Władysław Zygmunt Belina-Prażmowski

Władysław Zygmunt Belina-Prażmowski (ur. 3 maja 1888 w Ruszkowcu pod Opatowem, zm. 13 października 1938 w Wenecji) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego.

Od 1909 był członkiem Związku Walki Czynnej, uzyskując stopień oficerski chorążego oraz należał do Związku Strzeleckiego. W 1911 roku awansował na porucznika. Tworzył oddziały związku podczas pobytu we Francji, Belgii i Szwajcarii. W 1913 został zastępcą komendanta okręgu krakowskiego ZWC, a w 1914 objął dowództwo szkolnej kompanii wakacyjnej. W latach 1909-1913 studiował na Politechnice Lwowskiej. 2 sierpnia 1914 objął dowództwo siedmioosobowego patrolu, który w nocy dnia następnego wkroczył do zaboru rosyjskiego. Ten sam patrol, już w mundurach, konno i uzbrojony, ponownie przeszedł 6 sierpnia kordon graniczny i stoczył bezkrwawą potyczkę z rosyjskimi policjantami stając się tym samym pierwszym oddziałem kawalerii legionowej (tzw. "siódemka Beliny"). 13 sierpnia stworzył pierwszy szwadron kawalerii w sile 140 ludzi. Awansował na rotmistrza w maju 1915. W latach 1914-1917 oficer Legionów Polskich, organizator i dowódca 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich, tzw. "beliniaków". Na jego czele przeszedł cały szlak bojowy Legionów. W styczniu 1917 mianowany majorem, a w grudniu 1918 awansował na pułkownika.

Po zakończeniu I wojny światowej w armii polskiej, początkowo dowódca 1. pułku ułanów, był twórcą I brygady kawalerii, na której czele stoczył wiele bitew w wojnie polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej. Sławny ze zdobycia Wilna w kwietniu 1919. Dowodził grupą kawalerii w 1920. W 1929 zamieszkał w Krakowie, był tutaj prezesem Oddziału Krakowskiego Związku Legionistów. W latach 1931-1933, po wystąpieniu z wojska, pełnił funkcję Prezydenta Miasta Krakowa, a w latach 1933-1937 - wojewody lwowskiego. Po powrocie do Krakowa został dyrektorem generalnym Jaworznickich Komunalnych Kopalń Węgla SA.

W 1937 przeszedł na emeryturę ze względu na pogarszający się stan zdrowia. Władysław Belina-Prażmowski zmarł 13 października 1938 na atak serca w Wenecji, gdzie odbywał kurację zdrowotną. Uroczystości pogrzebowe w Krakowie stały się wielką manifestacją patriotyczną porównywalną w swych rozmiarach do tych po śmierci Marszałka Piłsudskiego. Belina-Prażmowski odznaczony był „Parasolem” Związku Strzeleckiego, Krzyżem Virtuti Militari V kl., Krzyżem Niepodległości z Mieczami, Komandorią Orderu Polonia Restituta, pięciokrotnie Krzyżem Walecznych oraz pośmiertnie, 19 października 1938, „za wybitne zasługi w walkach o Niepodległość i w pracy dla Państwa” Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski. Pozostała po nim pamięć o bohaterskich i pełnych ułańskich fantazji walkach o niepodległość w latach 1914-1920, sława twórcy odrodzonej kawalerii i urosła jeszcze za życia legenda.

Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w kwaterze 69.

W 1938 jego imieniem nazwano jedną z głównych ulic Krakowa.

Odznaczenia

• Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1935, „za wybitne zasługi na polu administracji państwowej”.
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski- 1928
• Krzyż Walecznych – pięciokrotnie
• Znak oficerski "Parasol"
• Order Krzyża z Orłem II klasy (Estonia, 1935)
• Krzyż i Medal Niepodległości
• Odznaka "Za wierną służbę"