Tadeusz Śliwiak

Tadeusz Śliwiak (ur. 23 stycznia 1928 we Lwowie, zm. 3 grudnia 1994 w Krakowie) – poeta, autor literatury dziecięcej, aktor, dziennikarz, tłumacz.

Syn Władysława Śliwiaka i Anny z Wojtowiczów. Lata II wojny światowej spędził we Lwowie (gdzie ojciec był kierowcą), początkowo okupowanym przez ZSRR, a następnie przez hitlerowskie Niemcy. W 1945 r. przeniósł się do Warszawy, gdzie uczęszczał do Liceum im. S. Żeromskiego i w 1947 r. zdał maturę. Podjął studia na Wydziale Lekarskim w Warszawie, które przerwał. Potem podjął studia na wrocławskiej AWF, które również przerwał. Ostatecznie w 1948 r. przeniósł się do Krakowa i rozpoczął studia aktorskie w Państwowej Wyższej Szkole Aktorskiej i które skończył. Wśród jego kolegów byli m.in. Zbigniew Cybulski, Bogumił Kobiela, Leszek Herdegen, Kalina Jędrusik. W czasie studiów pracował jako aktor w Teatrze Rapsodycznym (1949-50), a następnie w Teatrze Poezji.

Po ukończeniu PWST w 1953 r. przez kilka lat pracował jako aktor Teatru Starego im. H. Modrzejewskiej w Krakowie. W 1960 r. wycofał się z życia aktorskiego, ale nie zerwał z teatrem – był kierownikiem literackim w Teatrze Rozmaitości (1960-63). Z grupą poetów i plastyków utworzył magazyn literacko-artystyczny Zebra. Pracował w telewizji (1962-67 kierownik Redakcji Programów Artystycznych Telewizji Polskiej w Krakowie; w latach 1969-76 był autorem programów dziecięcych w Ośrodku TVP w Krakowie) oraz w redakcjach Magazynu Kulturalnego (gdzie w latach 1975-84 był redaktorem naczelnym) i Życia Literackiego (od 1952; w okresie 1967-90 był redaktorem działu poezji).

Współzałożyciel i członek (w okresie 1967-72) krakowskiej grupy literackiej Barbarus. Od 1977 r. współpracował z Grupą Poetów i Malarzy Łazienki. Członek Konfraterni Poetów.

Debiutował w 1947 r. wierszem Chaim we wrocławskim Słowie Polskim . Pierwszy tomik poetycki Drogi i ulice ogłosił w 1954 roku, a rok wcześniej poemat o Mikołaju Koperniku pt. Astrolabium z jodłowego drzewa. Po nich wydał kolejne tomy oraz wiele książek dla dzieci. Tłumaczył poezję rosyjską, w tym teksty Bułata Okudżawy i poezję węgierską. Napisał wiele piosenek, w tym takie szlagiery jak Krakowska kwiaciarka i Kocaraba oraz piosenki poetyckie, np. Niebieski młyn śpiewany przez Marka Grechutę i Skaldów . Był związany z Piwnicą pod Baranami, (jest autorem m.in. słynnej piwnicznej pieśni Ta nasza młodość).

Członek ZLP od 1953 r. i nowego ZLP od 1984 r. (członek Zarządu Głównego od 1985 r.). Członek PZPR od 1961 r.

Nagrody i i wyróżnienia

• 1961 – nagroda poetycka na Festiwalu Studenckim w Gdańsku,
• 1974 – nagroda m. Krakowa w dziedzinie upowszechniania kultury,
• 1978 – nagroda artystyczna im. Bohaterów Warszawy,
• 1980 – nagroda im. J. Przybosia,
• 1983 – nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci i młodzieży,
• 1987 – nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia.

Odznaczony był też m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1975), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1986), Odznaką Zasłużony Działacz Kultury.

Twórczość

• Astrolabium z jodłowego drzewa (1953)
• Drogi i ulice (1954)
• Co dzień umiera jeden bóg (1959)
• Koncert na leśnej polanie (1959)
• Imieniny pana Fleta (1961)
• Wyspa galerników (1962)
• Żabki z Rabki (1963)
• Szczygle figle (1964)
• Żywica (1964)
• Poemat o miejskiej rzeźni (1965)
• Lody pana Chmurki (1966)
• Ptasi telewizor (1967)
• Święty wtorek (1968)
• Czytanie mrowiska (1969)
• Ruchoma przystań (1971)
• Widnokres (1971)
• Rajskie wrony (1972)
• Żabi koncert (1973)
• Znaki wyobrażni (1974)
• Totemy (1975)
• Dłużnicy nadziei (1978)
• Solizman (1981)
• Chityna (1982)
• Odmroczenia (1982)
• Słownik wyrazów światłoczułych (1988)
• Dotyk (1989)

• Wiersze wybrane (1975)
• Poezje wybrane (1975) – Biblioteka Poetów
• Płonący gołębnik (1978)
• Koń maści muzycznej (1986) – Seria Małych Wyborów Poetyckich
• Wiśnie rozkwitłe pośród zimy (1992) – antologia współczesnej poezji japońskiej; współautor
• Uwierzyłem w człowieka (1996)
• Nie dokończony rękopis (2002)

• Dobry dzień, muzyko (1960, scenariusz)
• Nieznany (1964, słowa piosenki, obsada aktorska)
• Cierpkie głogi(1966, obsada aktorska)
• Taki świat (1968, teksty poetyckie)
• Colargol zdobywcą kosmosu (1978, słowa piosenki)
• Znaki wyobraźni (1996, bohater filmu)

• (1961) Droga na zachód Piosenka – słowa piosenki
• (1961) Kwiecień Piosenka – słowa piosenki
• (1962) Między brzegami Piosenka – słowa piosenki
• (1966) Cierpkie głogi Piosenka – słowa piosenki
• (1982) Ta nasza miłość Piosenka: Ta nasza miłość
• (1984) Przewodnik Piosenka: Ta nasza miłość
• (1989) Marcowe migdały Piosenka: Ta nasza miłość
• (1996) Dzień wielkiej ryby Piosenka: Kolorowa Cza-Cza
• (2002) Wszyscy święci w Święta Polskie Piosenka: Ta nasza miłość