Zbigniew Zapasiewicz

Zbigniew Zapasiewicz (ur. 13 września 1934 w Warszawie, zm. 14 lipca 2009 tamże) – polski aktor, reżyser i pedagog.

W latach 1951-1952 studiował na wydziale chemii Politechniki Warszawskiej.

W 1956 ukończył warszawską PWST, gdzie od roku 1987 był profesorem. Wcześniej, w latach 1969-1971 był prodziekanem wydziału aktorskiego; od 1979 docentem na wydziale reżyserii tej uczelni, w latach 1981–1984 dziekanem tego wydziału, a w latach 1984–1987 prodziekanem.

Debiutował rolą Ewarysta Galois w Ostatniej nocy wg Leopolda Infelda w Teatrze Młodej Warszawy w 1956. Na ekranie zadebiutował w 1963.

Grał kolejno w teatrach: Młodej Warszawy i Klasycznym (1956–1959), Współczesnym (1959–1966), Dramatycznym (1966–1983). Powszechnym (1983–1987). W latach 1987–1990 był dyrektorem naczelnym i artystycznym Teatru Dramatycznego. Następnie pracował w zespole Teatru Polskiego w Warszawie. W ostatnich latach życia ponownie związał się z Teatrem Powszechnym w Warszawie. Przez wiele lat był stałym współpracownikiem krakowskiego Teatru STU.

Jako aktor, był również wieloletnim współpracownikiem Teatru Polskiego Radia.

Zmarł na raka wątroby. Zgodnie z jego ostatnią wolą urna z jego prochami została pogrzebana 22 lipca 2009 na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (d. Cmentarz Komunalny Powązki) w Warszawie.

Filmografia

• 1963 Wiano jako ksiądz
• 1964 Spotkanie ze szpiegiem jako Kres
• 1965 Sposób bycia jako ojciec
• 1966 Ktokolwiek wie... jako blondyn
• 1966 Bariera jako niewidomy
• 1967-1968 Stawka większa niż życie jako Karpinski w odc. 18
• 1970 Szansa
• 1971 Za ścianą jako docent
• 1971 Kłopotliwy gość jako przewodniczący komisji z elektrowni
• 1972 Ocalenie
• 1972 Wyspy szczęśliwe
• 1973 Nocleg
• 1973 Drzwi w murze jako dramaturg
• 1974 Ziemia obiecana jako Kessler
• 1974 Urodziny Matyldy jako aktor Konrad
• 1975 Skazany jako adwokat
• 1975 Mazepa jako Jan II Kazimierz
• 1975 Dzieje grzechu jako ksiądz Jutkiewicz
• 1976 Ostatnie takie trio jako Cygan
• 1976 Tylko Beatrycze jako brat Andrzej
• 1976 Con amore jako neurolog
• 1976 Barwy ochronne jako docent Jakub Szelestowski
• 1977 Lalka (serial telewizyjny) jako aktor Rossi
• 1977 Pasja jako Jan Józef Tyssowski
• 1977 Akcja pod Arsenałem jako ojciec Rudego
• 1977 Polskie drogi jako nauczyciel i antykwariusz Paweł Krajewski
• 1978 Szpital przemienienia jako doktor Rygier
• 1978 Koty to dranie
• 1978 Bez znieczulenia jako Jerzy Michałowski
• 1979 Doktor Murek jako Paweł Junoszyc
• 1979 Drogi wśród nocy jako Amadei
• 1979 Panny z Wilka jako mąż Julci
• 1979 Kung-fu jako docent Kwaśniak
• 1980 W biały dzień jako "Siwy"
• 1980 Kontrakt
• 1980 Gorączka jako ojciec Leona
• 1981 Przypadek jako Adam
• 1981 Dziecinne pytania jako więzień
• 1981 Z dalekiego kraju jako Mieczysław Kotlarczyk
• 1982 Matka Królów jako doktor Wiktor Lewen
• 1982 Imperatyw jako psychiatra
• 1982 Choinka strachu jako pisarz
• 1984 Rok spokojnego słońca jako Szary
• 1984 Idol jako urzędnik
• 1984 Baryton jako Antonio Taviatini
• 1985 C.K. Dezerterzy jako kapitan Wagner
• 1985 ... jestem przeciw jako ojciec Jacka
• 1986 Maskarada jako Michał Barczewski
• 1987 Krótki film o zabijaniu jako przewodniczący komisji
• 1988 Dekalog V
• 1988 Mistrz i Małgorzata jako Piłat
• 1989 Po upadku. Sceny z życia nomenklatury jako Ratajczak
• 1990 Le Retour jako doktor
• 1992 Psy jako Wencel
• 1992 Skąpiec jako Harpagon
• 1992 Listopad (Novembre)
• 1992 Enak jako John Gilette
• 1993 Obcy musi fruwać jako krytyk Przywilej
• 1997 Piękna twarz jako narrator
• 1997 Ambasador jako ambasador
• 1997 Układanie życia jako lektor
• 1998 Urok wszeteczny (Opowieści weekendowe) jako hrabia
• 1998 O wielkim wstydzie jako narrator
• 1998 Garby jako narrator
• 1998 Wojna z rzeczami jako narrator
• 1998 O sławnym człowieku jako narrator
• 1998 Czerwona łata jako narrator
• 1998 Ogniem i mieczem jako lektor prologu i epilogu
• 1998 Demony wojny wg Goi jako minister
• 1999 O największej kłótni jako narrator
• 1999 Jak Gyom został starszym panem jako narrator
• 1999 Jak bóg Maior utracił tron jako narrator
• 1999 O zabawkach dla dzieci jako narrator
• 1999 Egzekutor jako mecenas
• 2000 Oburzające dropsy jako narrator
• 2000 Człowiek, jakich wielu (L'homme des foules) jako Wladimir
• 2000 Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową jako Tomasz
• 2001 Suplement jako doktor Tomasz
• 2001 Marszałek Piłsudski jako Józef Piłsudski
• 2002 Sesja kastingowa
• 2003 Defekt jako Piwnicki
• 2005 Persona non grata jako Wiktor
• 2007 Nadzieja jako Krystian Ratay, ojciec Franciszka
• 2009 Rewizyta jako profesor Jakub Szelestowski

Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia

• Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie postanowieniem prezydenta Lecha Kaczyńskiego z 16 lipca 2009 „w uznaniu wybitnych zasług dla rozwoju kultury polskiej, za osiągnięcia w pracy artystycznej i dydaktycznej”)
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (30 kwietnia 2001, „za wybitne zasługi dla kultury polskiej, za osiągnięcia w pracy artystycznej”)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979)
• Złoty Krzyż Zasługi (1974)
• Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)
• Złoty Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju” (2002)
• Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" (22 lipca 2009, podczas ceremonii pogrzebowej)
• Odznaka Zasłużony Działacz Kultury
• Odznaka „Za zasługi dla Warszawy” (1970)
• nagroda państwowa I. stopnia (1980)
• Wielki Splendor (1990) – nagroda przyznawana przez Zespół Artystyczny Teatru Polskiego Radia
• Nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza, przyznawana przez redakcję miesięcznika „Teatr” – dwukrotnie (za sezon 1985/1986 nagroda za rolę tytułową w Baalu Bertolta Brechta w Teatrze Powszechnym w Warszawie, za sezon 1996/1997 nagroda za rolę Stomila w Tangu Sławomira Mrożka w Teatrze Współczesnym w Warszawie
• Diamentowy Mikrofon (2005, „za wielkie i wybitne kreacje aktorskie w spektaklach i słuchowiskach teatru wyobraźni Polskiego Radia”)
• nagroda Ministerstwa Kultury i Sztuki III. stopnia w 1969 roku