Hanna Petrynowska

Hanna Petrynowska ps. "Rana", "Maria Rana" (ur. 23 lutego 1901 w Warszawie, zm. 28 sierpnia 1944 tamże) – polska doktor medycyny, pediatra, podczas okupacji niemieckiej (od 1940) i w powstaniu warszawskim szef sanitarny samodzielnej Grupy AK PWB/17/S (Załoga Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych). Córka Józefa.

Podczas walk powstańczych w sierpniu 1944 roku opiekowała się rannymi żołnierzami, obrońcami gmachu Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, przebywającymi w szpitalu polowym utworzonym w piwnicach tego budynku (dr Hanna była organizatorką punktu opatrunkowego). Rano 28 sierpnia powstańcy stracili gmach i wtargnęli do niego żołnierze niemieccy. Wyniesienie ciężko rannych ze szpitala okazało się w tej sytuacji niemożliwe. Dr "Rana" dobrowolnie pozostała z nimi. Najbardziej prawdopodobna wersja zdarzeń głosi, iż Niemcy zastali dr Petrynowską podczas wykonywania operacji. Kazali jej odejść od stołu operacyjnego, lecz ona odmówiła, odpowiadając, że odejdzie gdy skończy operację. Żołnierze niemieccy zastrzelili dr Petrynowską, a następnie sanitariuszki i 30 ciężko rannych powstańców. Nie ustalono dotychczas miejsca jej pochowania, istnieje jedynie grób symboliczny.

Jej mąż, dr Marian Petrynowski, przedwojenny lekarz zakładowy Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, zginął w niemieckim obozie koncentracyjnym Mauthausen w 1940 roku. Jej brat Jan Żabiński był zoologiem i dyrektorem ZOO w Warszawie.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami (1942 r.)