Salvador Allende

Salvador Allende Gossens (ur. 26 czerwca 1908 w Valparaíso, zm. 11 września 1973 w Santiago) – chilijski polityk, w latach 1970-1973 prezydent Chile z ramienia lewicowej koalicji „Front Jedności Ludowej” (Unidad Popular), który został obalony przez wojskowy zamach stanu 11 września 1973, w trakcie którego prawdopodobnie popełnił samobójstwo.

Zaangażowanie polityczne Allende trwało prawie czterdzieści lat. Jako członek centrolewicowej Partii Socjalistycznej, pełnił funkcję senatora, posła i ministra. Bez powodzenia kandydował w wyborach prezydenckich w 1952, 1958 i 1964. W 1970 roku wygrał wybory prezydenckie i zawiązał koalicję partii centrowych (liberałowie, część chadeków), centrolewicowych (socjaldemokraci) i lewicowych (zreformowani komuniści i lewica katolicka).

Jako prezydent, Allende przyjął lewicowy program gospodarczy obejmujący m.in. nacjonalizację. 11 września 1973 roku doszło do zamachu stanu zorganizowanego przez wojsko przy wsparciu CIA, w rezultacie którego Allende został obalony, a w Chile powstała junta wojskowa. Gdy żołnierze otoczyli pałac La Moneda, Allende wygłosił swoje ostatnie przemówienie, w którym zapowiedział, że nie ugnie się przed puczystami. Zginął w trakcie walk o pałac prezydencki.

Po ustanowieniu reżimu wojskowego, generał Pinochet odmówił zwrócenia uprawnień dla rządu cywilnego, a w kraju powstała junta sprawująca władzę w okresie 1973-1990.