We wsi Uście Zielone położonej w dawnym powiecie buczackim województwa tarnopolskiego oddziały OUN i UPA dokonały mordu na 133 osobach, głównie Polakach
Zbrodnie w Uściu Zielonym – zbrodnie popełnione we wsi Uście Zielone położonej w dawnym powiecie buczackim województwa tarnopolskiego II Rzeczypospolitej przez bojówki OUN i oddziały UPA, w tym atak z 2 lutego 1945 roku, podczas którego zabito 133 osoby.
Według świadectw zgromadzonych przez Stowarzyszenie Upamiętniania Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów pierwszymi Polakami zabitymi przez nacjonalistów ukraińskich w Uściu Zielonym było dwóch policjantów (w tym komendant miejscowego posterunku Policji Państwowej) oraz lekarz Włodzimierz Petryk. Pod koniec lipca 1939 roku zostali zwabieni do lasu pod pozorem przyjścia z pomocą rannemu człowiekowi i tam zabici. Śledztwo wykazało, że zbrodni dokonała OUN.
Podczas okupacji niemieckiej, w listopadzie 1943 i 20 lutego 1944 roku bojówki OUN i UPA dwukrotnie napadały na plebanię we wsi. Podczas drugiego napadu ograbiono także kilkanaście domów polskich i aptekę oraz zabito aptekarza. Proboszcz ks. Piotr Sokołowski przeżył (podczas pierwszego napadu ukrył się za kotarą) i po drugim napadzie wraz z wikarym Góreckim i 115 parafianami ewakuował się do Stanisławowa.
Pozostała ludność polska zorganizowała samoobronę, która podczas drugiej okupacji sowieckiej przekształciła się w Istriebitielnyj Batalion. Spowodowało to napływ do Uścia Zielonego polskich uchodźców z zagrożonych przez UPA wsi.
W listopadzie 1944 roku na wieś napadły bojówki UPA. IB stawił opór. Atak odparto, lecz zginęło 9 członków IB oraz 7 osób cywilnych, 10 osób było rannych.
2 lutego 1945 roku UPA uderzyła ponownie. Walki trwały prawie całą noc. Do niewoli dostało się wiele osób, w tym kilkunastu żołnierzy IB, których rozebrano do naga i wyprowadzono na zamarznięty Dniestr. Tam strzelano im pod nogi, następnie żywych, rannych i martwych zepchnięto pod lód. Łącznie zabito 133 osoby, około 30 było rannych. Wśród ofiar byli także Ukraińcy, w tym Sławko Hołub zabity za odmowę przyłączenia się do UPA. Ustalono nazwiska 35 zamordowanych, pozostałe ofiary są nieznane, gdyż byli to głównie uchodźcy nieznani mieszkańcom Uścia Zielonego.
Powiązane wydarzenia
Mapa
Źródła: wikipedia.org