Leon Schiller
- Data urodzenia:
- 14.03.1887
- Data śmierci:
- 25.03.1954
- Inne nazwiska/pseudonimy:
- Leon Schiller de Schildenfeld
- Kategorie:
- kompozytor, ofiara nazizmu, pedagog, nauczyciel, poseł, reżyser, scenarzysta
- Narodowość:
- polska
- Cmentarz:
- Warszawa, Cmentarz Wojskowy na Powązkach
Leon Schiller, właściwie Leon Schiller de Schildenfeld (ur. 14 marca 1887 w Krakowie, zm. 25 marca 1954 w Warszawie) – polski reżyser, krytyk i teoretyk teatralny, autor scenariuszy teatralnych i radiowych, kompozytor i pieśniarz polski pochodzenia austriackiego, poseł na Sejm Ustawodawczy z ramienia PPR, potem PZPR.
Pochodził z nobilitowanej przez cesarzową Marię Teresę katolickiej rodziny austriackiej, osiadłej w XIX wieku w Polsce.
Zasłynął interpretacjami dramatów Mickiewicza – legendarne Dziady w Teatrze Polskim w Warszawie 1934; wystawiane wcześniej we Lwowie (1932), Wilnie (1933) oraz później w Sofii (1937).
Studiował filozofię i polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz na Sorbonie w Paryżu. Współpracował z teatrami w Warszawie (Teatr Polski, Reduta, Teatr im. W. Bogusławskiego, Teatr Ateneum), Łodzi i Lwowie.
Debiutował jako piosenkarz w kabarecie Zielony Balonik w 1906, a jako reżyser w 1917 w Teatrze Polskim w Warszawie. W latach 1930–1932 był kierownikiem artystycznym i reżyserem dramatu w Teatrze Wielkim, Rozmaitości i Małym we Lwowie. We Lwowie rozwinął swoją koncepcję teatru monumentalnego, która zaowocowała m.in. realizacjami utworów wielkich romantyków (Kordian – 1930, Dziady – 1932, Sen srebrny Salomei – 1932). W tym czasie wystawił na trzech scenach (w Teatrze Wielkim, w Teatrze Małym w sali Domu Katolickiego na Gródeckiej oraz w Teatrze Rozmaitości przy ul. Rutowskiego) 29 premier w dziale dramatu oraz kilkanaście wodewilów i operetek. Związki Schillera ze Lwowem trwały sporadycznie do 1939 – reżyserował kilka spektakli w czasie dyrektorowania Wilama Horzycy.
Od 1933 kierownik wydziału reżyserskiego Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej (PIST). W 1935 został odznaczony Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury za szerzenie zamiłowania do polskiej literatury dramatycznej.
Więziony na Pawiaku i w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau w związku z represjami po zastrzeleniu w marcu 1941 Igo Syma. Wykupiony z Auschwitz w maju tego roku przez siostrę, Annę Jackowską, za 12 tysięcy złotych za sprzedane klejnoty.
Po II wojnie światowej, w latach 1946–1949, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Łodzi (PWST). Redaktor naczelny pisma "Teatr" (1947–1949), twórca pisma "Pamiętnik Teatralny" (1952).
W 1949 Prezydent RP Bolesław Bierut nadał mu Order Sztandaru Pracy I klasy.
Twórczość
Autor:
- artykułów esejów zebranych w tomach:
- Teatr ogromny (1961)
- U progu nowego teatru (1978)
- scenariuszy widowisk:
- Pastorałka (1931)
- Kram z piosenkami (1977)
Główne kierunki twórczości:
- spektakle monumentalne:
- Samuel Zborowski (1927)
- Kordian (1930)
- Dziady (1934)
- Nie-boska komedia (1926)
- Zeittheater (przedstawienia o aktualnej problematyce społecznej):
- Opera za trzy grosze (1929)
- Krzyczcie Chiny (1932)
- Kapitan z Koepenick (1932)
- widowiska muzyczne:
- Dawne czasy w piosence, poezji i zwyczajach (1924)
- Bandurka (1925)
- Kulig (1929)
Źródło informacji: wikipedia.org
Brak miejsc
Imię | Rodzaj relacji | Opis | ||
---|---|---|---|---|
1 | Stanisława Umińska | znajomy | ||
2 | Irena Eichlerówna | znajomy | ||
3 | Edward Csato | student, uczeń | ||
4 | Aleksander Bardini | student, uczeń | ||
5 | Nina Andrycz | student, uczeń | ||
6 | Zygmunt Kałużyński | student, uczeń |
Nie określono wydarzenia