w ramach Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii (istniejącej w latach 1945–1992) i prezydent Serbii w ramach Federalnej Republiki Jugosławii w latach 1989–1997 oraz prezydent federalny Federalnej Republiki Jugosławii w latach 1997–2000.

W 1959 wstąpił do partii komunistycznej, rozpoczynając karierę polityczną w latach 60., jako doradca ekonomiczny burmistrza Belgradu i piastując rozmaite funkcje partyjne oraz gospodarcze. W 1964 ukończył studia prawnicze na uniwersytecie belgradzkim. W 1984 został przywódcą belgradzkich komunistów, a dwa lata później przywódcą partii w Serbii.

W 1989 został prezydentem Serbii i przystąpił do przekształcania partii komunistycznej w nacjonalistyczną partię socjalistyczną. Milošević wezwał do przyłączenia zamieszkanych przez Serbów terenów w innych republikach, co miało być rekompensatą za rozpad Jugosławii. W związku z tym był oskarżany przez UE i USA o zamiar utworzenia "nowej" Wielkiej Serbii (chociaż sam nigdy nie używał tej nazwy i odcinał się od ideologii "Wielkiej Serbii"). Wspierał serbską mniejszość w Chorwacji oraz Bośni i Hercegowinie, gdy kraje te odzyskały niepodległość. Był oskarżany o serbską agresję militarną i brutalne czystki etniczne, ale ostatecznie pod międzynarodowym naciskiem, zdecydował się podpisać układ pokojowy.

Nie mogąc pełnić przez trzecią kadencję funkcji prezydenta Serbii, w 1997 został prezydentem Jugosławii. W 1999 jego rząd odmówił przyznania autonomii Kosowu, co stało się pretekstem do interwencji NATO i bombardowania Jugosławii. Serbia została zmuszona do wycofania się z Kosowa.

W 2000 do konstytucji jugosłowiańskiej wniesiono poprawkę pozwalającą prezydentowi pełnić urząd przez dwie kadencje, wprowadzono także bezpośrednie wybory prezydenckie. Zmiany te miały na celu umożliwienie Miloševiciowi utrzymanie się u władzy, jednak w trakcie wyborów został on pokonany przez Vojislava Koštunicę. Milošević ustąpił pod naciskiem demonstracji ludności i międzynarodowej opinii publicznej, pozostając szefem Socjalistycznej Partii Serbii. 1 kwietnia 2001 został aresztowany w Belgradzie przez serbską policję pod zarzutem nadużycia władzy i korupcji, a następnie 28 czerwca 2001 roku przekazany przed Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii w Hadze, który oskarżył go o wywołanie konfliktów wojennych w Kosowie, Chorwacji i Bośni. Łącznie postawiono mu 66 zarzutów. 11 marca 2006 zmarł w haskim więzieniu. Oficjalną przyczyną jego śmierci podaną przez lekarzy był atak serca, choć jego zwolennicy powołując się na wykrycie szkodliwych substancji w jego organizmie (o których Milošević informował już wcześniej), uważają, że było to otrucie. Wraz z jego śmiercią, trybunał w Hadze mimo pięcioletniego procesu nie zdołał wydać jakiegokolwiek wyroku.