Zofia Rysiówna
- Data urodzenia:
- 17.05.1920
- Data śmierci:
- 17.11.2003
- Kategorie:
- aktor
- Narodowość:
- polska
- Cmentarz:
- Określ cmentarz
Zofia Rysiówna (ur. 17 maja 1920 w Rozwadowie, zm. 17 listopada 2003 w Warszawie) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna.
Absolwentka konspiracyjnego Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej (PIST) w Warszawie.
W czasie II wojny kluczowa uczestniczka wykradzenia 28 lipca 1940 r. Jana Karskiego ze szpitala w Nowym Sączu z rąk gestapo, w związku z czym została aresztowana wiosną 1941, a następnie osadzona w niemieckim obozie koncentracyjnym w Ravensbrück (nr obozowy 7286) i tu doczekała końca wojny.
W 1945 zdała aktorski egzamin eksternistyczny. 30 października 1945 zadebiutowała na deskach Teatru Miejskiego im. Juliusza Słowackiego w Krakowie rolą kobiety w spektaklu Przejrzały oczy nasze Wandy Karczewskiej w reż. Józefa Karbowskiego, a 22 grudnia zagrała tytułową rolę w Balladynie Juliusza Słowackiego.
W latach 1945–1955 występowała na scenach Krakowa: Teatru Miejskiego im. Juliusza Słowackiego (1945–1946) i Teatrów Dramatycznych (1946–1950) oraz Poznania – Teatrów Dramatycznych (1950–1955). Od 1955 była aktorką scen warszawskich: Teatru Polskiego (1955–1958), Teatru Powszechnego (1958–1963), Teatru Dramatycznego (1963–1965, 1968–1977 i 1979–1992), Teatru Klasycznego (1965–1968) oraz Teatru Nowego (1977–1979).
Wystąpiła również w blisko 70 spektaklach Teatru Telewizji, m.in. w: Muchach Jeana-Paula Sartre'a (1956), Dziadach Adama Mickiewicza (1959), Balladach Federico Garcii Lorki (1960), Niemcach Leona Kruczkowskiego (1961) – wszystkie w reż. Adama Hanuszkiewicza oraz w Idach marcowych Thorntona Wildera w reż. Jerzego Gruzy (1962), Weselu Stanisława Wyspiańskiego w reż. Adama Hanuszkiewicza (1963), Chłopcach Stanisława Grochowiaka w reż. Tadeusza Jaworskiego (1966), Kollokacji Józefa Korzeniowskiego w reż. Maryny Broniewskiej (1969), Domu kobiet Zofii Nałkowskiej w reż. Jana Kulczyńskiego (1974), Jegorze Bułyczowie i innych Maksima Gorkiego w reż. Zygmunta Hübnera (1975), Uczniu diabła George'a Bernarda Shawa w reż. Marka Tadeusza Nowakowskiego (1978), Warszawiance Stanisława Wyspiańskiego w reż. Andrzeja Łapickiego (1978), a także w przedstawieniach: Barbara Radziwiłłówna Alojzego Felińskiego w reż. Mariusza Dmochowskiego jako królowa Bona (1980), Wujaszek Wania Antona Czechowa w reż. Aleksandra Bardiniego jako matka Wani (1980), Egipska pszenica Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej w reż. Olgi Lipińskiej jako Róża Krzeptowska, matka Wiktora (1994), Portret wenecki Gustawa Herlinga-Grudzińskiego w reż. Agnieszki Lipiec-Wróblewskiej jako Giovanna (1998) i Tartuffe czyli obłudnik Moliera w reż. Andrzeja Seweryna jako Pani Pernelle (2002).
Była żoną Adama Hanuszkiewicza.
Zmarła 7 listopada 2003 w Warszawie. Pochowana została na Cmentarzu Komunalnym w Nowym Sączu, w kwaterze nr 9, w grobie rodzinnym Rysiów.
Filmografia
- Mam tu swój dom (1963) – Fornalczykowa
- Drewniany różaniec (1964) – Mateczka
- Tatarak (1965) – doktorowa Marta
- A jeśli będzie jesień... (1976) – kombatantka
- Azyl (1976) – matka Bogdana
- Małgorzata (1978) – Marcjanna Fornalska
- Jeśli serce masz bijące (1980) – Leokadia von Goltz, właścicielka stancji
- Rok spokojnego słońca (1984) – siostra tłumaczka
- Zmiennicy (serial telewizyjny) (1986) – matka Jana Oborniaka (odc. 10. Krzyk ciszy)
- Rzeka kłamstwa (serial telewizyjny) (1987) – dziedziczka (odc. 3.)
- W labiryncie (serial telewizyjny) (1988–1990) – pani Lena, stara aktorka
- Gwiazda Piołun (1988) – dziedziczka
- Odbicia (serial telewizyjny) (1989) – Maria, ciotka Andrzeja (odc. 1–4)
- Modrzejewska (serial telewizyjny) (1989) – hrabina Zofia Potocka (odc. 4. Tworzenie siebie)
- Zawrócony (1994) – matka Tomka
- Faustyna (1994) – siostra Wiktoryna
- Dom (serial telewizyjny) (1980–2000) – siostra Wiktoria, kuzynka Stroynowskich:
● odc. 15. Długa księżycowa noc (1996),
● odc. 18. Trzecie kłamstwo (1997),
● odc. 24. Droga na skróty (2000)
- Paula und das Glück (1998)
- Królowa aniołów (1999) – dziedziczka Elżbieta Skłodowska
Użyczyła głosu
- Lato Muminków (1978) (bajka muzyczna, w nagraniu wykorzystano podkłady muzyczne zrealizowane dla Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu do przedstawienia Lato Muminków)
- Kubuś Puchatek (1985) (bajka muzyczna wydana przez Polskie Nagrania na kasecie; CK 415) – Kangurzyca
- Chatka Puchatka (1986) (bajka muzyczna wydana przez Polskie Nagrania na kasecie; CK 416) – Kangurzyca
Odznaczenia i nagrody
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2000)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1963)
- Krzyż Walecznych (1949)
- Krzyż Partyzancki (1982)
- Krzyż Oświęcimski (1985)
- Złoty Krzyż Zasługi (1952)
- Krzyż Armii Krajowej (1994)
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1976)
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1967)
- Odznaka Weterana walk o Niepodległość Polski (1995)
- Złota Honorowa Odznaka "Za zasługi dla Warszawy" (1989)
- Nagroda Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za kreacje aktorskie w programach radiowych i telewizyjnych (1980)
- Nagroda Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Polskiego Radia (1986)
- Wielki Splendor – nagroda Teatru Polskiego Radia dla wybitnej osobistości współpracującej z Teatrem PR (1989)
- Nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza za całokształt dokonań artystycznych – przyznana w zwiążku z jubileuszem 50-lecia pisma "Teatr" (1996)
Źródło informacji: wikipedia.org
Nazwa miejsca | Aktywne od: | Aktywne do: | Zdjęcia | Język | |
---|---|---|---|---|---|
Ravensbrück - nazistowski obóz koncentracyjny | en, lv, pl, ru |
Imię | Rodzaj relacji | Opis | ||
---|---|---|---|---|
1 | Adam Hanuszkiewicz | mąż |
Nie określono wydarzenia