Zula Pogorzelska

Zula Pogorzelska, właśc. Zofia Pogorzelska (ur. 1896 lub 1898 w Eupatorii, zm. 10 lutego 1936 w Wilnie) – polska śpiewaczka, aktorka filmowa, teatralna i tancerka kabaretowa.

Była córką Andrzeja Pogorzelskiego – lekarza, oraz Emilii z domu Niżyńskiej. Gimnazjum ukończyła w Sewastopolu. W latach 1915–1917 śpiewała w chórze w miejscowości Zielony Gaj pod Charkowem. Następnie w latach 1917–1918 występowała w rosyjskim kabarecie.

Po zakończeniu I wojny światowej wróciła do Polski. Debiutowała w 1919 w "teatrze Bagatela", gdzie została zauważona i zaangażowana do teatru "Qui Pro Quo" przez Jerzego Boczkowskiego.

Występowała w warszawskich teatrach: "Qui Pro Quo" (1919-1925 i 1929-1930), dorywczo w kabarecie "Nietoperz", "Perskim Oku" (1925-1927), Teatrze Nowości (1927-1928), "Morskim Oku" (1928-1931), "Bandzie" (1931-1933), "Rexie" (1933), "Cyganerii" (1933-1934). Gościnnie występowała w wielu miastach Lublinie, Kowlu, Łucku, Równem, Pińsku, Dubnie, Baranowiczach, Lidzie, Wilnie, Grodnie, Białymstoku.

2 stycznia 1926 w rewii Pod sukienką jako pierwsza w Polsce zaprezentowała charlestona.

Była ulubienicą warszawskiej publiczności, a prasa nazywała ją "polską Mistinguett". W jej repertuarze dominowały piosenki komiczne i sentymentalne, które wykonywała w charakterystyczny sposób. Najbardziej popularne to Spotkamy się na Nowym Świecie, Panna Mania gra na mandolinie, Czego pan się pcha, Bubliczki. Teksty dla Zuli Pogorzelskiej pisali m.in. Andrzej Włast i Marian Hemar.

Wystąpiła również w kilku polskich filmach, nagrywała też płyty dla Syreny Rekord.

W 1933 podczas występu w rewii Zjazd gwiazd pojawiły się pierwsze symptomy ciężkiej choroby rdzenia kręgowego (jamistość rdzenia), która zmusiła ją do przerwania kariery. Wraz z mężem, Konradem Tomem wyjechała do wileńskiej kliniki uniwersyteckiej na leczenie. Zmarła tam 10 lutego 1936.

Spoczywa na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 125-I-9).

Filmografia

• 1934 – Kocha, lubi, szanuje jako Kunegunda, służąca aptekarza
• 1933 – Dwanaście krzeseł jako kierowniczka domu sierot
• 1933 – Zabawka jako tancerka Zizi
• 1933 – Romeo i Julcia jako Franka Krochmalska
• 1932 – Sto metrów miłości jako Zośka, dziewczyna z magazynu mód
• 1932 – Ułani, ułani, chłopcy malowani jako Helka
• 1931 – Bezimienni bohaterowie
• 1930 – Niebezpieczny romans jako służąca
• 1926 – Gorączka złotego

Spektakle teatralne (wybór)

• 1920 – Cyrkówka, "Qui Pro Quo"
• 1922 – Nasi suwereni, "Qui Pro Quo"
• 1922 – Sublokatorka, "Qui Pro Quo"
• 1924 – Król Ćwiek, "Qui Pro Quo"
• 1925 – 7 krów tłustych, "Qui Pro Quo"
• 1926 – Pod sukienką, "Perskie Oko"
• 1927 – Adiu, Fruziu, "Perskie Oko"
• 1927 – Halo, Nowości, Teatr Nowości
• 1927 – Jak i gdzie, Teatr Nowości
• 1928 – Piękność z Nowego Yorku
• 1928 – Klejnoty Warszawy, "Morskie Oko"
• 1930 – Budżet wiosenny
• 1931 – Ta Banda pięknie gra, teatr "Banda"
• 1931 – Sympatia Warszawy, "Morskie Oko"
• 1933 – Zjazd gwiazd, "Rex"
• 1933 – Ram–pam–pam, "Cyganeria"
• 1933 – Cyganeria rozfikana, "Cyganeria"
• 1934 – Kobieta nr 5012, "Cyganeria"

Dyskografia

• 1924 – Zula Pogorzelska oraz Włodzimierz Szczerbiec-Macherski artyści teatru "Perskie Oko" śpiew, Syrena Rekord (SR 484a–485a)
• 1924 – Zula Pogorzelska artystka teatru "Perskie Oko" śpiew, Syrena Rekord (SR 516a)
• 1927 – Zula Pogorzelska śpiew, Syrena Rekord (SR 3039)
• 1927 – Zula Pogorzelska i Włodzimierz Macherski artyści teatru "Karuzela" śpiew, Syrena Rekord (SR 3095–3096)
• 1930 – Zula Pogorzelska znakomita Artystka teatru "Morskie Oko" śpiew z udziałem Chóru Dana, Syrena Rekord (SE 3570–3573)
• 1930 – Zula Pogorzelska znakomita artystka teatru "Morskie Oko" Piosenki z rewii Parada Gwiazd, Syrena Rekord (SE 3590–3573)
• 1930 – Zula Pogorzelska znakomita artystka teatru "Morskie Oko", Syrena Rekord (SE 3642)