Stefan Brzeszczyński

Stefan Brzeszczyński (ur. 29 listopada 1893 we wsi Stójka, zm. 18 kwietnia 1982 w Londynie) – generał brygady Wojska Polskiego, Minister Spraw Wojskowych w latach 1972-1980.

Stefan Brzeszczyński urodził się 29 listopada 1893 we wsi Stójka. W czasie I wojny światowej był oficerem artylerii armii rosyjskiej. Od kwietnia 1917, po rewolucji lutowej, organizował Związek Wojskowych Polaków na froncie tureckim. Po demobilizacji na początku 1918 armii carskiej i w związku z tworzeniem Armii Czerwonej, wszedł do formowanych przez gen. Lucjana Żeligowskiego na Kubaniu formacji polskich. Był starszym oficerem baterii artylerii w 4 Dywizji Strzelców Polskich.

W kwietniu 1919 powrócił z dywizją do Polski. Pozostał nadal jako dowódca baterii artylerii w służbie gen. Żeligowskiego w 10 Dywizji Piechoty (przemianowanej z dawnej 4 Dywizji), a następnie w 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej, w składzie której uczestniczył w tzw. buncie Żeligowskiego, zajęciu Wileńszczyzny i utworzeniu Litwy Środkowej.

Od września 1921 był słuchaczem kursu w Toruniu i następnie w Szkole Sztabu Generalnego. 3 maja 1922 zweryfikowany został w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919. W okresie od sierpnia 1922 do sierpnia 1923 służył w Komendzie Obszaru Warownego Wilno. We wrześniu 1923 skierowany został na roczny Kurs Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. 1 grudnia 1924 mianowany majorem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 99 lokatą w korpusie oficerów artylerii. Po studiach skierowany został do służby w Biurze Ścisłej Rady Wojennej i Oddziale V Sztabu Generalnego WP. W 1928 był kwatermistrzem 1 Dywizjonu Artylerii Konnej w Warszawie. 27 kwietnia 1929 roku został przeniesiony macierzyście do kadry oficerów artylerii z równoczesnym przeniesieniem służbowym do Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych na stanowisko II oficera sztabu inspektora armii, generała dywizji Aleksandra Osińskiego. 6 lipca 1929 roku otrzymał przeniesienie do 1 Dywizjonu Artylerii Konnej na stanowisko dowódcy dywizjonu. W czerwcu 1932 roku po raz drugi został przeniesiony do GISZ na stanowisko I oficera sztabu inspektora armii, generała dywizji Tadeusza Piskora. Zastąpił na tym stanowisku podpułkownika dyplomowanego Stefana Czerwińskiego, który objął dowództwo 1 dak. Od kwietnia 1937 do końca 1938 był dowódcą 24 Pułku Artylerii Lekkiej w Jarosławiu. 19 marca 1938, w dniu imienin marszałka J. Piłsudskiego,awansował do stopnia pułkownika dyplomowanego. W styczniu 1939 powołany został na stanowisko attaché wojskowego w Ambasadzie RP w Moskwie.

Po napaści ZSRR na Polskę, przedostał się w pierwszych dniach października 1939 do Rumunii, a stamtąd udał się do Francji. Mianowany dowódcą 1 Wileńskiego Pułku Artylerii Lekkiej. Zorganizował ten oddział i na jego czele walczył w kampanii francuskiej 1940. W czerwcu dostał się do niewoli niemieckiej, w której przebywał prawie do końca wojny. W czerwcu 1945 mianowany szefem Sekcji Łącznikowej przy Armii Stanów Zjednoczonych we Francji. Funkcję tę pełnił do marca 1948. Po przybyciu do Wielkiej Brytanii i demobilizacji osiedlił się w Londynie.

Prezydent RP na Uchodźstwie, August Zaleski mianował go na stopień generała brygady ze starszeństwem z 11 listopada 1964 roku.

18 lipca 1972 roku Prezydent RP na Uchodźstwie, Stanisław Ostrowski mianował go Ministrem Obrony Narodowej w rządzie Alfreda Urbańskiego. Urząd Ministra Obrony Narodowej sprawował również w drugim rządzie Alfreda Urbańskiego oraz pierwszym i drugim rządzie Kazimierza Sabbata.

9 kwietnia 1979 roku Prezydent RP na Uchodźstwie, Edward Raczyński zwolnił go urzędu Ministra Obrony Narodowej i powierzył mu pełnienie obowiązków do czasu wyłonienia nowego rządu. 20 czerwca 1979 roku Prezydent RP na Uchodźstwie mianował go Ministrem Spraw Wojskowych w trzecim rządzie Kazimierza Sabbata.

14 maja 1980 został zwolniony z urzędu Ministra Spraw Wojskowych. Zmarł w Londynie 18 kwietnia 1982. Zwłoki spopielono. Pochowany w Amerykańskiej Częstochowie w Alei Zasłużonych.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski - 5 czerwca 1980
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Niepodległości
• Krzyż Walecznych – trzykrotnie
• Srebrny Krzyż Zasługi
• Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej
• Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych - 12 maja 1936