Dokonano oblotu samolotu pasażerskiego Tu-134

Projekt, początkowo oznaczony jako Tu-124A, został przemianowany na Tu-134, gdy stało się jasne, że nowy samolot posiadać będzie jednak kilka całkowicie nowych, charakterystycznych elementów i znacząco będzie różnić się od poprzednika. Tupolew Tu-134 został wyposażony w usterzenie w układzie T, silniki umieszczone z tyłu po bokach kadłuba. Charakteryzował się płatem o dużym skosie (35 stopni) i ujemnym wzniosie. Duży skos gwarantował wysoką prędkość przelotową, natomiast w połączeniu z nierozbudowaną mechanizacją płata i dużym obciążeniem powierzchni płata wymuszał start i lądowanie przy dużej szybkości. Wymagało to korzystania z dosyć długiego (biorąc pod uwagę umiarkowaną wielkość samolotu) pasa startowego. W późniejszej wersji, oznaczonej jako Tu-134A, zastosowano odwracacz ciągu, co skróciło drogę hamowania samolotu.

Służbę rozpoczął w roku 1967 na liniach lotniczych Aerofłot. Pierwsza wersja mieściła maksymalnie 72 pasażerów. Ostatnia wersja Tu-134B-3 mogła (dzięki dłuższemu kadłubowi) pomieścić 96 osób. Tu-134 okazał się udaną konstrukcją i był eksportowany do wielu krajów RWPG. W 1967 roku na zlecenie IKCSP (Inspektorat Kontroli Cywilnych Statków Powietrznych) oraz ówczesnej centrali handlu "Polserwis", Instytut Lotnictwa w Warszawie otrzymał zadanie przeprowadzenia oceny zgodności samolotu Tu-134 z przepisami brytyjskimi BCAR (British Civil Airworthiness Requirements) w celu wystawienia świadectw zdatności do użytkowania ich w krajach zachodnich. W owym czasie instytuty radzieckie nie miały takiej możliwości gdyż ZSRR nie należał do Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego ICAO (International Civil Aviation Organization). Prace odbywały się w Warszawie i Charkowie a prowadzone były przez mgr inż. Tadeusza Chylińskiego.

Samolot znany był z dosyć hałaśliwych silników, szczególnie podczas startu, jednak cecha ta była w tym czasie znana na przykładzie innych konstrukcji, np. Boeing 727 w wersji 100 czy 200 i wiązała się m.in. z małym stosunkiem przepływów zastosowanych dwuprzepływowych silników turboodrzutowych. Także wąskie przejście, spowodowane małą szerokością kadłuba, nie zapewniało wysokiego komfortu.

Wersje

Produkowano 7 różnych wersji tego samolotu.

• Tu-134 - wersja podstawowa
• Tu-134A- wersja o wydłużonym kadłubie
• Tu-134A-3- z silnikami Sołowjowa D-30
• Tu-134A-3M- wersja VIP lub z innym ustawieniem siedzeń
• Tu-134B-3- kadłub wydłużony na 96 miejsc
• Tu-134SH- samolot specjalny
• Tu-134UBL- samolot wykorzystywany do szkoleń

Wersja Tu-134 wykorzystywana przez PLL LOT cechowała się krótszym kadłubem, przez co liczba miejsc była mniejsza (72), później wykorzystywana była wersja Tu134A (76 miejsc). Był to pierwszy turboodrzutowy samolot w PLL LOT.

Jeden Tu-134 wycofany ze służby w PLL LOT został przekazany Policji i nadal w oryginalnych barwach z zamalowanym logiem PLL LOT na ogonie stoi obecnie na policyjnym poligonie Biura Operacji Antyterrorystycznych KGP przy alejach Jerozolimskich na Szczęśliwicach w Warszawie 52°12′41,670″N 20°56′48,797″E, gdzie obecnie służy do szkolenia policyjnych oddziałów antyterrorystycznych w odbijaniu zakładników z porwanego samolotu. Na poligonie policyjnym w Warszawie odbijanie zakładników z Tu-134 ćwiczą też inne polskie jednostki specjalne w tym komandosi z Wojskowej Formacji Specjalnej Grom.

Drugi Tu-134 wycofany ze służby w PLL LOT został przekazany Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Znajduje się w pobliżu pasa startowego dawnego Lotniska Kraków-Rakowice-Czyżyny w miejscu o współrzędnych geograficznych 50°04′45,282″N 19°59′23,298″E. Kolejny samolot tego typu (konkretnie Tu - 134A o numerze rejestracyjnym: SP-LHD), przekazano Lotniczym Zakładom Naukowym we Wrocławiu. Ustawiony na terenie szkoły, stał się atrakcją dla wrocławian i turystów. Miał służyć jako pomoc dydaktyczna dla uczniów miejscowego technikum o specjalizacji: technologia budowy osprzętu lotniczego i urządzeń pokładowych. Wobec kuriozalnej decyzji lokalnych władz oświatowych o likwidacji techników we Wrocławiu, samolot został sprzedany i pocięty na złom. Jego charakterystyczną cechą był oszklony nos z miejscem dla nawigatora. Podobny egzemplarz znajduje się w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Egzemplarz SP-LHE (Tu-134A w malowaniu używanym przez PLL LOT po 1977 roku) znajduje się obecnie niedaleko Portu Lotniczego im. W. Reymonta w Łodzi (Wystawa sprzętu lotniczego i wojskowego w Łodzi).

Tu-134A w barwach LOTu zobaczyć można w Chłapowie k/Władysławowa.

Użytkownicy

Lista operatorów Tu-134 aktualna w dniu 3 lipca 2016 roku:

•  Kazachstan
  • Kazaviaspas (1)
•  Korea Północna
  • Air Koryo (2)
•  Rosja
  • Ałrosa (1)
  • Kosmos Aviation Company (2)
  • Meridian (1)
  • Roskosmos (3)
  • SibNIA Airlines (3)
  • Sirius-Aero (3)
•  Syria
  • Syrian Air (1)

•  Kazachstan
  • Siły Powietrzne Republiki Kazachstanu
•  Rosja
  • Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Federacji Rosyjskiej
  • Siły Zbrojne Federacji Rosyjskiej
•  Ukraina
  • Siły Powietrzne Sił Zbrojnych Ukrainy